- Zmiana czasu letniego na zimowy w 2025 r. nastąpi w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października – o godzinie 3:00 cofniemy zegarki na 2:00
- Pracownicy nocnych zmian w noc zmiany czasu pracują o godzinę dłużej i przysługuje im 100 proc. dodatku za nadgodziny lub dodatkowy czas wolny
- Do Sejmu wpłynął projekt ustawy PSL zakładający wprowadzenie całorocznego czasu letniego i koniec ze zmianami czasu od 2025 roku
- Unia Europejska od 2018 roku dyskutuje o zniesieniu sezonowych zmian czasu, ale jednolite stanowisko państw członkowskich wciąż nie zostało wypracowane
Spis treści
Kiedy zmiana czasu 2025? Październikowy termin już w ten weekend
Zmiana czasu letniego na zimowy w 2025 r. nastąpi w nocy z 25 na 26 października (z soboty na niedzielę). O godzinie 3:00 cofniemy zegarki na godzinę 2:00. Tego dnia pośpimy o godzinę dłużej, ale po zmianie czasu zmrok będzie zapadał wcześniej – skrócą się popołudnia z naturalnym światłem. W zamian zyskamy jaśniejsze poranki.
To wcześniejszy termin niż w latach ubiegłych. W 2024 roku zmiana czasu przypadała na noc z 26 na 27 października, w 2023 r. – z 28 na 29 października, a w 2022 r. – z 29 na 30 października.
Zmiana wynika z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026. Dwukrotnie w ciągu roku czas zmieniają wszystkie państwa członkowskie UE – zgodnie z dyrektywą 2000/84/WE.
Zmiana czasu a wynagrodzenie – ile dostaną pracownicy nocnych zmian?
Osoby pracujące w nocy ze zmiany czasu zostaną w pracy o godzinę dłużej. Za tę dodatkową godzinę pracy przysługuje im:
- 100 proc. dodatku do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy (zgodnie z art. 151¹ Kodeksu pracy) – wypłacane z wynagrodzeniem za październik, lub
- Czas wolny w zamian – 1 godzina wolnego na wniosek pracownika albo 1,5 godziny, jeśli decyduje pracodawca (zgodnie z art. 151² Kodeksu pracy)
Niezależnie od dodatku za nadgodziny, za pracę w nocy przysługuje także dodatek nocny w wysokości 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za każdą godzinę pracy między 21:00 a 7:00.
Pojawia się jednak wątpliwość – skoro pora nocna obejmuje 8 godzin, to czy za dziewiątą godzinę (wynikającą ze zmiany czasu) również należy się dodatek nocny? Eksperci są podzieleni – jedni twierdzą, że tak, inni argumentują, że dodatek nocny przysługuje maksymalnie za 8 godzin.
Polecany artykuł:
Czas zimowy 2025 – czy to ostatnia zmiana czasu w Polsce?
Od kilku lat w Polsce i Unii Europejskiej trwają dyskusje o likwidacji dwukrotnej zmiany czasu. W 2018 roku Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje, w których 84 proc. z 4,6 mln respondentów opowiedziało się za rezygnacją ze zmian czasu. Przygotowano projekt dyrektywy o zniesieniu sezonowych zmian czasu, ale jak dotąd nie wypracowano stanowiska większości państw członkowskich.
W kwietniu 2025 roku polska prezydencja przeprowadziła robocze konsultacje w Radzie UE. Komisarz ds. transportu Apostolos Dzidzikostas zadeklarował:
Jestem głęboko przekonany, że nadszedł czas, aby 27 państw członkowskich podjęło decyzję o zaprzestaniu tych zmian
KE ma przeprowadzić nowe badania i przygotować konkretną propozycję legislacyjną.
Według komunikatu KE z października 2021 roku, zmiany czasu będą kontynuowane co najmniej do końca 2026 roku. Czeka nas jeszcze zmiana z zimowego na letni w noc z 28 na 29 marca 2026 r. oraz z letniego na zimowy w noc z 24 na 25 października 2026 r.
Projekt ustawy PSL o całorocznym czasie letnim
W kwietniu 2025 roku posłowie PSL złożyli w Sejmie projekt ustawy zakładający wprowadzenie całorocznego czasu letniego jako obowiązującego czasu urzędowego w Polsce. Według autorów, dwukrotna zmiana czasu nie znajduje uzasadnienia społecznego ani ekonomicznego.
Zmiana czasu prowadzi do rozregulowania zegara biologicznego, wpływa niekorzystnie na samopoczucie, objawiając się kłopotami ze snem czy problemami z koncentracją. Ustanowienie całorocznego czasu letniego przyczyni się do poprawy życia Polaków
– argumentują posłowie.
Konsultacje społeczne projektu zakończyły się 2 maja 2025 r. Na razie oczekuje on na opinię sejmowej Komisji Ustawodawczej. 24 października na antenie TOK FM minister klimatu Miłosz Motyka ponownie wskazywał na konieczność odejścia od zmiany czasu, która "nie przynosi żadnego pozytywnego efektu dla gospodarki".
Kluczowe jest jednak to, by Unia Europejska w końcu zdecydowała, który czas wybrać. Polska jako kraj członkowski UE nie może jednak jednostronnie odstąpić od dyrektywy unijnej – wiązałoby się to z karami finansowymi i problemami z synchronizacją transportu międzynarodowego.
Zmiana czasu a zdrowie i bezpieczeństwo
Według Głównego Urzędu Miar, zmiana czasu letniego na zimowy niesie konkretne skutki:
Negatywne:
- Utrata dłuższych popołudni z naturalnym światłem zmniejsza aktywność na świeżym powietrzu
- Zwiększa się ryzyko fotodepresji w okresie jesienno-zimowym
- Duże utrudnienie dla osób starszych, chorych i niepełnosprawnych przyzwyczajonych do regularnego rytmu dnia
- Stres u zwierząt domowych i hodowlanych związany z przesunięciem rutynowych czynności
Pozytywne:
- Jaśniejsze poranki oznaczają lepszą widoczność w godzinach szczytu i mniejsze ryzyko wypadków
- Brak konieczności sztucznego oświetlenia w szkołach i biurach w godzinach porannych
- Możliwość wcześniejszego rozpoczęcia prac wymagających naturalnego oświetlenia