Emerytury 2019 - Świadczenia przedemerytalne i przejście z renty na emeryturę

W niektórych wypadkach osoba przebywająca na rencie z tytułu niezdolności do pracy nie musi składać wniosku o emeryturę. ZUS sam może przyznać to świadczenie. Muszą być jednak spełnione określone warunki ZUS przyzna z urzędu emeryturę, zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury (60 lat kobieta, 65 lat mężczyzna) oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

ZUS przyznaje z urzędu emeryturę od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, a w przypadku, gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana – od dnia, od którego podjęto jej wypłatę.

Ważne!

ZUS nie przyznaje z urzędu emerytury osobom, które pobierają rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy obniżającej wiek emerytalny miały ustalone prawo do:

- świadczenia przedemerytalnego,

- emerytury pomostowej,

- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,

- renty z tytułu niezdolności do pracy przyznanej do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego lub na okres przypadający po osiągnięciu tego wieku lub na stałe

zachowują uprawnienia do tych świadczeń do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego chyba, że prawo do tych świadczeń ustanie przed tym dniem.

Te osoby mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie emerytury z tytułu osiągnięcia wieku 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jeśli emerytura zostanie przyznana, ustanie prawo do tych świadczeń. Jeżeli wysokość emerytury okaże się mniej korzystna od dotychczasowego świadczenia wnioskodawca, po otrzymaniu decyzji o przyznaniu emerytury, może wycofać wniosek o emeryturę w ciągu miesiąca od dnia otrzymania decyzji.

Kiedy ZUS z urzędu zamieni ci rentę na emeryturę

* Jeśli do końca września 2017 r. nie osiągnąłeś jeszcze podwyższonego wieku emerytalnego i 1 października miałeś ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego (łącznie z tym dniem), na dłużej albo na stałe, a nie miałeś jeszcze ustalonego prawa do emerytury, będziesz mógł pobierać rentę do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny. Po tym terminie ZUS przyzna ci emeryturę (z urzędu). Nie musisz wtedy składać wniosku.

* Gdy masz rentę z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia przyznaną na okres krótszy niż do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny, a 60 lub 65 lat skończyłeś po 30 września 2017 r., możesz pobierać rentę do dnia urodzin. Nie musisz składać wniosku.

* Jeśli uzyskałeś prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy po 30 września 2017 r., gdy skończysz 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni) i nadal będziesz na rencie, ZUS przyzna ci emeryturę (z urzędu). Nie musisz składać do wniosku.

Kiedy gwarancja wyższego świadczenia

Każdy rencista, który osiąga wiek emerytalny, automatycznie przechodzi na emeryturę. Nie musisz składać do ZUS wniosku w tej sprawie, a ZUS wylicza ci wtedy nowe świadczenie. Jednak może okazać się, że wyliczona w ten sposób twoja emerytura jest niższa niż dotychczas pobierana renta z tytułu niezdolności do pracy. Może tak się stać szczególnie w sytuacji, gdy twój staż pracy był stosunkowo krótki. Nie musisz się jednak martwic, że będziesz teraz dostawał mniej pieniędzy co miesiąc, ponieważ w takim wypadku ZUS ma obowiązek wypłacić ci świadczenie korzystniejsze. To oznacza, że będziesz otrzymywał emeryturę w wysokości dotychczasowej renty.

Jednak nie wszyscy renciści będą mieli zagwarantowane prawo do wypłaty wyższego świadczenia przy przechodzeniu z renty na emeryturę. Możesz na to liczyć tylko wtedy, gdy przeniesienie z renty na emeryturę następuje automatycznie, gdy ZUS, sam z urzędu, zamienia ci rentę na emeryturę.

Czasami warto poczekać

Inaczej dzieje się, gdy w związku z obniżeniem wieku emerytalnego od 1 października sam zdecydujesz się złożyć wniosek o emeryturę. Tu musisz szczególnie uważać, ponieważ nie dla każdego rencisty złożenie wniosku o zamianę renty na emeryturę będzie korzystne. Dotyczy to zwłaszcza osób, które pobierają świadczenie z tytułu niezdolności do pracy przyznane do czasu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego lub na stałe. Okazuje się, że czasami warto poczekać do czasu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego. O co chodzi?

Jeśli samodzielnie wystąpisz o zamianę renty na emeryturę, ZUS wypłaci ci świadczenie, o które wnioskowałeś, czyli emeryturę (nawet, jeśli będzie niższa niż dotychczas otrzymywana renta). Wszystko zgodnie z przepisami, które zobowiązują ZUS do wypłaty świadczenia, o które został złożony wniosek. Jeżeli więc jesteś na rencie i złożysz wniosek o emeryturę, dla ZUS-u jest to równoznaczne z tym, że chcesz, aby to właśnie emerytura była ci wypłacana – niezależnie od tego, jaka jest jej wysokość.

Jeżeli natomiast to ZUS w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego przenosi cię z renty na emeryturę, w sytuacji gdy renta okaże się świadczeniem korzystniejszym, ZUS automatycznie przyzna ci emeryturę i przeliczy ją na twoją korzyść, a emerytura będzie wypłacana właśnie w wysokości renty. Dlatego czasami warto poczekać do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego zamiast samodzielnie składać wniosek do ZUS. Przyznanie emerytury z urzędu może bowiem zapewnić ci wyższe świadczenie, ale i tak najlepiej przed podjęciem decyzji odwiedzić doradcę emerytalnego, który może ci wyliczyć kwotę emerytalnego świadczenia.

Jeśli jednak zdecydowałeś się samodzielnie złożyć wniosek o zamianę renty na emeryturę, masz 30 dni na jego wycofanie. Wtedy w momencie osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego, ZUS sam przeniesie cię z renty na emeryturę. I masz zagwarantowane wyższe świadczenie.

Ważne!

Jeśli jesteś na rencie i chcesz zamienić ją na emeryturę, masz zagwarantowaną wypłatę wyższego świadczenia tylko wtedy, gdy ZUS z urzędu przeniesie cię z renty na emeryturę.

Prawo do emerytury pomostowej, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego od 1 października 2017 r.

Obniżenie wieku emerytalnego ma wpływ na sytuację osób uprawnionych do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale także osób pobierających świadczenie (zasiłek) przedemerytalny, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, emeryturę pomostową.

Od 1 października 2017 r. emerytura pomostowa, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne i świadczenie przedemerytalne będą ci przysługiwały do dnia przed twoimi 60 (kobieta) lub 65 (mężczyzna) urodzinami.

Wyjątek
Jeśli do końca września 2017 r. spełniłeś warunki do przyznania jednego z tych świadczeń i skończyłeś 60 lub 65 lat, ale wniosek złożyłeś później, masz prawo do tego świadczenia do dnia poprzedzającego osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego.

Jak ZUS wyliczy emeryturę po innych świadczeniach

Jeśli w chwili ubiegania się o emeryturę, jesteś uprawniony do wcześniejszej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenia przedemerytalnego i chcesz złożyć nowy wniosek, sprawdź, jak ZUS obliczy ci podstawę wymiaru twojego kolejnego świadczenia.

Jeśli już pobierałeś emeryturę

Do ustalenia podstawy wymiaru twojej emerytury ZUS przyjmie podstawę wymiaru emerytury, którą już pobierałeś (wcześniejsza emerytura). Uwzględni też waloryzacje, jakie miały miejsce, od kiedy zacząłeś pobierać emeryturę.

Ważne! Wysokość twojego świadczenia nie zmieni się, jeśli nie pracowałeś po tym, jak ZUS przyznał ci wcześniejszą emeryturę. Pozostanie ta sama kwotę bazową, od której była obliczona twoją poprzednia emerytura.

Jeśli natomiast pracowałeś, gdy pobierałeś wcześniejszą emeryturę, może to wpłynąć na wysokość podstawy wymiaru nowej emerytury. Możesz wnioskować, aby ZUS ponownie obliczył wcześniejszą emeryturę od przeliczonej podstawy wymiaru (wniosek ERPO). Powinieneś to zrobić, zanim złożysz wniosek o kolejną emeryturę (wniosek EMP) lub, najpóźniej, wraz ze zgłoszeniem tego wniosku. W takim przypadku do obliczenia kolejnej emerytury ZUS będzie mógł przyjąć przeliczoną podstawę wymiaru emerytury wcześniejszej.

Jeśli w chwili zgłoszenia wniosku o emeryturę miałeś ustalone prawo do renty we wniosku o emeryturę możesz wskazać, by ZUS przyjął:

* za podstawę wymiaru emerytury zwaloryzowaną podstawę wymiaru renty;

* podstawę wymiaru emerytury obliczył na nowo na podstawie:

- nowych zarobków, czyli zarobków z innego okresu niż były przyjęte do obliczenia podstawy wymiaru twojej renty,

albo

- tych samych zarobków, jakie były przyjęte do obliczenia podstawy wymiaru renty, jeśli mieszczą się w okresie, z którego ZUS może ustalić podstawę wymiaru twojej emerytury.

Przy obliczaniu podstawy wymiaru emerytury od zarobków ZUS uwzględni:

- zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych przez ciebie z 20 lat kalendarzowych, które poprzedzają rok, w którym zgłosiłeś wniosek o emeryturę, albo

- zarobki z 20 dowolnych lat kalendarzowych z całego okresu ubezpieczenia, które poprzedzają rok, w którym zgłosiłeś wniosek o emeryturę.

Uwaga!

Jeśli podstawa wymiaru renty będzie dla ciebie korzystniejsza, może być podstawą wymiaru twojej emerytury.

Ważne!

ZUS uwzględni waloryzacje, jakie miały miejsce od przyznania twojej renty do przyznania emerytury.

Jeśli 1 października 2017 r. masz ustalone prawo do świadczenia przedemerytalnego (zasiłku przedemerytalnego), emerytury pomostowej lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zachowasz je po wejściu w życie ustawy obniżającej wiek emerytalny aż do czasu osiągnięcia obowiązującego do 30 września 2017 r. podwyższonego wieku emerytalnego (w zależności od roku i kwartału urodzenia). Nie oznacza to jednak, że wcześniej nie będziesz mógł skorzystać z obniżonego wieku emerytalnego. Wprost przeciwnie. Gdy tylko ukończysz 60 lub 65 lat, możesz złożyć wniosek o przyznanie emerytury. Jednak ZUS nie przyzna ci z urzędu emerytury w obniżonym wieku, trzeba będzie w tym celu złożyć specjalny wniosek. Jeśli tego nie zrobisz, do czasu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego będziesz otrzymywać obecne świadczenia i tracić pieniądze z powodu rygorystycznych zasad dorabiania do świadczeń.

Pamiętaj!
Gdy twoje prawo do emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, czy też do świadczenia przedemerytalnego ustanie - żeby uzyskać prawo do emerytury w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego - musisz złożyć wniosek o emeryturę. ZUS nie przyzna ci emerytury z urzędu.