Spis treści
Jeszcze w oku 2019 większość posiadaczy rodzinnych ogródków działkowych była emerytami. W ostatnich latach za sprawą pandemii, to się jednak zmieniło. Młodzi ludzie pracujący w ciągu tygodnia w dużym stresie, zapragnęli mieć kawałek własnej ziemi, aby móc tam choćby uprawiać ekologiczne warzywa, zapominając na chwilę o zawodowych obowiązkach. Ta zmiana wiąże się jednak z tym, że tradycyjne zagospodarowanie ogródków nabywanych w ostatnich latach nie zawsze podoba się świeżo upieczonym dzierżawcom. Chcieliby oni często wprowadzić w nich spore zmiany, nie jest to jednak możliwe bez wycinki choćby niektórych drzew, rosnących w ogródkach działkowych od lat. W tym zakresie istnieje jednak szereg ograniczeń, a działkowicze nie zawsze mogą samodzielnie decydować o każdej wycince.
Przepisy dotyczące wycinki
Wycinkę drzew i krzewów znajdujących się na terenie rodzinnych ogródków działkowych regulują dwie ustawy:
- Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, znowelizowana 19 września 2020 roku
- Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody, znowelizowana 1 stycznia 2024 roku.
Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych w kwestii zezwoleń na usunięcie drzew i krzewów odwołuje się do drugiej z wymienionych ustaw. Art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych stanowi, że „usunięcie drzew lub krzewów z terenu ogólnego (należącego do ROD) lub działki na terenie ROD następuje na zasadach, które określa ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku ”.
Z kolei ustęp 2 tego samego artykułu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych mówi o tym, że zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów, które znajdują się na terenie ROD, zależne jest od tego, gdzie są umiejscowione. I tak:
- jeżeli drzewa lub krzewy rosną na terenie ogólnym, zezwolenie wydawane jest na wniosek stowarzyszenia ogrodowego;
- jeśli zaś drzewa i krzewy znajdują się na konkretnej działce, o ich usunięcie wnioskować musi działkowiec, ponieważ zgodnie z tą ustawą, to właśnie on jest właścicielem znajdujących się na działce nasadzeń, urządzeń i obiektów wykonanych lub nabytych z własnych środków finansowych.
Wycinka drzew i krzewów bez zezwolenia
Działkowcy powinni wiedzieć, że o usunięciu wielu drzew i krzewów znajdujących się na terenie ich ogródków mogą decydować samodzielnie, a za wycinkę nie grożą im kary. O tym, jakie drzewa i krzewy można usuwać bez zezwolenia, mówi ustawa o ochronie przyrody. Zgodnie z tą ustawą, nie jest potrzebne zezwolenie, aby wyciąć drzewa, których obwód pnia na wysokości 5 cm (od podłoża) nie przekracza:
- 80 cm – dla topoli, wierzby, klonu jesionolistnego i klonu srebrzystego;
- 65 cm – dla kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej i platanu klonolistnego,
- 50 cm – dla pozostałych gatunków drzew.
Na podstawie tej ustawy działkowiec na terenie swojego ogródka może bez zezwolenia usunąć także:
- krzew lub krzewy, które rosną w skupisku o powierzchni do 25 m kw;
- krzewy pełniące funkcje ozdobne;
- drzewa i krzewy owocowe, które można usuwać bez zezwolenia niezależnie od ich wymiarów czy wieku.
Jeżeli drzewo lub krzew nie zaliczają się do żadnej z wyżej wspomnianych grup, lub jeśli pnie wymienionych gatunków na wysokości 5 cm mają obwód większy od podanych, wtedy, aby je usunąć, należy najpierw uzyskać zezwolenie od właściwego organu administracji publicznej: wójta, burmistrza albo prezydenta miasta.
Kary za nielegalną wycinkę
Za wycięcie bez zezwolenia drzew lub krzewów, do których wycięcia zezwolenie jest wymagana, grożą kary. W skrajnych przypadkach, gdy chodzi o wycięcie drzewa chronionego, grzywna może wynieść nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. W większości przypadków administracyjna kara pieniężna dla właściciela nieruchomości, który wyciął drzewo lub krzew bez wymaganego zezwolenia, stanowi dwukrotność opłaty za legalne usunięcie drzewa. Chcąc dowiedzieć się, jaka grozi nam kara administracyjna, trzeba poznać obowiązujące opłaty za legalne usunięcie drzew.
Stawki za legalną wycinkę uzależnione są od gatunku drzewa, a także obwodu pnia na wysokości 130 cm. Zgodnie z przepisami związanymi z ochroną przyrody, są dwie wielkości obwodu pnia drzewa, od których zależy wysokość opłaty – do 100 cm i od 101 cm:
- kasztanowiec zwyczajny, klon jesionolistny, klon srebrzysty, platan klonolistny, robinia akacjowa, topola, wierzba: stawka za 1 cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm to 12 zł (obwód do 100 cm) lub 15 zł (obwód od 101 cm).
- brzoza, czeremcha, czereśnia, daglezja, dąb czerwony, glediczja trójcierniowa, jesion, jodła -z wyjątkiem jodły koreańskiej, kasztan jadalny, kasztanowiec – pozostałe gatunki, klon czerwony, klon jawor, klon zwyczajny, lipa, metasekwoja chińska, modrzew, olcha, orzech, sofora chińska, sosna, sumak, świerk, wiąz, wiśnia: stawka za 1 cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm to 25 zł (obwód do 100 cm) lub 30 zł (obwód od 101 cm).
- ałycza, ambrowiec balsamiczny, buk pospolity, choina kanadyjska, cypryśnik błotny, dąb: stawka za 1 cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm to 55 zł (obwód do 100 cm) lub 70 zł (obwód od 101 cm).
- cis, cyprysik, głóg, jałowiec, jarząb – pozostałe gatunki, jodła koreańska, oliwnik, żywotnik zachodni: stawka za 1 cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm wynosi 170 zł (obwód do 100 cm) lub 210 zł (obwód od 101 cm).
- pozostałe gatunki drzew: stawka za 1 cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm wynosi 25 zł (obwód do 100 cm) lub 30 zł (obwód od 101 cm).