Jeśli z powodu wieku czy stanu zdrowia nie radzisz sobie z codziennymi obowiązkami, a rodzina nie jest w stanie się tobą zaopiekować, możesz skorzystać z pomocy w formie usług opiekuńczych.
Osoby starsze, chore, niesamodzielne czy niepełnosprawne, które nie mogą obejść się w codziennym życiu bez pomocy innych, nie są skazane tylko na siebie. Przysługuje im pomoc w postaci usług opiekuńczych i pielęgnacyjnych, także specjalistycznych. Na takie wsparcie mogą liczyć nie tylko osoby samotne, ale też mieszkające wspólnie z rodziną.
Ośrodek pomocy społecznej organizuje usługi opiekuńcze we współpracy z wyspecjalizowanymi organizacjami pozarządowymi lub firmami prywatnymi. Usługi mogą być świadczone w mieszkaniu osoby, która potrzebuje pomocy, lub w ośrodkach wsparcia, takich jak środowiskowe domy samopomocy, kluby samopomocy, dzienne domy pomocy.
Jak się starać o pomoc
Żeby uzyskać bezpłatną lub częściowo odpłatną pomoc w formie usług opiekuńczych, należy zwrócić się do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. Zwykle trzeba złożyć pisemny wniosek lub poprosić o usługę ustnie (wówczas pracownik ośrodka spisze protokół zgłoszenia wniosku). Nie zawsze konieczna jest osobista wizyta w ośrodku. Można skontaktować się telefonicznie lub wysłać list. Może to zrobić również sąsiad, pielęgniarka środowiskowa czy najbliższa rodzina. Przy składaniu podania trzeba przedstawić dowód osobisty, a także zaświadczenie o wysokości dochodów z ostatniego miesiąca. Wymagane jest również zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych i zaleconą przez lekarza pielęgnację.
Obowiązkowy wywiad
Po zgłoszeniu w ciągu dwóch tygodni pracownik socjalny z ośrodka pomocy społecznej odwiedza osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu, bo podstawą przyznania świadczenia jest wywiad środowiskowy. Chodzi o ustalenie zakresu potrzebnych usług oraz ocenę sytuacji życiowej podopiecznego. Od wyników wywiadu zależy m.in. wysokość ewentualnej odpłatności za usługi. Podczas wizyty pracownik socjalny bada sytuację materialną i osobistą osoby potrzebującej usług opiekuńczych. Może zapytać m.in. o stan zdrowia, sytuację rodzinną, warunki mieszkaniowe, posiadane oszczędności.
Trzeba przygotować następujące aktualne dokumenty:
* dowód osobisty,
* orzeczenie komisji ds. inwalidztwa i zatrudnienia w przypadku osób, które uzyskały takie orzeczenie przed 31 sierpnia 1997 roku lub po tej dacie.
* decyzja organu rentowego przyznająca świadczenie z ubezpieczenia społecznego albo zaświadczenie o stopniu niepełnosprawności, wydane na podstawie odrębnych przepisów,
* dowód otrzymywania
emerytury lub renty,
* oświadczenie o stanie majątkowym.
Pracownik socjalny ustala stopień niesamodzielności i proponuje zakres usług opiekuńczych oraz ewentualną odpłatność za te usługi. Ośrodek pomocy społecznej ma 30 dni na wydanie decyzji (na piśmie) o przyznaniu lub odmowie świadczenia.
Sprawdź, ile kosztuje taka pomoc
Zwolnienie z opłat lub ich wysokość zależy od:
* miejsca zamieszkania
- szczegółowe zasady odpłatności uchwalają władze gminy. Można ją dostać np. w sekretariacie lub dziale usług opiekuńczych ośrodka pomocy społecznej, znaleźć w internetowym Biuletynie Informacji Publicznej albo na stronie gminy czy ośrodka pomocy społecznej.
* dochodu netto
- bezpłatna pomoc przysługuje, jeżeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 456 zł, a dla osoby samotnie gospodarującej - 542 zł, po przekroczeniu tego kryterium dochodowego usługi są częściowo płatne
(kwota tym większa, im większe przekroczenie, aż do 100 proc. ceny danej usługi).
* rodzaju i miejsca świadczenia usług
- czy są wykonywane w miejscu zamieszkania danej osoby, czy w domach dziennego pobytu oraz czy są to usługi standardowe czy specjalistyczne
* sytuacji osób ubiegających się o wsparcie
- mimo przekroczenia kryterium dochodowego osoba potrzebująca usług może być zwolniona całkowicie lub częściowo z opłat w uzasadnionych sytuacjach życiowych i losowych - np. gdy udokumentowane wydatki na zakup lekarstw, artykułów sanitarnych, opłaty za leczenie, stosowanie specjalistycznej diety lub zakup sprzętu rehabilitacyjnego stanowią zbyt duże obciążenie budżetu domowego.
Na jaką pomoc możesz liczyć
Pomoc z opieki społecznej to przede wszystkim usługi opiekuńcze adresowane do osób starszych, niepełnosprawnych, ale poruszających się, oraz usługi pielęgnacyjne przeznaczone dla chorych przykutych na stałe do łóżka.
Usługi opiekuńcze najczęściej sprowadzają się do zaspokajania najważniejszych potrzeb życiowych i pomocy w codziennych zajęciach.
Opiekunka z pomocy społecznej pomoże przy gotowaniu czy nawet nakarmi osobę chorą lub niepełnosprawną, zrobi zakupy, posprząta mieszkanie, zmieni pościel i zrobi pranie, pomoże przy ubieraniu i w opiece nad zwierzęciem domowym. Zadba także o higienę osoby niesamodzielnej, pomoże przy myciu czy kąpieli, nie dopuści do powstawaniu odleżyn i odparzeń, zajmie się zmianą pieluch oraz przypomni o odpowiednim dawkowaniu lekarstw. Osoba chora czy niepełnosprawna może też liczyć na specjalistyczne usługi pielęgnacyjne, wykonywane przez specjalistów np. pielęgniarki, rehabilitantów, fizjoterapeutów, takie jak np. rehabilitacja fizyczna czy usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu. Zawsze są one dostosowane do rodzaju schorzenia lub stopnia niepełnosprawności i zgodne z zaleceniami lekarza lub specjalisty z zakresu rehabilitacji ruchowej lub fizjoterapii.
Już jutro: podpowiadamy, jak starać się o sprzęt ortopedyczny