Emerytury pomostowe. Kto skorzysta na nowych przepisach?

Ponad 7 tys osób przejdzie na emerytury pomostowe

Prezydent Andrzej Duda podpisał w środę nowelizację ustawy o emeryturach pomostowych, która uchyla wygasający charakter tego świadczenia. Obecnie świadczenia te przysługują tylko tym osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Większość znowelizowanych przepisów wejdzie w życie od 1 stycznia 2024 r.

Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w czerwcu 2023 r. liczba osób pobierających emerytury pomostowe wyniosła 40,8 tys.

ZUS szacuje, że po uchyleniu wygasającego charakteru emerytur pomostowych, liczba osób, które przejdą na to świadczenie wyniesie: w 2024 r. - 7,3 tys., w 2029 r. – 4 tys., w 2033 r. – 4,8 tys.

Czym jest emerytura pomostowa?

Emerytura pomostowa to rodzaj świadczenia okresowego (przysługujące do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego) dla osób, które wykonują prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Cechą charakterystyczną emerytur pomostowych jest ich przejściowy charakter. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wskazuje, że stanowią one niejako pomost między świadczeniami nabytymi przed osiągnięciem wieku emerytalnego a prawem do emerytury przyznawanej na ogólnych zasadach systemu powszechnego.

Prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej, stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku.

Kto może skorzystać z emerytur pomostowych?

To na przykład: prace bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub odlewniczych; prace przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali nieżelaznych; prace na morskich platformach wiertniczych; prace w powietrzu wykonywane na statkach powietrznych przez personel pokładowy; prace wewnątrz cystern, kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach niebezpiecznych.

Z kolei prace o szczególnym charakterze to prace, wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się.

Dla przykładu takimi pracami są: prace pilotów statków powietrznych (pilot, instruktor); prace kontrolerów ruchu lotniczego; prace kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym; prace operatorów reaktorów jądrowych; prace członków zespołów ratownictwa medycznego.

Zapisy nowelizacji ustawy w sprawie emerytur pomostowych wypełniają jeden z punktów porozumienia rządu z NSZZ "Solidarność" z 7 czerwca br.