Emerytura 2018. Jak podwyższyć emeryturę? [6 SPOSOBÓW]

Po zmianie przepisów w 2015 roku pojawiły się nowe możliwości podwyższenia wysokości emerytury. Mogą z nich skorzystać zarówno ci, których emerytura wyliczana jest według starych, jak i nowych zasad, a także przyszli emeryci. ZUS ma obowiązek przeliczyć twoją emeryturę za każdym razem, gdy zajdą jakiekolwiek nowe okoliczności, które mogą zmienić jego wysokość. Jeśli okaże się, że nowa kwota jest niższa, nic nie tracisz. Nadal dostajesz dotychczasowe świadczenie.

Zobacz także: Waloryzacja 2018. Ile wyniesie waloryzacja rent i emerytur dla najuboższych seniorów [TABELE]

Sposób pierwszy - nie składaj wniosku w czerwcu
Dobrze wybierz moment, w którym zdecydujesz się zakończyć aktywność zawodową i przejść na emeryturę. Jeśli zamierzasz przejść na emeryturę wyliczaną według nowych zasad, nie składaj wniosku o jej przyznanie w czerwcu, bo wtedy otrzymasz świadczenie niższe o kilka lub kilkanaście procent. W nowym systemie emerytalnym warto poczekać przynajmniej do końca czerwca ze złożeniem wniosku o emeryturę. Dlaczego? W czerwcu co roku ZUS przeprowadza waloryzację zgromadzonych składek i kapitału początkowego. W roku, w którym składasz wniosek o emeryturę, twoje składki są waloryzowane kwartalnie. Jeśli wniosek o emeryturę złożysz w czerwcu, do jej obliczenia ZUS przyjmie wskaźnik rocznej waloryzacji składek, który zwykle nie przekracza 1-2 proc. W pozostałych miesiącach ZUS zastosuje kwartalny wskaźnik waloryzacji, który wynosi zwykle około 12 proc. - w 2017 roku był rekordowo wysoki, wyniósł aż 13 proc. Różnica w wysokości świadczenia może wynieść nawet od 100 do 200 zł na korzyść emeryta.

Sposób drugi - pracuj dłużej
Warto pracować po przyznaniu emerytury. Każdy przepracowany miesiąc ma bowiem wpływ na wysokość twego świadczenia (oczywiście pod warunkiem, że odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne). Dlatego - jeśli otrzymujesz emeryturę wyliczoną na starych zasadach i nadal pracujesz - co najmniej raz na kwartał powinieneś składać wniosek do ZUS o doliczenie przepracowanych miesięcy (składkowych i nieskładkowych) do stażu pracy. Wówczas co trzy miesiące możesz liczyć na wyższą kwotę emerytury. Wielkość tej podwyżki będzie oczywiście zależała od wysokości już przyznanego ci świadczenia. Dlatego nie spodziewaj się dużej podwyżki, jeśli wyliczona ci przez ZUS emerytura jest niewysoka, ale przecież ważna jest każda złotówka. Poza tym kolejne podwyżki będą już liczone od wyższej kwoty świadczenia.

Jeśli jesteś na wcześniejszej emeryturze i do świadczenia dorabiasz, musisz dokładnie liczyć swoje dochody, bo obowiązują cię limity dorabiania. W zależności od tego, ile zarobisz, dostaniesz emeryturę w całości, zmniejszoną albo nawet ZUS zawiesi ci wypłatę. Progi zarobkowe zmieniają się co kwartał. Jeśli skończyłeś 65 lat (mężczyzna) lub 60 lat (kobieta), jesteś w lepszej sytuacji - możesz dodatkowo zarabiać bez żadnych ograniczeń.

Sprawdź koniecznie: Waloryzacja 2018. Wiadomo jaki będzie poziom waloryzacji? GUS podał dane

Jeśli ZUS przyznał ci emeryturę na nowych zasadach, a ciągle jesteś aktywny zawodowo, też możesz podwyższyć swoje świadczenie - po zakończeniu każdego roku kalendarzowego powinieneś złożyć wniosek o doliczenie składek (druk ERPO). Twoje świadczenie zostanie powiększone o kwotę wynikającą z podzielenia składek (odpowiednio zwaloryzowanych) zewidencjonowanych (od dnia ustalenia prawa do emerytury) na twoim koncie przez dalsze średnie trwanie życia (wyrażone w miesiącach). Dłuższa aktywność zawodowa powoduje, że rośnie kwota składek zapisanych na twoim koncie emerytalnym w ZUS. Maleje natomiast wskaźnik dalszego trwania życia, przez który dzielony jest zebrany kapitał. To dlatego każdy rok dłuższej pracy daje podwyżkę wysokości emerytury średnio o 8 proc.

Sposób trzeci - przelicz kapitał początkowy|
Jeśli przed 1999 r. opiekowałaś się dzieckiem, będąc na urlopie wychowawczym, i masz emeryturę wyliczoną z uwzględnieniem kapitału początkowego, powinnaś złożyć wniosek o jego przeliczenie, a otrzymasz wyższy wskaźnik za te lata. Dopiero od 1999 r. czas opieki nad dzieckiem w ramach urlopu wychowawczego zaliczany jest do okresów składkowych i za te lata są odprowadzane składki emerytalno-rentowe z budżetu państwa. Wcześniej były to okresy nieskładkowe. Różnica jest istotna, gdyż okresy składkowe są wliczane do kapitału początkowego według wskaźnika 1,3 podstawy wymiaru emerytury, a nieskładkowe - 0,7. To przekłada się na wysokość kapitału początkowego, a od niego zależy wysokość emerytury. Przeliczenie dotyczy kapitału początkowego za okres urlopu wychowawczego, okres niewykonywania pracy w związku z opieką nad dzieckiem w wieku do 4 lat - do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie do 6 lat. Gdy na dziecko przysługiwał zasiłek pielęgnacyjny, dodatkowo okres składkowy może być zwiększony o 3 lata. Inaczej jest też liczony czas studiów. Wprawdzie lata studiów nadal są traktowane jako okresy nieskładkowe i nie mogą przekroczyć 1/3 okresów składkowych, ale są liczone w porównaniu z całym okresem zatrudnienia (doliczenia będą możliwe dopiero przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury), a nie tylko w porównaniu z datą przejścia na emeryturę. Wcześniej dotyczyło to tylko składek opłacanych do końca 1998 r.

Wyższa emerytura będzie też, jeśli przed 1 stycznia 1999 r. dobrze zarabiałeś i płaciłeś wysokie składki emerytalne od całości wynagrodzenia (przekraczające 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia), a po uzyskaniu prawa do emerytury dalej pracowałeś. Choć ZUS pobierał od ciebie wysokie składki, to przy wyliczeniu emerytury uwzględniał maksymalnie tylko 250 proc. średniej płacy. Po zmianie przepisów możesz złożyć wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem korzystniejszych lat. ZUS co prawda nie uwzględni wyższych składek (np. od 300 czy 400 proc. pensji, bo obowiązuje ograniczenie do 250 proc. średniej), ale podając nowe lata, zyskasz na kwocie bazowej (zwykle wyższej) obowiązującej w dniu złożenia wniosku. Dzięki temu twoja emerytura wzrośnie.

Uwaga! Na nowym prawie skorzystają tylko emeryci pobierający świadczenia ze starego systemu, którzy wciąż pracują i mają wysokie zarobki.

Sposób czwarty - wybierz korzystniejszą tablicę trwania życia
Emerytura według nowych zasad wyliczana jest w ten sposób, że suma zwaloryzowanego kapitału początkowego i zwaloryzowanych składek emerytalnych zgromadzonych na koncie w ZUS (w przypadku członków OFE - na subkoncie) dzielona jest przez tzw. dalsze średnie trwanie życia. Natomiast średnie dalsze trwanie życia (czyli ile lat i miesięcy po przejściu na emeryturę jeszcze statystycznie będziemy żyć) ustalane jest na podstawie tablic ogłaszanych co roku przez prezesa GUS i zależy od wieku, w którym przechodzi się na emeryturę. Osoba, która pracuje dłużej, zgromadzi więcej składek na swoim koncie, a tym samym będzie otrzymywać wyższe świadczenie.

Czytaj również: ZUS źle wylicza emerytury? Mamy odpowiedź instytucji

Do maja 2015 r. ZUS, wyliczając emerytury, stosował tablice z dnia złożenia wniosku o emeryturę. Obecnie może uwzględnić tablicę obowiązującą w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Dzięki temu pracując dłużej po ukończeniu wieku emerytalnego, nie musisz się obawiać, że twoje świadczenie będzie niższe. Z nowych zasad mogą skorzystać zarówno osoby dopiero składające wniosek o przyznanie świadczenia, jak i ci, którym ZUS już przyznał i obliczył nową emeryturę.

Sposób piąty - poszukaj brakujących dokumentów lub świadków
Warto rozejrzeć się, czy w wykazie zarobków, który przedłożyłeś do wniosku, wskazano rzeczywiście te najlepsze, jakimi dysponował zakład pracy. Warto sprawdzić, czy nie miałeś zarobków, których nie dołączyłeś, starając się o emeryturę. Dostarczyłeś np. tylko te dokumenty, które były łatwe do zdobycia. Tymczasem każdy na nowo dostarczony dowód i uwzględniony przez ZUS to szansa na wyższe świadczenie. Powstają nowe archiwa gromadzące dokumentację pracowniczą, z każdym rokiem powiększa się także wykaz zlikwidowanych i przekształconych firm opracowany przez ZUS. Część informacji można znaleźć, nie wychodząc z domu - przeglądając bazę zlikwidowanych zakładów pracy na stronie internetowej www.zus.pl. Jeśli nie uda ci się odkryć żadnych nowych dokumentów potwierdzających twoje zatrudnienie, możesz poszukać świadków, którzy potwierdzą, że pracowałeś w danej firmie. Świadkowie mogą potwierdzić np. rodzaj pracy, jaką wykonywałeś, jak długo byłeś zatrudniony, czy była to praca na cały etat, czy byłeś ubezpieczony itp. Możliwość udowodnienia zatrudnienia przy pomocy świadków dotyczy tylko dokumentów, które zaginęły przed 15 listopada 1999 r.

Sposób szósty - znalazłeś zarobki
Dotarłeś do zarobków, które uzyskiwałeś przed przyznaniem świadczenia, a których nie przedłożyłeś ubiegając się o emeryturę? Mogą one podnieść twoją emeryturę. Przynieś do ZUS zaświadczenie, a pracownicy sprawdzą, czy przyjęcie zarobków z tego zaświadczenia do podstawy wymiaru będzie korzystne. Jeśli przechodziłeś na emeryturę dawno, jeszcze przed 1999 r., może korzystniejsze będą zarobki z innych lat niż te, od których obliczono ci emeryturę. A może korzystniejsze będą zarobki z 10 kolejnych lat, czy nawet z 20 lat wybranych ze wszystkich lat pracy? Pamiętaj, że warunkiem takiego przeliczenia emerytury jest wyższy wskaźnik podstawy wymiaru świadczenia. Kwota bazowa będzie ta sama, jednak wyższy wskaźnik zagwarantuje ci wyższe świadczenie. A może pracodawca wypłacił ci jakieś zaległe wynagrodzenie, za które opłacono składki na ubezpieczenia społeczne, a pochodzące z okresu, z którego obliczono podstawę wymiaru emerytury. Nie zapomnij dostarczyć zaświadczenia - ZUS ponownie obliczy wysokość emerytury, od wyższej podstawy wymiaru.