W odpowiedzi na ostatnie protesty rolników przeciwko złej sytuacji na rynku owoców i warzyw, premier Mateusz Morawiecki i minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski ogłosili w środę, 18 lipca Plan dla wsi. Utworzenie Narodowego Holdingu Spożywczego, większe dofinansowania do paliwa rolniczego, wprowadzenie mechanizmu stabilizacyjnego cen i walka ze skutkami suszy – to tylko niektóre z jego głównych założeń.
To może być początek reform polskiego rolnictwa, jednak nie wiadomo czy propozycje rządzących wystarczą, aby uspokoić nastroje na wsi. W czwartek, 19 lipca przedstawiciele władz i branży będą mieli kolejną okazję do dyskusji. Sejmowa Komisja Rolnictwa Wsi wysłucha informacji ministra Ardanowskiego na temat sytuacji na rynku. W posiedzeniu wezmą udział także sami rolnicy.
Lista żądań organizacji rolniczych jest bardzo długa. Portal businessinsider.com.pl podsumował ich postulaty. Jako jeden z najważniejszych wymienia, oczekiwanie konkretnych działań ws. niskich cen skupu owoców. Jak informowaliśmy jakiś czas temu, w przypadku malin, porzeczek i agrestu, nie pokrywają one nawet kosztów produkcji i zbiorów. Zdaniem rolników, ich ceny są sztucznie zaniżone przez firmy przetwórcze.
Przedstawiciele branży żądają również odszkodowań dla gospodarstw dotkniętych suszą. Według danych resortu rolnictwa, jest ich aż 91 tys., zaś powierzchnia upraw objętych klęską wynosi ponad 1,5 ha. Rolnicy domagają się także wypracowania mechanizmów pomocy, które miałyby zabezpieczyć ich przed takimi sytuacjami w przyszłości.
Poważnym problemem dla tej grupy jest także afrykański pomór świń. Rolnicy ponieśli duże straty w związku z prewencyjną likwidacją zdrowej trzody. Domagają się jej wstrzymania oraz wypłaty odszkodowań. Żądają również odstrzału sanitarnego wszystkich dzików, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby.
Unia Warzywno-Ziemniaczana, która zorganizowała ostatnią demonstrację w stolicy, domaga się m.in. repolonizacji zakładów. Chce przy tym, aby po repolonizacji były one w rękach producentów, a nie państwa. Innymi żądaniami Unii są m.in. większa promocja żywności od polskich rolników oraz konieczność kontroli i znakowania konkurencyjnych owoców i warzyw, importowanych zza granicy.
Polscy rolnicy chcieliby także, aby aby uruchomiono ponownie mechanizm pomocowy, umożliwiający sadownikom otrzymywanie rekompensat w zamian za kierowanie poprzez organizacje charytatywne jabłek do ubogich. Było to praktykowane zaraz po nałożeniu embarga na polskie jabłka przez Rosję w połowie 2014 r. Obecnie zakaz importu z naszego kraju wciąż obowiązuje, a sadownicy, którzy spodziewają się w tym roku dużych zbiorów, nie mogą liczyć na wsparcie.
Jednym z ich żądań jest także zmiana przepisów, dotyczących zatrudniania pracowników sezonowych zza granicy, którzy są sadownikom bardzo potrzebni, m.in. do zbioru owoców. Ich zdaniem, w obecnej wersji ograniczają one dopływ pracowników z Ukrainy. – Procedura jest teraz bardziej skomplikowana, co spowodowało kolejki i opóźnienia w uzyskaniu pozwolenia na pracę, więc pracowników przyjeżdża mniej, co kosztuje nas więcej – powiedział cytowany przez bussinessinsider.com.pl Mirosław Maliszewski, szef Związku Sadowników RP.
Rolnicze OPZZ domagają się natomiast zmian w przepisach o sprzedaży bezpośredniej, polityki kredytowej oraz sposobu zarządzania branżą rolniczą w Polsce. Zdaniem związkowców rozbudowana struktura instytucji podległych Ministerstwu Rolnictwa, hamuje rozwój wsi, m.in. dlatego, jako jeden z postulatów wymieniają, połączenie ministerstw rolnictwa i środowiska.
Źródła: businessinsider.com.pl, Twitter, MRiRW
