Hubert Biskupski: Czy zimą zabraknie nam prądu?
Janusz Gajowiecki: Wszyscy się boimy o to, czy będzie prąd. Ale mam nadzieję, że lada dzień zostaną podjęte decyzję, które nas przybliżą do tego, abyśmy mogli bezpiecznie przetrwać tę zimę.
Ma pan na myśli ustawę likwidują tzw. 10H, która przywraca Polsce energetykę wiatrową.
Tak. Dzisiaj do parlamentu, prosto z rządu trafił projekt ustawy zmieniający obecne zasady dotyczące lokalizacji farm wiatrowych na lądzie. W 2016 r. została wprowadzona ustawa, która zatrzymała rozwój nowych inwestycji w farmy wiatrowe. Na szczęście rząd w ostatnich tygodniach wypracował projekt zmian, które mają umożliwić ponowny rozwój inwestycji w lądowe farmy wiatrowe, a tym samym zabezpieczyć nas wszystkich w prąd. Szacuje się, że dzięki tym zmianom moc zainstalowana z nowych, lądowych farm wiatrowych do 2030 r. wyniesie ok. 13 GW, czyli łącznie moc z wiatru wzrośnie do 20 GW.
Przyjmijmy, że projekt ustawy będzie w Sejmie dość długo procedowany. Czy bez tego wsadu energetyki wiatrowej będziemy mieli prąd zimą, czy nie będzie go w naszych gniazdkach?
Na energetykę musimy patrzeć długoterminowo. To nie tylko jedna trudna zima przed nami, ale następne też nie będą łatwiejsze. Zużycie energii elektrycznej rośnie. Inwestycje w energetykę to są inwestycje wieloletnie. Od kilku do kilkunastu lat, jeśli mówimy o energetyce wiatrowej. Dlatego ta ustawa jest ważna. I potrzebna jest szybka decyzja Sejmu, ponieważ umożliwia ona odblokowanie projektów, które były przygotowane jeszcze na planach zagospodarowania przestrzennego przed rokiem 2016. My, jako inwestorzy, jesteśmy w stanie szybko przygotować i zrealizować projekty, które zapewnią samodzielność energetyczną naszego kraju krótkoterminowo.
Cofnijmy się do tego 2016 roku. Wtedy ta polityczna decyzja była dość powszechnie krytykowana. Wskazywano właśnie na to, że przyjęte regulacje de facto uniemożliwiają rozwój w ogóle energetyki wiatrowej na lądzie. Czym to było wtedy podyktowane?
Ustawa, o której powinniśmy, jak najszybciej zapomnieć, jest najbardziej drakońską ustawą jeżeli chodzi o możliwość lokalizacji farm wiatrowych na lądzie w Europie.
Polecany artykuł:
Proszę przypomnieć te drakońskie obostrzenia.
Mówimy tutaj o odległości od budynków mieszkalnych i od obszarów chronionych stanowiącej dziesięciokrotność wysokości danej siłowni wiatrowej.
A taki wiatrak, jaką ma wysokość?
Od 100 do 200 metrów. Czyli ta odległość od zabudowań musiała, wciąż jeszcze musi, wynosić od kilometra do dwóch kilometrów. Co powoduje, że niemal cała powierzchnia kraju została wyłączona spod farm wiatrowych i wszystkie inwestycje stanęły.
Co się zmienia projekt ustawy, bo to cały czas jest projekt?
Projekt przedstawiony przez rząd, który został przekazany do Sejmu utrzymuje zasadę 10 H, ale pozwala gminie, która chce, by na jej terenie powstała inwestycja w elektrownie wiatrowe zmienić tę odległość tysiąca, czy dwóch tysięcy metrów. Warunek - na odległość nie mniejszą, niż 500 metrów. Zabezpieczając tym samym interesy swoich mieszkańców. Decyzja zostaje w ten sposób w lokalnych rękach i to właśnie włodarze gminy razem z radą gminy decydują o tym, czy chcą skorzystać ze wszystkich dobrodziejstw jakie niesie ze sobą energetyka wiatrowa. A dla lokalnych społeczności to jest gwarancja dobrobytu na jakieś 20-25 lat wynikająca z podatku od nieruchomości, który płacimy jako inwestorzy w farmy wiatrowe.
Czy Polska ma dobre warunki do energetyki wiatrowej? Czy u nas wieje?
U nas wieje i to bardzo. Polska ma jeden z najlepszych w Europie warunków nie tylko atmosferycznych - wynikających z prędkości wiatru, ale też z ukształtowania terenu. Jest to teren wyjątkowo korzystny dla stabilnych wiatrów, które płyną z różnych kierunków Europy i powodują, że jest przewidywalny i korzystny dla systemu elektroenergetycznego, czyli w skrócie dla przedsiębiorstw energetycznych, które muszą przewidzieć kiedy i jaka energia w systemie musi popłynąć.
Przeciwnicy OZE przekonywali, że farmy wiatrowe stanowią bardzo niestabilne źródło energii, bo raz wieje, raz nie wieje.
Powtórzę, to mit. Mamy doskonałe warunki do rozwoju energetyki wiatrowej, która docelowo może stanowić nawet połowę naszego miksu energetycznego. Już teraz, w wietrzne dni w 2022 r. udział OZE w polskim systemie przekraczał 50 proc. To są gigantyczne oszczędności, które szacujemy w miliardach złotych. To jest także bezpieczeństwo energetyczne, tańszy ekologiczny prąd, nowe miejsca pracy, wyższy PKB. Same korzyści.
Rozmawiał Hubert Biskupski