Wybory w USA. Jakie są zasady głosowania? Ten system różni się od polskiego

Spis treści

1. Wybory prezydenckie w USA. Jak to wygląda?
2. System wyborczy USA. Czym są głosy elektorskie?
3. Liczba głosów elektorskich według stanu
4. Wybory w USA. Sondaże nie wygrywają, liczy się wynik w stanach
5. Kto może zostać prezydentem USA?
6. Wybory w USA - co ile lat się odbywają?

Wybory prezydenckie w USA. Jak to wygląda?

Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych (wyborca wybiera skład Kolegium Elektorów - w większości stanów "zwycięzca bierze wszystko", tzn. wszyscy elektorzy są kandydatami zgłoszonymi przez zwycięzcę w danym stanie; elektorzy nie są związani z kandydatem, który ich wyznaczył - zdarzały się przypadki głosowania na innego kandydata) - tyle Wikipedia.

System wyborczy USA. Czym są głosy elektorskie?

Najprościej rzecz ujmując, powyższy akapit mówi o tym, że wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych nie są bezpośrednie jak w Polsce, a pośrednie. Czyli wyborca w danym stanie USA oddając głos na Demokratę lub Republikanina, przekazuje głos na elektorów, którzy później decydują o wyborze prezydenta.

W Polsce sytuacja jest prosta - wygra kandydat, który zdobył w skali kraju najwięcej głosów, bez względu na to jak się one rozkładały w regionach. W USA jest odwrotnie. Każdy z 50 stanów wchodzący w skład USA ma swoją "wagę", czyli przydzieloną liczbę głosów elektorskich. Dlatego o niektóre stany kandydaci zabiegają mocniej, a o niektóre mniej. Mały Dystrykt Kolumbii ma 3 głosy, a np. duża Kalifornia 55 głosów. Prezydentem USA zostaje ten, kto zdobędzie poparcie minimum 270 z 538 elektorów.

Liczba głosów elektorskich według stanu

• 3 - Alaska, Delaware, Dakota Południowa, Dakota Północna, Dystrykt Kolumbii, Vermont, Wyoming
• 4 - Idaho, Hawaje, Maine, Montana, New Hampshire, Rhode Island, Wirginia Zachodnia
• 5 - Nebraska, Nowy Meksyk 6 - Arkansas, Iowa, Kansas, Missisipi, Nevada, Utah
• 7 - Connecticut, Oklahoma
• 8 - Kentucky, Luizjana, Oregon
• 9 - Alabama, Karolina Południowa
• 10 - Kolorado, Maryland, Minnesota, Missouri, Wisconsin
• 11 - Arizona, Indiana, Massachusetts, Tennessee
• 12 - Waszyngton
• 13 - Wirginia
• 14 - New Jersey
• 15 - Michigan
• 16 - Karolina Północna, Georgia
• 17 - Ohio
• 19 - Illinois, Pensylwania
• 28 - Nowy Jork
• 30 - Floryda
• 40 - Teksas
• 56 - Kalifornia.

Wybory w USA. Sondaże nie wygrywają, liczy się wynik w stanach

Z tego powodu ogólnokrajowe sondaże przedwyborcze w USA są mylące, bo nie jest ważna przewaga w skali kraju, ale w kluczowych stanach. Kandydat, który wygrywa w wielu stanach z niewielką przewagą, może przegrać z tym, który prowadzi tylko w kilku z nich, ale tych dużych i to ze sporą przewagą.

Historia zna taki przypadek chociażby z 2000 roku, kiedy Demokrata Al Gore miał więcej głosów Amerykanów od Republikanina George'a W. Busha - ale ten zdobył więcej głosów elektorów. Dlatego w czasie wyborów kandydaci poza ogólną strategią wyborczą bardziej skupiają się na walce o poszczególne stany, które sztaby dzielą na trzy kategorie.

1. Pierwsza z nich to pewniaki, czyli w zasadzie z reguły jest to stan niebieski (głosujący zawsze lub prawie na Demokratów) i analogicznie dla Republikanów czerwony.
2. Druga kategoria to stany stracone, czyli sytuacja w której nie warto wydawać na kampanię sporo pieniędzy w tym regionie, wiedząc że i tak nie ma się szans. 
3. Stany niepewne - tzw. swing states, czyli takie, w których pulę może zgarnąć zarówno jeden, jak i drugi kandydat. To o nie toczy się zawsze największa i najbardziej zacięta walka wyborcza.

Kto może zostać prezydentem USA?

Każdy Amerykanin, który nie jest naturalizowany, zamieszkuje w USA od co najmniej 14 lat i ma ukończone 35 lat.

Wybory w USA - co ile lat się odbywają?

Wybory w Stanach Zjednoczonych odbywają się co cztery lata, zawsze w pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku listopada roku - w tym roku głosowanie wypada 5 listopada. Od 1937 roku zaprzysiężenie odbywa się 20 stycznia. W przypadku gdy 20 stycznia wypada w niedzielę, oficjalna ceremonia zaprzysiężenia odbywa się dzień później.