Silni, zwarci, niegotowi. 85. rocznica napaści Niemiec na Polskę i klęski wojny obronnej

Spis treści

1. Wyzwanie dla Naczelnego Wodza
2. Stan polskiej armii kontra siły niemieckie
3. Bitwa nad Bzurą - największe starcie wojny obronnej 1939
4. Zderzenie taktyk wojennych we wrześniu 1939
5. Bohaterowie i antybohaterowie kampanii wrześniowej
6. Dwa fronty, jedna tragedia: Polska w 1939 roku

W ramach cyklu Super Historia z Super Expressem przybliżamy wydarzenia, które ukształtowały bieg XX wieku. Tym razem skupiamy się na kampanii wrześniowej 1939 roku, kiedy to nazistowskie Niemcy, łamiąc wszelkie pakty, zaatakowały Polskę, rozpoczynając w ten sposób II wojnę światową.

Wyzwanie dla Naczelnego Wodza

Rydz-Śmigły promował ideę jedności narodowej wokół wojska. W swoim programie podkreślał, że wojsko jest wzorem hartu, dyscypliny i patriotyzmu. Pełnił drugą najważniejszą funkcję w państwie, po prezydencie Ignacym Mościckim. Przed wybuchem wojny był postrzegany jako zdolny dowódca i przywódca narodu, gwarant bezpieczeństwa kraju. Popularne hasło "Nikt nam nie zrobi nigdy nic, bo nami rządzi Śmigły-Rydz" oddawało wiarę społeczeństwa w jego umiejętności. Jednak klęska wrześniowa 1939 roku rozwiała te nadzieje. Ucieczka Rydza-Śmigłego i rządu do Rumunii była szokiem i rozczarowaniem dla Polaków, co osłabiło morale narodu i opór przeciw okupantom.

Stan polskiej armii kontra siły niemieckie

Już w pierwszych dniach wojny stało się jasne, że Polska ma przed sobą ogromne wyzwanie. Chociaż polskie jednostki, jak te walczące pod Mokrą i Mławą, wykazały się odwagą i umiejętnościami, nie były w stanie powstrzymać niemieckiej maszyny wojennej. Niemieckie siły, takie jak XIX Korpus Pancerny Guderiana, szybko przełamywały polskie linie i zyskiwały przewagę. Wojsko polskie musiało się wycofać, a polskie jednostki zostały odizolowane i straciły kontakt. Rozkazy Rydza-Śmigłego docierały do żołnierzy z opóźnieniem, a 8 września armia niemiecka dotarła do Warszawy. Wehrmacht stosował nowoczesne metody wojenne, co pozwoliło mu szybko zdobywać kolejne tereny.

Bitwa nad Bzurą - największe starcie wojny obronnej 1939

Jednym z największych starć kampanii wrześniowej była bitwa nad Bzurą, gdzie polskie armie Poznań i Pomorze pod dowództwem gen. Tadeusza Kutrzeby zaatakowały 8 Armię niemiecką. Mimo początkowych sukcesów, polskie siły zostały rozbite, a kampania wrześniowa zakończyła się porażką. Polska armia była okrążona, bez łączności i wspólnego dowodzenia. Sowiecka agresja 17 września pogorszyła sytuację, likwidując przedmoście rumuńskie i odcinając drogi ewakuacji.

Zderzenie taktyk wojennych we wrześniu 1939

Chociaż Polska poniosła klęskę, lokalny opór trwał nadal. Samodzielna Grupa Operacyjna „Polesie” gen. Kleeberga walczyła do końca, staczając ostatnią bitwę pod Kockiem. Byliśmy jednak przegrani, co potwierdził płk Marian Porwit, określając wojnę obronną jako „druzgocącą klęskę”. Polska zaczęła planować wojnę z Niemcami dopiero w lutym 1939 roku, co skutkowało brakiem operacyjnego planu. Nasza armia stosowała przestarzałe strategie, które inne kraje zarzuciły już w XVIII wieku.

Bohaterowie i antybohaterowie kampanii wrześniowej

W czasie kampanii wrześniowej na jaw wyszły zarówno bohaterstwo polskich żołnierzy, jak i liczne błędy dowódców. Gen. Stefan Dąb-Biernacki i gen. Juliusz Rómmel podjęli kontrowersyjne decyzje, które negatywnie wpłynęły na sytuację wojskową. Jednak byli również dowódcy, tacy jak gen. Antoni Szylling czy gen. Tadeusz Kutrzeba, którzy wykazali się umiejętnościami i oddaniem, szczególnie podczas prowadzenia działań obronnych.

Dwa fronty, jedna tragedia: Polska w 1939 roku

Wehrmacht stosował nowoczesne technologie i taktyki, takie jak Blitzkrieg, co dawało mu przewagę nad polskimi siłami. Niemiecka armia była lepiej przygotowana do szybkiego i zmasowanego ataku, co później zastosowano również w kampaniach przeciwko Francji i ZSRR. Po 17 września, gdy Związek Sowiecki zaatakował Polskę, nadzieje na obronę kraju zostały ostatecznie zniweczone. Symboliczna stała się wspólna defilada wojsk niemieckich i sowieckich w Brześciu 22 września 1939 roku.