Rekordowy wzrost długu publicznego w I kwartale 2025 roku
Polska zadłuża się w alarmującym tempie. Z najnowszego raportu Ministerstwa Finansów, o którym pisze Business Insider, wynika, że dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (EDP) po marcu 2025 roku osiągnął poziom 57,4% PKB, czyli ponad 2,12 bln zł. To wzrost z 55,3% PKB w poprzednim kwartale, co oznacza zwiększenie zadłużenia o ponad 111 mld zł. Ekonomiści z banku PKO BP zwracają uwagę na kwartalne tempo przyrostu zadłużenia, które wyniosło aż 5,5%. Dla porównania, rok wcześniej, po pierwszym kwartale 2024 roku, dług EDP wynosił 1,77 bln zł, czyli był niższy o ponad 351 mld zł.
Przyczyny gwałtownego wzrostu zadłużenia Polski
Co stoi za tak szybkim wzrostem zadłużenia Polski? Ekonomiści wskazują na kilka kluczowych czynników. "Silniejsze wzrosty obserwowano na początku XXI w., podczas kryzysu finansowego (2008-09) oraz pandemii (2020). Nowe zadłużenie pochodzi przede wszystkim z sektora centralnego, podczas gdy dług sektora samorządowego zmniejszył się o 1,8 mld zł kwartał do kwartału" - czytamy w analizie PKO BP.
Spadek zadłużenia odnotowano w funduszach pozabudżetowych, co jest związane głównie ze spłatą obligacji PFR środkami z budżetu centralnego. Jednak to nie wystarczyło, by zrównoważyć wzrost długu publicznego.
"Szukając przyczyn tak znaczącego wzrostu długu ogółem, można wskazać na kontrakty zbrojeniowe, część pożyczkową KPO (traktowaną jako dług publiczny), a także zabezpieczenie środków na przyszłe wydatki. Może to również sugerować, że konsolidacja fiskalna (redukcja deficytu w relacji do PKB) jeszcze się nie rozpoczęła, a deficyt nadal rośnie" - dodają ekonomiści. Można więc wnioskować, że wzrost zadłużenia jest efektem zarówno bieżących wydatków, jak i zabezpieczania środków na przyszłe inwestycje.
Konsekwencje przekroczenia progu 60% PKB i prognozy na przyszłość
Dług według metodyki krajowej wzrósł do 46,3% PKB z 44,3% PKB w poprzednim kwartale, pozostając nadal daleko od konstytucyjnej granicy 60% PKB. Pozytywną informacją jest brak istotnego wzrostu długu generowanego przez niepaństwowe fundusze celowe, co poprawia przejrzystość finansów publicznych.
Jednak ekonomiści ostrzegają, że sytuacja jest dynamiczna. "Po uwzględnieniu tych danych nie możemy wykluczyć, że do przekroczenia poziomu 60% PKB przez dług sektora GG może dojść jeszcze w tym roku. Oznacza to też, że nasza dotychczasowa prognoza długu (57,8% PKB na koniec 2025 r.) się zdezaktualizowała i wymaga rewizji w górę" - przyznają ekonomiści PKO BP. Przekroczenie progu 60% PKB mogłoby mieć poważne konsekwencje dla polskiej gospodarki, w tym ograniczenie możliwości inwestycyjnych państwa i wzrost kosztów obsługi długu.
Polecany artykuł:
Podcasty
Playlisty tematyczne
