Rząd wprowadza ustawę lombardową. To koniec dla łowców okazji?

Ustawa "lombardowa" trafiła do Sejmu. Jakie są jej założenia?

Na początku marca 2023 roku do Sejmu trafił projekt pierwszej w historii ustawy kompleksowo regulującej rynek pożyczek udzielanych w lombardach. Ustawa o konsumenckiej pożyczce lombardowej ma zamknąć wszystkie luki i narzucić standard postępowania w relacjach lombard-klient. Warto zwrócić uwagę na fakt, że nie zdecydowano się na nowelizację istniejącego dokumentu a na stworzenie nowego.

"Projekt przewiduje narzucenie formy prawnej podmiotom oferującym pożyczki lombardowe. Będą one mogły być spółką akcyjną lub spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z minimalnym kapitałem zakładowym na poziomie 50 tys. zł. Powstanie także rejestr prowadzony przez KNF, do którego będą musieli zgłosić się przedsiębiorcy planujący taką działalność" - informuje portal Bankier.pl.

Termin "lombard" w nazwie spółki lub w reklamach będzie mógł używany wyłącznie przez przedsiębiorstwa wpisane do rejestru i prowadzące działalność lombardową. Pieczę nad przestrzeganiem przepisów będzie sprawowała Państwowa Inspekcja Handlowa.

Nowe przepisy mają na celu uniemożliwienie oferowania pożyczek przez podmioty aktualnie "tuszujące" bądź ukrywające swoją podstawową działalność. "Reklama działalności lombardowej może być prowadzona pod warunkiem umieszczenia w niej komunikatu wyraźnie wskazującego na wykonywanie działalności lombardowe" - brzmi fragment projektu przytaczany przez portal Bankier.pl. Kary grzywny za naruszenie tego obowiązku wyniosą do 50 tys. zł. Za prowadzenie działalności bez wpisu do rejestru maksymalna kwota grzywny wzrasta do 500 tys. zł.

Nowa definicja umowy konsumenckiej/pożyczki lombardowej

Istotnym elementem projektu jest również zdefiniowanie pojęcia umowy konsumenckiej pożyczki lombardowej jako "umowa, na podstawie której przedsiębiorca zobowiązuje się oddać do dyspozycji konsumenta środki pieniężne, a konsument zobowiązuje się do zapłaty całkowitej kwoty do spłaty w oznaczonym terminie oraz do ustanowienia zabezpieczenia lombardowego" - przytacza Bankier.

Przed zawarciem umowy konsument ma otrzymać formularz informacyjny zawierający takie dane jak:

• dane firmy, numer w rejestrze
• kwota pożyczki i sposób jej ustalenia
• całkowity koszt pożyczki z rozbiciem na składowe (oprocentowanie, opłaty itp.)
• całkowita kwota do spłaty
• sposób ustanowienia zabezpieczenia, opis przedmiotu (obowiązkowe będzie sfotografowanie)
• szacunkowa wartość przedmiotu zabezpieczenia i sposób jej ustalenia
• sposób sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia

Przedsiębiorca będzie zobowiązany do udostępnienia projektu umowy na wniosek konsumenta.

Aukcja sprzedażowa. Nadwyżka wróci do konsumenta

Jak informuje Bankier.pl projekt ustawy narzuca ograniczenia maksymalnego kosztu, podobnie jak w przypadku kredytów konsumenckich (ograniczenie oprocentowania i limitowanie kosztów pozaodsetkowych, np. opłaty i prowizje). W przypadku wcześniejszego spłacenia pożyczki "całkowity koszt zostanie pomniejszony proporcjonalnie do okresu, o jaki skrócono spłatę" (nie dotyczy kosztów sądowych i administracyjnych).

Sprzedaż przedmiotu zabezpieczenia będzie odbywał się za pośrednictwem aukcji. Narzucenie formy „upłynnienia” zabezpieczenia, jeśli pożyczka nie zostanie spłacona w terminie ma zakończyć zaniżanie wyceny przedmiotu zabezpieczającego pożyczkę. Obowiązują jednak konkretne wytyczne.

"W ciągu 30 dni od upływu terminu spłaty, pożyczkobiorca będzie miał prawo do „zapłaty niezapłaconej części całkowitej kwoty do spłaty". Po tym okresie, ale nie później niż po upływie 60 dni od terminu wymaganej zapłaty, przedsiębiorca będzie mógł sprzedać przedmiot będący zabezpieczeniem. Sprzedaż ta musi mieć formę aukcji elektronicznej kierowanej do nieograniczonego kręgu odbiorców (np. przez platformę taką jak OLX czy Allegro). Jeśli pierwsza aukcja zakończy się niepowodzeniem, wymagane będzie przeprowadzenie drugiej" - informuje Bankier.pl. Nadwyżka z aukcji zostanie zwrócona konsumentowi a lombard będzie mógl zatrzymać nie więcej niż 20 proc. nadwyżki.

Ustawa lombardowa. Kiedy wejdzie w życie?

Co istotne w  projekcie dotyczącym lombardów nie przewidziano żadnych obowiązków dla proponujących zabezpieczone pożyczki firm a obszar ten pozostawiono swobodnej decyzji przedsiębiorców - mowa o kontroli zdolności kredytowej.

Projekt ustawy został skierowany do pierwszego czytania w komisjach sejmowych – Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju. Zakłada się, że ustawa wejdzie w życie w terminie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia - informuje portal Bankier.pl.