Ważą się losy emerytur pomostowych. Prezydent Andrzej Duda podpisze ustawę?

Ustawa o emeryturach pomostowych trafi na biurko prezydenta Dudy

Zapisy nowelizacji wypełniają jeden z punktów porozumienia rządu z NSZZ "Solidarność" z 7 czerwca br.

Uroczyste podpisanie przez prezydenta nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych zaplanowano na środę [16.08.2023] w Pałacu Prezydenckim.

Nowela uchyla wygasający charakter emerytur pomostowych, zapewnia ochronę działaczy związkowych w sprawach z zakresu prawa pracy i wyłącza dodatek za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. Przepisy podwyższają też roczny limit odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych.

Obecnie emerytury pomostowe przysługują tylko tym osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. To oznacza, że emerytury pomostowe mają charakter wygasający. Nowelizacja to znosi.

W uzasadnieniu do projektu autorstwa PiS zwrócono uwagę, że postęp technologiczny, który był zakładany w momencie wprowadzania przepisów ustawy, nie poprawił warunków pracy w stopniu upoważniającym do stwierdzenia, że warunki szkodliwe zostały w całości wyeliminowane. Dlatego uznano, że potrzebne jest zniesienie wymogu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1999 r, jako warunku nabycia prawa do emerytury pomostowej.

Zmianie uległy także przepisy dotyczące instytucji rekompensaty. To odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy o szczególnym charakterze. W nowelizacji zapisano m.in., że okres takiej pracy, który uprawnia do ustalenia rekompensaty, musi przypadać przed 1 stycznia 2009 r.

Nowelizacja ma zaradzić na obchodzenie prawa

Nowelizacja ma na celu także rozwiązanie problemu obchodzenia prawa, które reguluje kwestie zawieszania prawa do emerytury pomostowej.

Obecnie prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu, bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu, w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Regulacja ta pozwala na zawieszenie prawa do emerytury pomostowej tylko w sytuacji świadczenia przez pracy w ramach stosunku pracy.

W nowelizacji zapisano, że każda forma wykonywania tego rodzaju pracy, bez względu na jej podstawę prawną, powoduje zawieszenie prawa do emerytury pomostowej.

Nowela wprowadza też regulacje dotyczącą zabezpieczenia w sprawach z zakresu prawa pracy, która ma wzmocnić ochronę prawną związkowców. "Dzisiaj pracodawca zwalnia bezprawnie działacza związkowego, sprawa idzie do sądu, toczy się długo, a człowiek zostaje bez środków do życia. Po zmianach pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie do momentu rozstrzygnięcia sądowego tak, żeby nie pozostawał bez środków do życia" - tłumaczył wiceminister rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed podczas prac parlamentarnych.

Nowela wprowadza również podwyższenie z 500 zł do 840 zł rocznego limitu odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych w roku podatkowym.

Kolejnym rozwiązaniem zawartym w nowelizacji jest wyłączenie dodatku za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. Koszt wprowadzenia tego rozwiązania to ok. 42 mln zł. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, do ustalania wysokości minimalnego wynagrodzenia nie wlicza się już dodatku za pracę w nadgodzinach, nagrody jubileuszowej, odprawy emerytalnej i rentowej, dodatku za pracę w nocy i dodatku stażowego.