- Rząd przyjął we wtorek 28 października 2025 roku projekt ustawy o asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami
- Z nowego systemu asystencji osobistej skorzystają osoby w wieku 18-65 lat, które uzyskały co najmniej 80 punktów w skali potrzeby wsparcia
- Wnioski o asystencję można będzie składać od 1 stycznia 2027 roku, a świadczenie usług rozpocznie się od kwietnia 2027 roku
- Od 2030 roku z asystencji osobistej będzie mogła korzystać również młodzież od 13 roku życia
Spis treści
Ustawa o asystencji osobistej po dwóch latach oczekiwania
Rada Ministrów przyjęła we wtorek projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka. Projekt ustawy o asystencji osobistej pojawił się w rządowym procesie legislacyjnym już w 2024 roku. Po miesiącach międzyresortowych sporów dokument wreszcie trafi na posiedzenie Rady Ministrów. To realizacja punktu 40 ze słynnych stu konkretów na sto dni rządów Koalicji Obywatelskiej.
Według przyjętego projektu ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2027 roku. Od tego dnia będzie można składać wnioski o ustalenie prawa do asystencji osobistej. Samo świadczenie usług asystenckich rozpocznie się od kwietnia 2027 roku.
Dziś system wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami praktycznie nie istnieje. Funkcjonują jedynie wojewódzkie programy finansowane z Funduszu Solidarnościowego. Każdy region działa samodzielnie, bez ogólnokrajowej koordynacji. W dotychczasowych programach uczestniczyło około 75 tysięcy osób.
Projekt autorstwa wiceministra rodziny Łukasza Krasonia, pełnomocnika rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, zakłada systemowe rozwiązanie problemu na poziomie krajowym. Wojewódzkie programy będą stopniowo wygaszane.
Kto skorzysta z asystencji osobistej
Nowa ustawa o asystencji osobistej obejmie osoby z niepełnosprawnościami w wieku od 13 do 65 lat, które uzyskały co najmniej 80 punktów w skali potrzeby wsparcia. To kluczowe kryterium dostępu do usług asystenckich.
Od 2030 roku z systemu będzie mogła korzystać również młodzież od 13 roku życia. Stopniowe wdrażanie ustawy ma pozwolić na przygotowanie odpowiedniej liczby wykwalifikowanych asystentów i sprawne uruchomienie całego systemu.
Według szacunków Ministerstwa Rodziny z systemu będzie mogło skorzystać nawet 150 tysięcy beneficjentów – dwa razy więcej niż obecnie.
Asystent osobisty to człowiek, który pomoże w codziennym funkcjonowaniu. Poda leki, zmierzy ciśnienie, zawiezie do lekarza, zrobi zakupy, pomoże w higienie i pielęgnacji. Wynagrodzenie asystenta pokryją pieniądze publiczne – za pośrednictwem powiatu lub współpracującej organizacji.
Osoba z niepełnosprawnością będzie mogła sama wybrać asystenta. To może być znana jej osoba, pracownik organizacji pozarządowej lub asystent z systemu powiatowego. Powiat musi zapewnić co najmniej dwóch kandydatów do wyboru.
Ile zarobi asystent osobisty
Ustawa o asystencji osobistej wprowadza cztery poziomy stawek godzinowych. Wysokość wynagrodzenia zależy od stopnia trudności pracy i samodzielności podopiecznego:
- poziom bazowy – 49 złotych brutto za godzinę
- pierwszy poziom podwyższony – 51 złotych brutto
- drugi poziom podwyższony – 53 złote brutto
- trzeci poziom podwyższony – 55 złotych brutto
Wyższe stawki otrzymają asystenci osób całkowicie niesamodzielnych. Przepisy uwzględniają także warunki środowiskowe, jak brak transportu publicznego czy konieczność dalszych dojazdów.
Polecany artykuł:
Asystencja osobista – wymiar czasu pracy
Maksymalny wymiar pracy asystenta osobistego to 240 godzin miesięcznie, czyli średnio osiem godzin dziennie. Minimum wynosi 20 godzin miesięcznie. Dla osób niepełnoletnich to odpowiednio 80 i 20 godzin.
Ministerstwo Rodziny uznało, że wsparcie poniżej 20 godzin miesięcznie można zapewnić innymi formami pomocy. Na rynku jest już około 45 tysięcy wykwalifikowanych asystentów. Przez lata realizacji dotychczasowych programów nie było problemu z brakiem chętnych do pracy.
Projekty Lewicy i prezydenta Dudy
Wielomiesięczne opóźnienia w pracach nad rządowym projektem sprawiły, że własne inicjatywy przedstawili inni. Prezydent Andrzej Duda złożył projekt ustawy o asystencji osobistej w październiku 2024 roku. Zakładał on dostępność usługi dla osób powyżej 18 lat, z wymiarem od 40 do 200 godzin miesięcznie.
W połowie października 2025 roku Lewica i Polska 2050 złożyły wspólny projekt poselski. Posłanka Katarzyna Ueberhan zapowiedziała gotowość do wspólnego procedowania wszystkich trzech projektów: prezydenckiego, rządowego i poselskiego.
Podcasty
Playlisty tematyczne
