Renta wdowia 2024 - komu przysługuje świadczenie?
Renta wdowia to nowe świadczenie, które ma na celu poprawę sytuacji finansowej wdów i wdowców. Świadczenie renta wdowia jest skierowane do osób, które po śmierci małżonka mają prawo do dwóch świadczeń emerytalno-rentowych: własnej emerytury lub renty oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Do tej pory mogły pobierać tylko jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane. Nowe przepisy dają możliwość łączenia tych świadczeń.
Aby otrzymać rentę wdowią w 2025 roku, należy spełnić kilka warunków. Przede wszystkim, wdowa lub wdowiec muszą mieć ustalone prawo zarówno do własnego świadczenia (emerytury lub renty), jak i do renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Dodatkowo, konieczne jest spełnienie kryteriów wiekowych: co najmniej 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny. Istotny jest również fakt pozostawania we wspólności małżeńskiej aż do dnia śmierci współmałżonka.
Ponadto, prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku musiało zostać nabyte nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat (dla kobiet) lub 60 lat (dla mężczyzn). Kolejnym warunkiem jest brak ponownego zawarcia związku małżeńskiego.
Warto pamiętać, że w razie wątpliwości dotyczących spełnienia wszystkich warunków, ZUS udostępnia specjalną ankietę na swojej stronie internetowej. Po jej wypełnieniu można również skorzystać z kalkulatora, który pozwoli oszacować przybliżoną wysokość świadczenia.
Renta wdowia - zasady wypłaty i limity kwotowe
Wypłata renty wdowiej ruszy 1 lipca 2025 roku. Osoby, które złożą wniosek do 31 lipca, otrzymają świadczenie z wyrównaniem od lipca. W przypadku wniosków złożonych po 1 sierpnia, prawo do wypłaty świadczenia będzie obowiązywać od miesiąca złożenia wniosku.
Ważne jest, że oba świadczenia – renta rodzinna i własna emerytura lub renta – nie będą wypłacane w pełnej wysokości.
Możliwe są dwa warianty:
- Pełna renta rodzinna po zmarłym małżonku (która dla jednej osoby wynosi 85% świadczenia, jakie przysługiwałoby zmarłemu) i 15% własnego świadczenia.
- Odwrotnie – pełne własne świadczenie i 15% renty rodzinnej.
Od 1 stycznia 2027 roku drugie świadczenie (czyli albo renta rodzinna, albo własna emerytura czy renta) będzie wypłacane w wysokości 25%.
Istnieje jednak limit kwotowy – maksymalna kwota wypłaty renty wdowiej nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Obecnie, od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r., limit ten wynosi 5 636,73 zł brutto.
Co się stanie, gdy suma świadczeń przekroczy limit? W takiej sytuacji świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przekroczenia. Jeśli natomiast wysokość dotychczas pobieranego świadczenia przekracza trzykrotność najniższej emerytury, prawo do renty wdowiej nie będzie przysługiwać. Przykładowo, osoba otrzymująca emeryturę w wysokości 5 700 zł brutto nie będzie miała prawa do renty wdowiej.
Przy obliczaniu kwoty renty wdowiej, którą porównuje się z limitem, uwzględnia się również świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki przyznawane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów. Oznacza to, że do limitu zaliczany będzie np. dodatek pielęgnacyjny i ekwiwalent węglowy. Świadczenia takie jak 500 plus dla niesamodzielnych czy świadczenie wspierające nie będą brane pod uwagę.
Jak złożyć wniosek o rentę wdowią i kiedy ZUS wypłaci pieniądze?
Wnioski o rentę wdowią można składać w ZUS od 1 stycznia 2025 roku. Do tej pory do ZUS wpłynęło już ponad 800 tysięcy wniosków, z czego zdecydowana większość (89%) została złożona przez kobiety.
Wniosek o rentę wdowią można złożyć na kilka sposobów:
- Osobiście w placówce ZUS.
- Za pośrednictwem Poczty Polskiej.
- Online przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
Aby złożyć wniosek online, należy:
- Zalogować się na swoje konto PUE ZUS.
- W zakładce "Usługi" wybrać "Złożenie dokumentu ZUS-RW".
- Wypełnić wniosek zgodnie z instrukcjami.
- Podpisać wniosek elektronicznie (np. za pomocą profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego lub bankowości elektronicznej).
- Wysłać wniosek do ZUS.
Do wniosku o rentę wdowią należy dołączyć dokumenty potwierdzające:
- Prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku (np. decyzja ZUS o przyznaniu renty rodzinnej).
- Prawo do własnego świadczenia emerytalno-rentowego (np. decyzja ZUS o przyznaniu emerytury lub renty).
- Akt małżeństwa.
- Akt zgonu małżonka.
- Inne dokumenty, które mogą być wymagane w indywidualnej sytuacji.
ZUS rozpocznie wypłaty rent wdowich od 1 lipca 2025 roku. Jeśli wniosek zostanie złożony do 31 lipca, świadczenie zostanie wypłacone z wyrównaniem od lipca. W przypadku wniosków złożonych po 1 sierpnia, prawo do wypłaty świadczenia będzie obowiązywać od miesiąca złożenia wniosku.
W razie wątpliwości warto skorzystać z infolinii ZUS lub odwiedzić najbliższą placówkę ZUS, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje i pomoc w wypełnieniu wniosku. Na stronie internetowej ZUS dostępna jest również specjalna ankieta oraz kalkulator, które pomogą ocenić, czy spełniamy warunki do otrzymania renty wdowiej i oszacować jej wysokość.