Emerytura minimalna 2024. Ile można zyskać po 20 latach pracy za najniższą krajową?

Okres, jakiego wymaga się od osób chcących mieć prawo do najniższej emerytury to 20 lat składkowych dla kobiet i 25 lat składkowych dla mężczyzn. Pracownicy z 20-letnim stażem pracy mogą spodziewać się emerytury, która jest zależna od składek opłacanych przez te 20 lat. Jeśli jesteś osobą mającą minimalny staż pracy, musisz zdać sobie sprawę z tego, że emerytura, którą dostaniesz, może być dużo niższa od emerytur pobieranych przez osoby z dłuższym stażem pracy.

Ważne! Kobiety i mężczyźni przechodzący w Polsce na emeryturę po dwudziestu latach pracy, mogą spodziewać się świadczeń w różnych wysokościach.

Po 20 latach pracy dla kobiet

Kobiety, które osiągają wiek emerytalny 60 lat i mające 20-letni staż pracy, często otrzymują minimalne świadczenie emerytalne: minimalną emeryturę, która aktualnie wynosi 1781 zł brutto. Taka kwota ma jedynie zapewnić podstawowe potrzeby życiowe kobietom, które przez cały okres swojego zatrudnienia zarabiały najniższą krajową.

Po 20 latach pracy dla mężczyzn

Mężczyźni, którzy osiągają wiek emerytalny 65 lat i mający 20-letni staż pracy, mają w tym wypadku nieco gorzej. Nie spełniając bowiem wymogu 25 lat pracy, koniecznego, by dostawać minimalną emeryturę gwarantowaną przez państwo, sprawiają, że wysokość ich emerytury będzie zależała od składek, jakie zgromadzili na swoich kontach emerytalnych. Ich świadczenie emerytalne będzie proporcjonalne do składek wpłacanych do ZUS-u, a to znaczy, że ich emerytura może być niższa niż minimalna. Na pewno będzie to miało miejsce, jeśli przez większość okresu pracy zarabiali niewiele. Przepracowując jedynie 20 lat, mężczyźni nie mogą ubiegać się zatem o minimalne świadczenie.

Wysokość emerytury a składki

Wysokość emerytury wylicza się, dzieląc sumy zgromadzone w ramach składek emerytalnych w ZUS – na kontach i subkoncie – przez liczbę miesięcy dalszego trwania życia, pobieraną z tablic GUS. Gdy z dzielenia wyjdzie kwota niższa od najniższej ustawowo gwarantowanej emerytury, osoba ubiegająca się o emeryturę otrzymywać będzie to, co wyszło. Jednak osoba legitymująca się odpowiednim stażem (20 lub 25 lat) dostanie w takim przypadku emeryturę w wysokości 1781 zł, a po kolejnych waloryzacjach wyższą, gdy najniższa emerytura będzie rosnąć.

Najniższa gwarantowana emerytura

Okresy składkowe, na podstawie art. 87 ust. 1 ww. ustawy – brane są pod uwagę przy ustalaniu uprawnień danej osoby do otrzymania najniższej (gwarantowanej) emerytury-jeżeli na podstawie indywidualnego kapitału danej osoby nie można ustalić świadczenia w co najmniej takiej lub w wyższej wysokości. Gwarancja wypłaty najniższej emerytury przysługuje tym ubezpieczonym, którzy uzyskali 20-letni okres ubezpieczenia (kobiety) i 25-letni okres ubezpieczenia (mężczyźni), z podstawą wymiaru składek nie niższą niż minimalne wynagrodzenie. Okresy, w których podstawa ta była niższa – zaliczane są proporcjonalnie na potrzeby ustalania uprawnień do najniższej emerytury.

Prawo do emerytury minimalnej

Zyskują je osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni) i udowodniły wymagany staż pracy, to jest 20-letni okres ubezpieczenia w przypadku kobiety i 25-letni w przypadku mężczyzny. Przy czym okres nieskładkowy może stanowić 1/3 okresu składkowego.

Aby uzyskać prawo do otrzymywania minimalnej emerytury, konieczne jest spełnienie następujących kryteriów:

1. Kryterium wieku emerytalnego: kobiety muszą osiągnąć 60 lat, a mężczyźni 65 lat;
2. Kryterium stażu pracy: 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Dla osób spełniających te wymogi dzisiaj minimalna kwota emerytury to 1781 zł brutto.

Staż emerytalny – 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn – jest ważny, gdy chodzi o osoby, które pracowały stosunkowo krótko lub otrzymywały niewielkie wynagrodzenie i z samego wyliczenia emerytury ZUS wypada niższa wysokość ich świadczenia od aktualnej najniższej emerytury. Zgromadzenie odpowiedniej liczby lat składkowych i nieskładkowych daje gwarancję otrzymywania emerytury w najniższej ustawowej wysokości.

Co to jest staż pracy?

Staż pracy to łączna długość okresów zatrudnienia. Do uzyskania emerytury nie jest wymagane osiągnięcie określonego okresu ubezpieczenia. Okresy ubezpieczenia (okresy składkowe) są brane pod uwagę jedynie przy ustalaniu kapitału początkowego, czyli hipotetycznej emerytury za pracę przed 1999 r. Aby obliczyć swój staż pracy, wystarczy dodać do siebie długość wszystkich okresów zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz wszystkie inne okresy, które wlicza się do stażu pracy, np. studia wyższe. Można przy tej okazji skorzystać z kalkulatorów stażu pracy w Internecie. 

Uwaga! Dzieląc sumę składek przez liczbę miesięcy dalszego trwania życia (wg GUS), otrzymujemy miesięczną emeryturę

Ile musisz zarabiać, aby dostać 4 tys. emerytury?

W 2024 roku minimalna emerytura wynosi 1781 złotych brutto, czyli niewiele, gdy weźmie się pod uwagę obecne koszty utrzymania. Powiedzmy, że do życia na emeryturze bez kłopotów materialnych wystarczyłoby ci świadczenie emerytalne 4 tys. zł. Wiedząc, że im więcej będziesz zarabiał/zarabiała, tym wyższa będzie twoja emerytura, jaką pensję musisz pobierać, aby w przyszłości dostawać emeryturę w wysokości 4 tys. zł?

Wielkość emerytury zależy od:

• dochodów,
• wieku,
• przewidywanej średniej długość życia,
• kapitału początkowego poddanego waloryzacji,
• środków zgromadzonych na subkoncie,
• liczby przepracowanych lat.

Aby otrzymać emeryturę zbliżoną do dzisiejszej minimalnej pensji, czyli około 4 tys. zł, twoje zarobki muszą być proporcjonalnie wyższe. Obecnie w Polsce emeryci dostają średnio około 3 tys. zł brutto. Ktoś, kto chciałby dostawać emeryturę o tysiąc złotych wyższą, powinien zarabiać znacznie więcej, niż minimalną pensję. To znaczy ile? Dzisiaj przeciętny czterdziestolatek, chcący dostawać za 25 lat emeryturę na poziomie 4 tys. zł, musi już dzisiaj zarabiać powyżej 9 tys. zł brutto miesięcznie, a do tego przepracować co najmniej 40 lat. Przeciętna czterdziestolatka, aby dostawać za minimum 20 lat emeryturę 4 tys. zł brutto, musi już dzisiaj zarabiać powyżej 11 tys. zł brutto miesięcznie i przepracować co najmniej 30 lat.

Kalkulatory emerytalne ZUS: prosta i zaawansowana wersja

Zastanawiasz się, jaka emerytura Cię czeka? ZUS udostępnia na swoim portalu dwa kalkulatory, które pomogą Ci oszacować wysokość Twojego przyszłego świadczenia:

Wersja uproszczona 

W tej wersji wystarczy podać kilka podstawowych danych, takich jak:

• data urodzenia
• płeć
• okres pracy
• przeciętne miesięczne wynagrodzenie (wyrażone w procentach przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej)

Kalkulator wyliczy przybliżoną wysokość Twojej emerytury. Należy jednak pamiętać, że jest to jedynie orientacyjna wartość. Rzeczywista emerytura może się różnić w zależności od różnych czynników, np. dodatkowych okresów ubezpieczenia lub zawieszenia składek.

Wersja zaawansowana

Wersja zaawansowana daje więcej możliwości, ale wymaga również podania większej liczby danych. Możesz m.in.:

• wpisać różne wynagrodzenia w poszczególnych latach pracy
• wyłączyć z okresu ubezpieczenia lata, w których nie pracowałeś/aś lub miałeś/aś niskie wynagrodzenie
• podać informacje o dodatkowych okresach ubezpieczenia (np. urlopy macierzyńskie, rodzicielskie, wychowawcze)

Kalkulator obliczy na tej podstawie bardziej szczegółową prognozę Twojej emerytury.

Którą wersję kalkulatora ZUS wybrać?

• Jeśli chcesz szybko uzyskać orientacyjną wysokość swojej emerytury, wybierz wersję uproszczoną.
• Jeśli zależy Ci na bardziej dokładnej prognozie i chcesz wziąć pod uwagę więcej czynników, wybierz wersję zaawansowaną.

Pamiętaj, że kalkulatory ZUS są jedynie narzędziami pomocniczymi. Wynik uzyskany za pomocą kalkulatora nie może stanowić podstawy do roszczeń wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ostateczną wysokość Twojej emerytury ustali ZUS na podstawie Twoich danych osobowych i przebiegu ubezpieczenia.