Darmowe leki i Domy Opieki Społecznej, czyli pomoc medyczna dla seniorów

Jeśli jesteś osobą samotną i z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagasz pomocy innych osób, przysługuje ci pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Możesz na nie liczyć również w sytuacji, gdy rodzina nie może ci takiej pomocy zapewnić. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację. Natomiast specjalistyczne usługi opiekuńcze są dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności i są świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym. Te usługi są bezpłatne lub odpłatne w części albo w całości. Decyduje o tym gmina.Wszystkie ulgi i zniżki dla senioró

Zobacz koniecznie: Wszystkie ulgi i zniżki dla seniorów

* Pomoc opiekunki środowiskowej
Starszym, samotnym, którzy nie mają nikogo, kto mógłby się nimi zająć może być przydzielona przez ośrodek pomocy społecznej opiekunka środowiskowa, która pomoże w codziennych czynnościach i kontaktach z otoczeniem. Seniorzy obłożnie chorzy mogą starać się o pomoc pielęgniarki opieki długoterminowej lub pielęgniarki opieki paliatywnej
Podstawowym zadaniem opiekunki środowiskowej jest niesienie pomocy i świadczenie usług opiekuńczych osobom przewlekle chorym, samotnym i niesamodzielnym, które nie mają dostatecznego wsparcia ze strony rodziny lub innych osób otoczenia. Do zadań opiekunka środowiskowej należy m.in.:
* pomoc podopiecznemu w codziennych czynnościach domowych – np. robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, pranie, karmienie,
* pielęgnowanie oraz dbanie o zdrowie, higienę osobistą chorych i niesamodzielnych – np. mycie, kąpanie, czesanie, golenie, ubieranie, dozowanie lekarstw, zapobieganie powstawaniu odleżyn i odparzeń, słanie łóżka i zmiana pościeli
* kontaktowanie się z różnego rodzaju instytucjami w celu rozwiązywania problemów zdrowotnych, materialnych, mieszkaniowych, rodzinnych i prawnych podopiecznego.

Sprawdź też: Do apteki z e-receptą. Będzie łatwiej wykupić lek

Decyduje ośrodek pomocy społecznej
O pomoc opiekunki środowiskowej należy się zwrócić do pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Nie jest wymagane skierowanie od lekarza, natomiast konieczne będzie zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych i zaleconą przez lekarza pielęgnację wraz z informacją, jaka pomoc i na ile godzin dziennie jest potrzebna. Od decyzji ośrodka pomocy społecznej zależy na jak długo i jakie usługi pielęgnacyjno-opiekuńcze zostaną przyznane. Wcześniej pracownik socjalny odwiedzi osobę starającą się o pomoc w jej miejscu zamieszkania, żeby przeprowadzić wywiad środowiskowy i ocenić sytuacje życiową. Osoby korzystające z usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania płacą za nie w zależności od swoich dochodów i sytuacji rodzinnej.
O wysokości opłat decyduje uchwała rady miasta lub gminy. Usługi są świadczone bezpłatnie w przypadku, gdy dochód nie przekracza:
* dla osoby samotnej - 634 zł
* dla osoby pozostającej w rodzinie - 514 zł na każdą osobę
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na prośbę osoby starającej się o usługi opiekuńcze, popartym wnioskiem pracownika socjalnego, może ona zostać częściowo lub całkowicie zwolniona z ponoszenia odpłatności na czas określony, zwłaszcza ze względu na zwiększone wydatki z przyczyn losowych czy związane z długotrwałą chorobą.

* Świadczenia pielęgniarskie realizowane przez pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej
Mogą z nich skorzystać osoby, które ze względu na istniejące problemy zdrowotne (stany poszpitalne lub schorzenia przewlekłe) potrzebują systematycznych świadczeń pielęgniarskich, a nie są objęte świadczeniami opieki długoterminowej realizowanej stacjonarnie. Muszą złożyć deklarację wyboru pielęgniarki POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) w przychodni (zwykle równocześnie z deklaracją wyboru lekarza pierwszego kontaktu).

Zobacz koniecznie: QUIZ. Czy pamiętasz przysmaki PRL-u

* Świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w zakresie opieki długoterminowej realizowane w miejscu zamieszkania
Długoterminową opieką domowa mogą być objęci przewlekle chorzy i unieruchomieni z powodu urazu, którzy nie muszą przebywać w szpitalu, a z różnych względów nie chcą lub nie mogą przebywać w zakładach opieki długoterminowej, natomiast potrzebują systematycznej i intensywnej opieki pielęgniarskiej w warunkach domowych. Pielęgniarka pomoże m.in. w pielęgnacji odleżyn, rehabilitacji, przeprowadzi zabiegi, które ulżą w bólu.

Jakie dokumenty niezbędne do objęcia pielęgniarską domową opieką długoterminową:
* skierowanie do objęcia pielęgniarską domową opieką długoterminową (wystawia je lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli chory wcześniej przebywał w szpitalu może je wystawić lekarz prowadzący),
* ocena stanu zdrowia dokonana przez pielęgniarkę POZ i potwierdzona przez lekarza POZ.

Uwaga! Świadczenia finansuje NFZ, jednak chory musi sam płacić za leki, środki opatrunkowe i pielęgnacyjne. Skierowanie umożliwiające skorzystanie z pomocy pielęgnacyjno – opiekuńczej wystawia lekarz rodzinny lub lekarz specjalista.

Miejsce w domu pomocy społecznej
Skierowanie do domu pomocy społecznej (dps) przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, która nie jest w stanie samodzielnie poradzić sobie w codziennym życiu i której nie można zapewnić pomocy w formie usług opiekuńczych. Na miejsce w państwowym domu opieki czeka się nieraz całymi latami. Przydział miejsca zależy od rodzaju schorzenia. Są specjalne domy dla osób w podeszłym wieku, przewlekle somatycznie chorych (w tym obłożnie chorych, leżących), przewlekle psychicznie chorych, dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie, niepełnosprawnych fizycznie. Rejestr domów pomocy społecznej położonych w granicach województwa prowadzi wojewoda. Rejestr jest corocznie aktualizowany.

Konieczny wywiad
Postępowanie w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej rozpoczyna pracownik socjalny ośrodka pomocy społecznej na wniosek osoby ubiegającej się o miejsce w domu opieki (wniosek, podpisany przez osobę zainteresowaną, może również złożyć rodzina, przedstawiciel ustawowy, opiekun, a nawet osoba niespokrewniona). Dlatego najpierw należy skontaktować się z pracownikiem socjalnym najbliższego miejskiego lub gminnego ośrodka pomocy społecznej. Pracownik opieki przyjdzie do domu i przeprowadzi wywiad środowiskowy, ustali sytuację społeczną, zdrowotną i materialną osoby wymagającej opieki. To jego obowiązek. Pomoże też w skompletowaniu potrzebnych dokumentów, które trzeba złożyć w najbliższym ośrodku pomocy społecznej.

Sprawdź również: Emeryci zaciągają pożyczki, by pomóc rodzinie

Osoba, która ma być umieszczona w domu pomocy społecznej musi wyrazić na to zgodę składając pracownikowi socjalnemu oświadczenie, które powinna własnoręcznie podpisać. Następnie pracownik socjalny przeprowadza wywiad rodzinny (środowiskowy) w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o skierowanie do domu opieki. Podczas wywiadu osoba ubiegająca się o umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej powinna złożyć oświadczenie o stanie majątkowym, musi również pisemnie wyrazić zgodę na odpłatność za pobyt w DPS. Wywiady środowiskowe przeprowadzane są również u osób zobowiązanych do finansowej pomocy wobec osoby ubiegającej się o umieszczenie w domu opieki, czyli małżonka, dzieci i rodziców (także, gdy osoby te mieszkają gdzie indziej). Do wywiadów załącza się dokumenty potwierdzające wysokość dochodów wymienionych osób. Decyzja o umieszczeniu w domu pomocy społecznej lub odmowie powinna być wydana w ciągu miesiąca. Jeśli jest niekorzystna, w ciągu 14 dni, można się odwołać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem ośrodka pomocy społecznej, który wydał tę decyzję.

Ile to kosztuje
Pobyt w domu pomocy społecznej jest płatny. Gmina, na terenie której znajduje się placówka ustala wysokość opłat. Koszty pokrywa w pierwszej kolejności mieszkaniec domu ze swojego dochodu, np. emerytury, renty czy zasiłku stałego. Nie może to być jednak więcej niż 70 proc. jego dochodu. Różnicę pomiędzy opłatą wnoszoną przez pensjonariusza a średnim miesięcznym kosztem jego utrzymania dopłaca rodzina - przede wszystkim małżonek, a jeżeli nie żyje – zstępni (dzieci, wnuki). Ale tylko wtedy gdy ich dochód jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej. To kryterium wynosi obecnie –514 na osobę w rodzinie i 634 zł dla osoby samotnie gospodarującej. Dopiero gdy dochody rodziny są zbyt niskie lub dopłata rodziny nadal nie pokrywa całkowitego kosztu utrzymania, brakującą kwotę dopłaca gmina, z której osoba jest kierowana do domu opieki.

Osoby w podeszłym wieku, którzy potrzebują ciągłej opieki mogą znaleźć miejsce w zakładach opiekuńczo-leczniczych lub pielęgnacyjno-opiekuńczych, a najciężej chorzy – w hospicjach.

* Zakłady opiekuńczo-lecznicze (ZOL)
Zapewniają całodobową opiekę lekarską i pielęgniarską i przeznaczone są dla pacjentów wymagających długotrwałego leczenia i pielęgnacji poza szpitalem. Warunkiem przyjęcia jest niezdolność do samodzielnego funkcjonowania. Pacjent przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Koszty badań, leków, wyrobów medycznych i produktów leczniczych, zastosowanych w trakcie udzielania świadczeń ponosi świadczeniodawca.

* Zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze (ZPO)
Zapewniają całodobową opieką osobom, które nie wymagają już pobytu w szpitalu, ale ze względu na zły stan zdrowia i trudną sytuację rodzinną nie mogą przebywać w domu. Pacjent może tu przebywać maksymalnie 6 miesięcy.

* Hospicja
Zapewniają całodobową opiekę lekarską i pielęgniarską nieuleczalnie chorym w terminalnym okresie życia. Najważniejszym zadaniem jest poprawa jakości życia chorych i ich rodzin przez leczenie objawowe, zwalczanie bólu, łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych, wspomaganie rodziny w czasie trwania choroby i w okresie sieroctwa.

Zobacz też: Waloryzacja 2018. Emerytury i renty w końcu wzrosły. Zobacz, o ile [TABELKA]

Darmowe leki
Każdy, kto ukończył 75 lat, ma prawo do bezpłatnych leków, które znajdują się na liście ogłoszonej przez ministra zdrowia (tzw. lista „S"). Lista aktualizowana jest co dwa miesiące. Jednak, żeby senior dostał lek za darmo, muszą być spełnione określone wymagania. Na recepcie na darmowe lekarstwa musi być wpisany symbol "S", a receptę może wystawić lekarz pierwszego kontaktu lub pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej.

Lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej jest lekarz, u którego senior złożył deklarację wyboru (status lekarza POZ wynika właśnie m.in. ze złożonej przez pacjenta deklaracji). Receptę na bezpłatne leki będzie mógł wypisać inny lekarz POZ przyjmujący w tej samej przychodni co lekarz, którego wyboru dokonał pacjent, jak również lekarz zastępujący nieobecnego lekarza POZ. Darmowe leki może również wypisać lekarz dla siebie lub dla rodziny. Natomiast lekarz specjalista nie ma prawa wystawiania recept na bezpłatne medykamenty. Tak samo jak lekarz w czasie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, czy lekarz, który pracuje w szpitalu.
Pacjenci, którzy leczą się u specjalistów, powinni dostarczyć swojemu lekarzowi rodzinnemu oświadczenie specjalisty o tym, jakie biorą leki i ze względu na jakie schorzenia. Lekarz rodzinny przepisze receptę na darmowe leki na podstawie dokumentacji medycznej.

Co na recepcie
Obowiązkowo na recepcie na bezpłatne lekarstwa musi być wpisany symbol "S".
W polu "kod uprawnień dodatkowych" lekarz powinien wpisać symbol "S" (jeśli pacjent ma jeszcze dodatkowe uprawnienia, wówczas powinien wpisać oba kody uprawnień). Natomiast w polu "odpłatność" lekarz wpisuje poziom odpłatności, z jakim lek byłby ordynowany w przypadku refundacji na zasadach ogólnych (czyli 30 proc. lub 50 proc.). Farmaceuta nie może uzupełnić receptę o kod "S", nie ma takich uprawnień.
Na jednej recepcie mogą być przepisane leki bezpłatne, leki refundowane na zasadach ogólnych, leki przysługujące na podstawie innych uprawnień dodatkowych, jak również leki za pełną odpłatnością.

Obowiązuje zasada, że na jednej recepcie lekarz może przepisać pacjentowi leki potrzebne maksymalnie na 120 dni. Przepisy przewidują różne terminy ważności recept, podstawowy okres wynosi 30 dni. Jeżeli na recepcie przepisano lek spoza wykazu leków dla pacjentów 75 plus, apteka nie może wydać bezpłatnego zamiennika. Decyzję zawsze podejmuje lekarz. W aptece nie trzeba okazywać dowodu tożsamości, bo na recepcie jest umieszczany PESEL lub data urodzenia. Bezpłatne medykamenty seniorzy otrzymają na najczęściej dotykające ich choroby, m.in. nadciśnienie, miażdżycę czy choroby serca i inne schorzenia wieku podeszłego.