Program, realizowany przez Ministerstwo Rozwoju we współpracy z Krajową Izbą Rozliczeniową, adresowany jest do wszystkich urzędów wojewódzkich, marszałkowskich, urzędów miast i gmin oraz starostw powiatowych. Został poprzedzony kilkumiesięcznym pilotażem, a docelowo obejmie wszystkie urzędy w Polsce. W kolejnym etapie dołączy do niego również policja i mandaty można będzie opłacać w terminalach POS.
Popularność płatności bezgotówkowych w Polsce w ostatnich latach dynamicznie rośnie, ale do tej pory nie szła w parze z ich dostępnością w jednostkach administracji publicznej. W 2015 r., 70 proc. badanych nie korzystało z płatności bezgotówkowej w urzędzie, ponieważ nie miało takiej możliwości. Tymczasem wszędzie, również w urzędzie, powinna wystarczyć karta lub komórka – tak jak to się dzieje w wielu sklepach.
Czytaj też: Postaw na płatności mobilne
Pozytywny test
Polacy coraz chętniej korzystają z kart płatniczych i płatności mobilnych, ale na razie transakcje bezgotówkowe stanowią w Polsce nieco ponad 1/3 wszystkich płatności. W urzędach jest jeszcze gorzej, obecnie tylko co dziesiąty akceptuje płatności kartą. Polaków nadal trzeba zachęcać do tego, aby częściej rezygnowali z płacenia gotówką. Dlatego też m.in. został stworzony i uruchomiony program upowszechniania płatności bezgotówkowych w administracji publicznej, a jednym z zaplanowanych działań jest wprowadzenie możliwości płacenia w urzędach kartą i telefonem.
Wszystko odbywało się stopniowo. Wdrożenie programu poprzedzone było pilotażem. Terminale płatnicze najpierw trafiły do wybranych urzędów różnego szczebla – gminnych (w zależności od wielkości były to jeden lub dwa terminale), powiatowych i wojewódzkich. W czasie trwania fazy pilotażowej (od sierpnia 2016 r. do końca marca 2017 r.), w której uczestniczyło 130 urzędów odnotowano 48,2 tys. płatności bezgotówkowych o łącznej wartości 7,1 mln zł.
Po kilkumiesięcznym pilotażu, z początkiem kwietnia tego roku program upowszechniania płatności bezgotówkowych w administracji publicznej nabrał tempa i obecnie mogą z niego skorzystać wszystkie jednostki samorządu terytorialnego – od starostw powiatowych, przez urzędy miast i gmin, na urzędach marszałkowskich kończąc. Docelowo terminale płatnicze mają pojawić się we wszystkich urzędach w Polsce, a nawet u policjantów z drogówki, bo na koniec terminal mają mieć też wszystkie patrole.
Zobacz też: Płatności mobilne za pomocą selfie
Bez kosztów dla klientów i urzędów
Udział w programie jest dobrowolny. Urzędy mogą do niego dołączyć wypełniając formularz zgłoszeniowy na stronie internetowej Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. (www.kir.pl/program). Urzędy uczestniczące w programie zostaną wyposażone – w zależności od wybranego rozwiązania – w terminale płatnicze POS czyli urządzenia służące do akceptacji transakcji kartowych oraz/lub w usługę WebPOS Paybynet do płatności mobilnych, która jest rodzajem terminala wirtualnego, umożliwiającego wykonywanie płatności za pomocą telefonu komórkowego (smartfona) w oparciu o mobilne aplikacje bankowe. Płatności mobilne będą mogły być realizowane za pomocą aplikacji PeoPay, a także z wykorzystaniem kodów BLIK z aplikacji IKO.
Płatności z użyciem karty płatniczej lub telefonu będą odbywać się w urzędzie tak samo, jak w dowolnym sklepie wyposażonym w terminal POS. Z kolei WebPOS Paybynet umożliwi przyjęcie płatności telefonem bezpośrednio przy stanowisku obsługi klienta. Dzięki wykorzystaniu usługi uruchamianej w przeglądarce internetowej nie trzeba będzie instalować dodatkowych urządzeń.
Po upowszechnieniu płatności bezgotówkowych – zamiast biegać w poszukiwaniu najbliższego bankomatu – będziemy mogli uregulować opłaty w urzędzie gminy, powiatu czy województwa (np. opłacić podatek, zapłacić za wydanie dokumentu) za pomocą karty płatniczej lub telefonu.
Warto podkreślić, że uczestniczące w programie jednostki administracji publicznej nie ponoszą żadnych kosztów związanych z akceptacją płatności bezgotówkowych. Urzędy nie płacą za instalację i używanie terminali POS i aplikacji WebPOS Paybynet. Żadnych opłat z tytułu realizowanych w urzędach płatności nie ponoszą także klienci.
Sprawdź: Jak wielu Polaków korzysta z Blika
Korzyści dla państwa, urzędów i biznesu
Jest wiele korzyści z wprowadzenia płatności bezgotówkowych – dla państwa, urzędów, przedsiębiorców. Dzięki temu zmniejsza się szara strefa, a wpływy z podatków rosną.
– Do najważniejszych zalet rezygnacji z gotówki należy większa efektywność obrotu gospodarczego, ale również większa transparentność transakcji – zauważa Piotr Alicki, prezes Krajowej Izby Rozliczeniowej. – KIR wspiera ideę społeczeństwa bezgotówkowego w Polsce. Jest to kierunek, który obrało wiele krajów na świecie. Przykładowo w Estonii już ponad 90 proc. podatków i innych płatności administracyjnych regulowanych jest bezgotówkowo – dodaje.
Poza tym obrót gotówkowy jest dużo droższy – koszty sięgają 1 proc. PKB. Wprowadzenie płatności bezgotówkowych było od dawna postulowane przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców. Dla przedsiębiorców obrót bezgotówkowy jest szansą na zwiększenie liczby klientów, którzy coraz chętniej wybierają miejsca, w których nie muszą mieć przy sobie gotówki. Dodatkowa korzyść – klienci płacący za zakupy kartą wydają więcej, tzw. średni koszyk zakupowy w przypadku płatności kartą jest większy.
Natomiast możliwość regulowania opłat w urzędzie za pomocą kart płatniczych czy telefonu to nie tylko odpowiedź na oczekiwania nowoczesnego społeczeństwa, ale też poprawa wizerunku urzędu. Urząd umożliwiający opłacanie np. podatków w formie bezgotówkowej jest postrzegany jako miejsce innowacyjne i przyjazne klientom. Oprócz tego wprowadzenie płatności bezgotówkowych w urzędach przynosi też wymierne oszczędności. Dzięki wykorzystaniu WebPOS Paybynet urzędnik może przyjmować płatności w punkcie, w którym załatwiana jest dana sprawa. Pozwala to na skrócenie czasu obsługi klienta i poprawę efektywności pracy urzędu. Poszerzenie infrastruktury płatniczej o nowe rozwiązania pomaga zwiększyć popularność płatności elektronicznych i ograniczyć obrót gotówki, co z kolei przyczynia się do obniżenia kosztów jej obsługi.
Warto też pamiętać, że płatności bezgotówkowe są bezpieczniejsze, można np. szybko zastrzec kartę czy płatność komórką i te pieniądze już nie wypłyną z naszego konta.
