Praca w niedzielę i święta oraz praca nocna. Co mówią przepisy?
Kodeks pracy wyróżnia pracę w niedziele i święta, która przede wszystkim dopuszczalna jest jedynie w przypadku konkretnych prac i zawodów. Szczególnie traktowana jest praca w porze nocnej poprzez ograniczenia w zakresie osób, które mogą ją wykonywać - zakaz zatrudniania pracownic w ciąży, pracowników niepełnosprawnych (możliwa za zgodą lekarza), pracowników opiekujących się dzieckiem do lat 4 (jeżeli nie wyrażą zgody na pracę w nocy), pracowników niepełnosprawnych – oraz przyznanie dodatku za pracę w nocy.
Przepisy nie przewidują natomiast co do zasady żadnej wyższej gratyfikacji finansowej ani dodatkowych uprawnień rozliczeniowych (np. zwiększonym czasem wolnym) w związku z wykonywaniem pracy w pewnych szczególnych dniach i porach doby takich jak np. noc z 31.12 na 1.01, ani też w żaden sposób wyjątkowy do niej się nie odnoszą - wyjaśnia portal prawo.pl.
Kwestia zobowiązania pracownika do pełnienia dyżuru
Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę – czyli zobowiązać pracownika do pełnienia dyżuru.
Jak tłumaczą eksperci portalu prawo.pl sam dyżur nie jest zaliczany do czasu pracy, jako czas pracy kwalifikowana będzie jedynie praca wykonywana podczas dyżuru. Istotne jest to, że czas dyżuru nie może ograniczać prawa do minimalnych odpoczynków dobowych i tygodniowych. Za dyżur przysługuje bardzo znikoma rekompensata . Ponadto praca podczas dyżuru jest pracą w godzinach nadliczbowych i rekompensowana jest według zasad rekompensaty nadgodzin.
Dodatek do wynagrodzenia za pracę nocną
Za pracę w przyjętej w zakładzie pracy w porze nocnej (jest określana przez pracodawcę w regulaminie pracy lub informacji o warunkach zatrudnienia – kolejne 8 godzin przypadające pomiędzy godz. 21:00 a 7:00) przysługuje dodatek do wynagrodzenia. Wynosi on 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym. Na wysokość dodatku nie wpływa wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika.
Obliczany jest w oparciu o aktualną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. W trakcie nocy sylwestrowej następują dwie zmiany wpływające na wysokość dodatku – zmiana miesiąca kalendarzowego oraz zmiana stawki wynagrodzenia minimalnego - podkreślają eksperci portalu prawo.pl.
Jak tłumaczy portal prawo.pl za pracę w niedzielę lub święto pracownik powinien mieć udzielony inny dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego (za pracę w niedzielę w pierwszej kolejności w ciągu 6 dni przed lub po tej niedzieli, zaś dopiero jeżeli jest to niemożliwe to do końca okresu rozliczeniowego).
Do pracy w święto przypadające w niedzielę stosuje się przepisy dotyczące pracy w niedzielę, z czym będziemy mieli do czynienia 1 stycznia 2023 r. Za pracę w tym czasie dodatkową gratyfikację mogę przewidywać regulaminy wynagradzania czy też umowy o pracę.
Źródło: prawo.pl
Podcasty
Playlisty tematyczne
