4000 zł z ZUS po śmierci członka rodziny. Komu i kiedy przysługuje zasiłek pogrzebowy?

Spis treści

1. Kiedy przysługuje zasiłek pogrzebowy?
2. Kto może wnioskować o zasiłek pogrzebowy?
3. Kto jest płatnikiem zasiłku pogrzebowego?
4. Jak uzyskać zasiłek pogrzebowy?
5. W jakim terminie złożyć wniosek? 

Uprawnionych do wnioskowania o pełną kwotę zasiłku pogrzebowego tj. 4 tys. zł jest więcej, niż tylko członkowie rodziny zmarłego. Zasiłek pogrzebowy przysługuje także osobom obcym lub podmiotom, które pokryły koszty pogrzebu. W przypadku osób obcych lub podmiotów, zasiłek wypłacany jest w wysokości faktycznie poniesionych kosztów, nie więcej jednak niż 4000 zł.

Kiedy przysługuje zasiłek pogrzebowy?

Ten rodzaj jednorazowego zasiłku z ZUS przysługuje, gdy zmarły lub zmarła:

• mieli przyznaną emeryturę lub rentę,
• przyznaną emeryturę pomostową,
• byli ubezpieczeni w ZUS,
• mieli przyznane nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• umarł w czasie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu ubezpieczenia,
• w dniu śmierci nie mieli przyznanej emerytury lub renty, lecz spełniali warunki do jej uzyskania,
• byli cywilnymi niewidomymi ofiarami działań wojennych, którzy pobierali z ego tytułu świadczenie pieniężne,
• pobierali świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny,
• pobierali rentę socjalną,
• zmarli wskutek wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach,
• pobierali rentę z tytułu wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach.

Zasiłek pogrzebowy przysługuje też wtedy, gdy zmarły członek rodziny osoby, która ma przyznaną emeryturę lub rentę, emeryturę pomostową, jest ubezpieczona w ZUS, lub ma przyznane nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Także gdy zmarł ktoś z rodziny osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne, zasiłek przedemerytalny czy rentę z tytułu wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach.

Uwaga! Zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu.

Kto może wnioskować o zasiłek pogrzebowy?

O zasiłek pogrzebowy wnioskować mogą:

1. Członkowie rodziny (niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu). Za członków rodziny zmarłego przy przyznawaniu zasiłku rodzinnego uznaje się:

• małżonka (wdowę i wdowca), także pozostającego w separacji orzeczonej wyrokiem sądu,
• rodzica,
• ojczyma, macochę oraz osobę przysposabiająca,
• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,
• dzieci przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej,
• inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności,
• rodzeństwo,
• dziadków,
• wnuki,
• osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna osoby, która zmarła.

2. Osoba obca lub podmiot, który pokrył koszty pogrzebu:

• osoba obca, która pokryła koszty pogrzebu,
• pracodawca, który pokrył koszty pogrzebu swojego pracownika,
• dom pomocy społecznej, który pokrył koszty pogrzebu swojego podopiecznego,
• gmina, która pokryła koszty pogrzebu osoby zmarłej na jej terenie,
• powiat, który pokrył koszty pogrzebu osoby zmarłej na jego terenie,
• osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego, która pokryła koszty pogrzebu osoby zmarłej w związku z jej wyznaniem.

Uwaga! Jeśli koszty pogrzebu poniesie więcej niż jedna osoba lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu. Czyli jeśli ktoś np. pokrył 1/4 kosztów pogrzebu dostanie też 1/4 zasiłku, czyli nie więcej niż 1000 zł z 4000 zł.

Kto jest płatnikiem zasiłku pogrzebowego?

Wypłatą zasiłku zajmuje się instytucja, w której zmarła osoba była ubezpieczona. Najczęściej jest to Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jednak w przypadku rolników to Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dlatego przed złożeniem wniosku o wypłatę zasiłku pogrzebowego zawsze należy się upewnić, czy zmarła osoba była ubezpieczona w ZUS czy w KRUS – będzie to wynikać np. z odcinka renty/emerytury.

Jak uzyskać zasiłek pogrzebowy?

Jest to zasiłek uzyskiwany na wniosek. Trzeba więc złożyć dokumenty do ZUS lub KRUS. Wniosek o zasiłek pogrzebowy składa się na druku Z-12, dołączając do niego:

1. Odpis skrócony aktu zgonu (w przypadku dziecka, które urodziło się martwe będzie to odpis zupełny aktu urodzenia z adnotacją, że urodziło się martwe), jeżeli zgon nastąpił w Polsce lub poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, musi być  stwierdzony przez polski organ konsularny lub dyplomatyczny.  Dokumentem do wypłaty zasiłku pogrzebowego może być wystawiony za granicą akt zgonu (natomiast nie może to być tymczasowy akt zgonu wystawiony za granicą).
2. Oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku – kopie rachunków potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem.
3. Dokumenty potwierdzające pokrewieństwo (lub powinowactwo) składającego/składającej wniosek z osobą zmarłą (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego).
4. Zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W jakim terminie złożyć wniosek? 

W ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której koszty pogrzebu opłaciłeś/opłaciłaś. Po tym terminie następuje przedawnienie roszczeń, czyli zasiłku już nie dostaniesz. Jednak jeżeli nie mogłeś/nie mogłaś złożyć wniosku o zasiłek pogrzebowy w 12 miesięcy od dnia śmierci osoby z powodu późniejszego odnalezienia zwłok lub zidentyfikowania osoby zmarłej albo z innych przyczyn całkowicie niezależnych od ciebie, prawo do zasiłku wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia pogrzebu. Dokumentem potwierdzającym te okoliczności lub przyczyny jest zaświadczenie Policji lub prokuratury albo inny dokument urzędowy potwierdzający zaistnienie okoliczności lub przyczyny uniemożliwiających zgłoszenie wniosku.

Zasiłek pogrzebowy jest wypłacany po fakcie, czyli dopiero po udokumentowaniu wydatków poniesionych w związku z organizacją pochówku. Rodzina musi musi więc najpierw zapłacić za pogrzeb, następnie złożyć wniosek. Wypłata zasiłku pogrzebowego przez ZUS następuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Uwaga! Osoby w bardzo trudnej sytuacji finansowej mogą uzyskać zasiłek celowy z miejskiego lub gminnego ośrodka pomocy społecznej, który może zostać wypłacony niezależnie od zasiłku pogrzebowego z ZUS/KRUS.