W Sejmie gorąca debata
Przedstawicielka Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Iwona Hartwich (KO), przedstawiając projekt, zwróciła uwagę na codzienne wyzwania stojące przed opiekunami osób z niepełnosprawnością. Podkreśliła, że regularne wizyty u specjalistów, rehabilitacja, niezbędny sprzęt rehabilitacyjny czy specjalistyczne żywienie osób z niepełnosprawnością to tylko część z nich.
„Często te osoby są zamknięte w czterech ścianach. To też musimy zmienić” – podkreśliła. Jej zdaniem renta socjalna podniesiona do kwoty najniższej krajowej pensji pozwoli im na „odrobinę więcej godności”. Ma to – jak mówiła – umożliwić pokrycie koniecznych wydatków i zwiększyć szansę na niezależne życie.
Hartwich dziękowała premierowi Donaldowi Tuskowi za to, że za jego rządów Sejm zajął się tym projektem. „Za to, że stanął pan obok wózków inwalidzkich” – podkreśliła, dodając, że rodzice osób z niepełnosprawnością są bardzo poniżeni przez rząd PiS. W odpowiedzi Tusk podkreślił, że rodzice i opiekunowie osób z najcięższymi niepełnosprawnościami to nie jest najsłabsza grupa społeczna. „To najsilniejsza grupa społeczna” – zaznaczył. „Władza jest po to, by o nich zadbać” – dodał.
„Skoro państwo uważacie, że projekt obywatelski wpisuje się w rozwiązania systemowe i on rzeczywiście poprawi sytuację polskich rodzin, które mają niepełnosprawne dzieci (...), to jesteśmy za pełnym procedowanie tego projektu. Będziemy obserwować, kiedy (…) będzie uchwalony i wdrożony” – powiedziała Marlena Maląg, była szefowa resortu rodziny w rządzie PiS. Zastrzegła jednak, że nie zostało powiedziane, co konkretnie jest w projekcie. Wyliczała też, ile zrobił resort za jej kierownictwa.
Sylwia Bielawska (KO) wskazała, że projekt jest wyczekiwany przez wszystkich. „Stałe wydatki, obciążające osoby z niepełnosprawnością i ich opiekunów, są ogromne, zwłaszcza w obliczu inflacji. Nie sposób tego zapewnić dzięki dotychczasowej obowiązującej kwocie” – powiedziała.
Wioletta Tomczak (Polska 2050-3D) podkreśliła, że „przez lata osoby z niepełnosprawnością i ich opiekunowie nie byli dostatecznie zauważeni i zaopiekowani”. „Polska (...) musi traktować osoby z niepełnosprawnościami i ich rodziny jako pełnoprawnych członków naszego społeczeństwa i obywateli, którzy zasługują na pełne wsparcie” – zauważyła.
Zdaniem Agnieszki Marii Kłopotek (PSL-3D) projekt nie jest jedynie propozycją wsparcia finansowego, lecz „manifestem solidarności społecznej” i „wyrazem empatii”. „To konkretny projekt aktu prawnego, który przeciwdziała nierównościom społecznym” – podkreśliła.
Nie zgodził się z nią Bronisław Foltyn (Konfederacja). Mówił, że od 2021 r. renta socjalna została już podniesiona – z 1218 zł (netto) do 1588 zł (brutto). Następnie stwierdził, że pensję minimalną otrzymuje 30 proc. Polaków.
Uznał, że żądanie tak wysokiej renty socjalnej jest „delikatnie niestosowne”. „Traktowanie na tej samej zasadzie osób niepełnosprawnych i tych ciężko pracujących (...) jest, delikatnie mówiąc, nie w porządku” – powiedział. Jego zdaniem renta socjalna na poziomie pensji minimalnej będzie też „w pewien sposób zniechęcała do pracy osoby niepełnosprawne”.
Jaka wysokość renty socjalnej, gdyby ustawa przeszła przez sejm?
Obywatelski projekt ustawy zakłada zrównanie renty socjalnej z wysokością minimalnego wynagrodzenia. Jednocześnie, minimalne wynagrodzenie zostanie ustalone dwukrotnie w 2024 r.
od 1 stycznia 2024 - 4242 złod 1 lipca 2024 - 4300 zł
Gdyby obywatelski projekt ustawy przeszedł pomyślnie ścieżkę legislacyjną, to wysokość renty socjalnej również wzrosłaby dwukrotnie w 2024 r. Podwyżka byłaby znacząca. Renta socjalna to obecnie niecałe 1600 zł.
Jak wzrost renty socjalnej wpłynąłby na wysokość świadczenia?
Gdyby obywatelski projekt ustawy zmienił się w obowiązujące prawo, to wysokość świadczenia wspierającego miałaby wysokość:
- 1720 zł - 40% renty socjalnej - 70 do 74 pkt.
- 2580 zł - 60% renty socjalnej - 75 do 79 pkt.
- 3440 zł - 80% renty socjalnej - 80 do 84 pkt.
- 5160 zł - 120% renty socjalnej - 85 do 89 pkt.
- 7740 zł - 180% renty socjalnej - 90 do 94 pkt.
- 9460 zł - 220% renty socjalnej - 95 do 100 pkt.