Z takim problemem borykają się tysiące seniorów. Ich emerytury mogłyby być wyższe, ale dokumenty świadczące o wysokości ich zarobków zaginęły w czeluściach archiwów lub razem z likwidowanymi zakładami pracy.
- Przez ten bałagan tracę 300 zł miesięcznie od dnia odejścia z pracy, to jest od 1996 roku - mówi Robert Bartosiak (74 l.) z Siedlec, który od 14 lat poszukuje swoich dokumentów płacowych.
Zobacz też: Równe podwyżki dla emerytów! Minister pracy zapowiada zmiany zasad waloryzacji
- Obecnie mam 1400 zł emerytury, a podobnie jak koledzy po fachu powinienem mieć 1700 zł. Te trzysta złotych to dla mnie dużo, bo mógłbym pieniądze przeznaczyć na leki dla siebie i żony - wyjaśnia mężczyzna, który 40 lat przepracował jako dyżurny ruchu PKP. W podobnej sytuacji jest Danuta Sucharzewska (82 l.) z Białegostoku.
- Zaczynałam w fabryce dywanów w Kowarach. Spędziłam tam prawie 5 lat, ale nie potrafię tych lat pracy udokumentować. Gdybym wiedziała, jak to zrobić, na pewno mogłabym otrzymać wyższą emeryturę niż 1200 zł - mówi kobieta. I to właśnie takie osoby powinny walczyć o podwyższenie emerytur przed sądem pracy.
Czytaj również: Emerycie! Zobacz, ile wyniesie WALORYZACJA EMERYTUR w 2015 roku
- Na podstawie szczątkowej dokumentacji, zeznań świadków, a nawet wyliczenia biegłych można niejednokrotnie ustalić wysokość wynagrodzeń w sposób korzystniejszy niż ZUS - wyjaśnia sędzia Sądu Okręgowego w Zielonej Górze Katarzyna Kijowska-Kukulska.
1. Poszukaj brakujących dokumentów
Warto sprawdzić, czy nie miałeś zarobków, których nie dołączyłeś, starając się o emeryturę. Powstają nowe archiwa gromadzące dokumentację pracowniczą, z każdym rokiem powiększa się także wykaz zlikwidowanych i przekształconych firm opracowany przez ZUS.
2. Zamień wcześniejszą na właściwą
Zamiana emerytury wcześniejszej na tę po osiągnięciu podstawowego wieku emerytalnego może przynieść korzyści. Może ją otrzymać każdy, kto jest na wcześniejszej emeryturze (nieważne, kiedy na nią przeszedł) i osiągnął wiek emerytalny. Ale najważniejszy warunek to podleganie ubezpieczeniu co najmniej przez 30 miesięcy po przejściu na wcześniejszą emeryturę. O przyznanie nowej emerytury trzeba wystąpić samodzielnie do oddziału albo inspektoratu ZUS.
3.Przejdź z renty na emeryturę
Jeżeli jesteś na rencie i zarabiasz, powinieneś przed osiągnięciem wieku emerytalnego zgłosić do ZUS wniosek o przyznanie emerytury. Większy staż pracy i większe zarobki to wyższa emerytura. Wyższa emerytura zależy też m.in. od tego, czy obliczenia podstawy wymiaru renty umożliwiają obliczenie podstawy emerytury na nowo.
4. Dorabiaj do swojego świadczenia
Możesz dorobić, jeśli skończyłaś 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna). Jeśli jesteś wcześniejszym emerytem, obowiązują ograniczenia. W zależności od tego, jak duża jest to kwota, emerytura będzie wypłacana w całości, zmniejszona lub zawieszona.
5. Skorzystaj z dodatków
Gdy skończysz 75 lat, masz prawo do dodatku pielęgnacyjnego 181,10 zł. Możesz dostawać go wcześniej, jeśli dostarczysz orzeczenie lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej uznające cię za niezdolnego do samodzielnej egzystencji.
6. Zlikwiduj niekorzystne lata zerowe
Jeśli do wyliczania emerytury nie udało ci się udowodnić wysokości uzyskiwanych zarobków, to te lata uwzględniono jako lata zerowe. Dzięki zmianie przepisów można przyjmować do wyliczeń zamiast zera obowiązującą w tamtych latach wysokość płacy minimalnej (zasada ta dotyczy osób, które były zatrudnione na umowę o pracę). ZUS nie zrobi tego automatycznie, musisz złożyć wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia.
7. Czy dotyczy cię zbieg świadczeń
Gdy nabędziesz prawo do emerytury, a masz przyznaną rentę z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, który miał miejsce przed 1 stycznia 2003 r., bądź rentę inwalidy wojennego albo rentę dla kombatantów, oprócz renty możesz pobierać emeryturę. Ale nie możesz brać pełnych świadczeń, tylko musisz wybrać - dostaniesz emeryturę powiększoną o połowę renty lub rentę powiększoną o połowę emerytury.
Robert Bartosiak (74 l.)
Tracę 300 zł
Zaginęła część dokumentów, dotyczących mojej pracy. Przez to tracę 300 zł. Te pieniądzemógłbym wydać na leki.
Danuta Sucharzewska (82 l.)
Zgubili akta
Gdybym wiedziała, jak udowodnić pięć lat pracy, miałabym sporo wyższą emeryturę.
ZAPISZ SIĘ: Codziennie wiadomości Super Expressu na e-mail
Podcasty
Playlisty tematyczne
