Polacy znaleźli sposób na dodatkowe dni wolne. Nawet nie myślą o braniu urlopu

• Mostkowanie polega na łączeniu zwolnień L4 z weekendami - pracownicy zyskują nawet dwa tygodnie wolnego bez używania urlopu
• Teleporady ułatwiają nadużycia - wystarczy kilka kliknięć online, by w 5 minut otrzymać e-ZLA bez fizycznego badania
• ZUS wprowadza nowe kontrole od 2025 roku - inspektorzy mogą teraz kontrolować firmy powyżej 20 pracowników i przeprowadzać niezapowiedziane wizyty

Epidemia "chorych" przed długimi weekendami

Właściciele firm alarmują o prawdziwym zjawisku zbiorowego "chorowania" przed długimi weekendami. Przedsiębiorcy zgłaszają masowe zwolnienia lekarskie tuż przed świętami takimi jak majówka czy Boże Ciało.

– Mam prawdziwy wysyp zwolnień lekarskich przed długimi weekendami. Przez brak rąk do pracy sypia mi się terminy – skarży się właściciel firmy budowlanej. Przed weekendem majowym i Bożym Ciałem sześciu pracowników nagle "zachorowało", używając tej samej taktyki mostkowania.

Mostkowanie zwolnieniami lekarskim L4 stało się popularną metodą na dodatkowe dni wolne od pracy. Wystarczy kilka dni na L4, by połączyć ustawowe wolne z weekendem i zyskać nawet dwa tygodnie laby bez wykorzystywania urlopu wypoczynkowego.

Teleporady - nowa era nadużyć zwolnień L4

Rozwój telemedycyny paradoksalnie ułatwił nadużywanie zwolnień lekarskich. W Polsce powstały wyspecjalizowane portale oferujące L4 w opcji "dodaj do koszyka", gdzie teleporady umożliwiają szybkie uzyskanie zwolnienia.

– Wystarczy kilka kliknięć i rozmowa z lekarzem online, by w ciągu pięciu minut otrzymać e-ZLA, bez konieczności wychodzenia z domu czy przeprowadzenia fizycznego badania – wyjaśnia Mikołaj Zając, ekspert rynku pracy.

Znane są przypadki medyków wystawiających w ciągu roku ponad 800 zwolnień dla jednego podmiotu, co naraża pracodawcę na straty w wysokości blisko 1,5 mln złotych. Nadużycia zwolnień lekarskich często odbywają się przez czat, gdzie L4 wystawiane są bez rzeczywistego kontaktu z pacjentem.

ZUS przykręca kontrolną śrubę - nowe uprawnienia od 2025 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wprowadził od stycznia 2025 roku radykalne zmiany w kontrolach zwolnień lekarskich. Wcześniej kontrole ZUS mogły dotyczyć jedynie firm zatrudniających maksymalnie 20 osób. Teraz kompetencje inspektorów rozszerzono na wszystkie przedsiębiorstwa, niezależnie od wielkości załogi.

Nowe uprawnienia kontrolerów ZUS obejmują:

• Niezapowiedziane wizyty w miejscu zamieszkania pracownika
• Weryfikację aktywności zawodowej podczas zwolnienia
• Kontrolę lokalizacji związanych z działalnością gospodarczą
• Sprawdzenie wszystkich miejsc pomocnych w ustaleniu, czy pracownik faktycznie choruje

Inspektorzy kontrolujący absencję chorobową mogą nie tylko wstrzymać dalsze wypłaty zasiłku, ale także domagać się zwrotu wydanych pieniędzy w przypadku stwierdzenia nadużyć.

Wysokie koszty mostkowania dla polskich firm

Straty z powodu nadużyć zwolnień sięgają milionów złotych rocznie. ZUS przetwarza około 2 milionów zwolnień lekarskich miesięcznie, co pokazuje skalę problemu. Firmy zostają z nagłą absencją, stratami na produkcji i zakłóceniami w organizacji pracy.

– Coraz częściej zwolnienia nie są wynikiem rzeczywistych problemów zdrowotnych, lecz wygodnym sposobem na zaplanowanie wydłużonej majówki. Pracownicy w tym czasie wyjeżdżają za miasto, remontują mieszkania, grillują – wskazuje ekspert.

Mostkowanie dni wolnych przez nadużycia L4 stało się poważnym problemem gospodarczym, który wymaga zdecydowanych działań zarówno ze strony ZUS, jak i pracodawców wykorzystujących nowoczesne systemy kontroli.