
• Od 2026 roku pracownicy mogą liczyć na wyższe dodatki i nagrody, dzięki zmianom w sposobie naliczania stażu pracy, obejmującym również umowy cywilnoprawne i działalność gospodarczą.
• Zmiany te dotyczą głównie pracowników sfery budżetowej, ale wpłyną na wymiar urlopu wypoczynkowego dla wszystkich zatrudnionych.
• Aby skorzystać z nowych przepisów, trzeba będzie udowodnić okresy pracy za pomocą zaświadczenia z ZUS lub innych dokumentów.
• Nowelizacja pozwoli na zwiększenie dodatku stażowego (np. do 20% wynagrodzenia) i nagród jubileuszowych (nawet do 400% wynagrodzenia miesięcznego) dla pracowników z dłuższym stażem.
Rewolucyjne zmiany w stażu pracy od 2026 roku
Rok 2026 przyniesie zmiany, na które od lat czekały miliony Polaków aktywnych zawodowo poza tradycyjnym etatem. Uchwalone już przez parlament przepisy, oczekujące obecnie jedynie na podpis Prezydenta, gruntownie przebudowują definicję stażu pracy. Jak analizują eksperci, zmiana ta kończy z dotychczasową nierównością, w której osoby zdobywające cenne doświadczenie na umowach cywilnoprawnych (np. umowa zlecenia), prowadzące własną działalność gospodarczą czy pracujące za granicą, były w znacznie gorszej sytuacji. Do końca 2025 roku te okresy nie są wliczane do ogólnego stażu pracy, co bezpośrednio wpływa na niższy wymiar urlopu czy brak dostępu do kluczowych świadczeń.
Kluczowa zmiana polega na wliczeniu do stażu pracy okresów zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych, prowadzenia działalności gospodarczej, współpracy przy tej działalności czy świadczenia pracy za granicą. Nowelizacja zakłada, że zaliczeniu będą podlegały wszystkie udokumentowane okresy, także te przypadające przed wejściem ustawy w życie. To prawdziwy przełom, który sprawi, że faktyczne, często wieloletnie doświadczenie zawodowe w końcu znajdzie odzwierciedlenie w uprawnieniach pracowniczych.
Kto skorzysta na zmianach i ile można zyskać?
Nowe zasady wpłyną na sytuację wszystkich zatrudnionych, ale to pracownicy sfery budżetowej mają najwięcej powodów do zadowolenia. Oczywiście, zmiana dotycząca wymiaru urlopu wypoczynkowego (prawo do 26 dni urlopu po osiągnięciu 10 lat łącznego stażu pracy) obejmie ogół pracowników, zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym. Jednak to w "budżetówce" dodatki i nagrody powiązane ze stażem są najczęściej wypłacanymi i znaczącymi składnikami wynagrodzenia.
Na zmianach finansowo zyskają przede wszystkim pracownicy sfery budżetowej, dla których dodatek stażowy i nagrody jubileuszowe są kluczowymi składnikami wynagrodzenia. Wyobraźmy sobie sytuację pracownika samorządowego, który przed podjęciem pracy w urzędzie przez 10 lat prowadził własną firmę. Obecnie jego dodatek stażowy wynosi 0%. Po zmianach, od razu na starcie będzie mu przysługiwał dodatek w wysokości 10% pensji zasadniczej. Podobnie wygląda kwestia nagród jubileuszowych. Pracownik z 15-letnim doświadczeniem na umowach zlecenia i 5-letnim na etacie, obecnie nie kwalifikuje się do żadnej nagrody. Po wejściu w życie przepisów, jego staż pracy wyniesie 20 lat, co uprawni go do nagrody w wysokości 75% miesięcznego wynagrodzenia -czytamy w infor.pl.
Jak udowodnić staż pracy, by otrzymać wyższe świadczenia?
Aby skorzystać z nadchodzących benefitów, kluczowe będzie odpowiednie udokumentowanie dodatkowych lat aktywności zawodowej. Nowe przepisy jasno wskazują, że ciężar dowodowy spoczywa na pracowniku. Podstawowym dokumentem potwierdzającym okresy prowadzenia działalności gospodarczej czy pracy na umowach cywilnoprawnych będzie zaświadczenie wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Jak informuje infor.pl, aby skorzystać z nowych uprawnień, pracownik będzie musiał udowodnić dodatkowe okresy wliczane do stażu pracy, najczęściej za pomocą zaświadczenia z ZUS. według infor.pl, w sytuacjach, gdy uzyskanie takiego dokumentu będzie niemożliwe – na przykład w przypadku pracy wykonywanej za granicą bez formalnego zgłoszenia w polskim systemie – pracownik będzie musiał udowodnić ten staż w inny sposób, np. przedstawiając umowy, świadectwa pracy od zagranicznych pracodawców czy dokumenty podatkowe.
Warto zwrócić uwagę na terminy: dla sektora publicznego nowe zasady wejdą w życie już 1 stycznia 2026 r. Sektor prywatny będzie miał więcej czasu na adaptację – dla niego regulacje zaczną obowiązywać pierwszego dnia miesiąca po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia ustawy. To najwyższy czas, by zacząć porządkować swoją dokumentację zawodową.