Emerytury pomostowe nie będą likwidowane. Projekt ustawy jest już w Sejmie

Emerytury pomostowe - od kiedy? 

Do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych oraz o niektórych innych ustaw. Regulacja została zgłoszona przez grupę posłów PiS, a przedstawicielem wnioskodawców jest Bożena Borys-Szopa. To realizacja porozumienia, jakie zawarł przed kilkoma dniami rząd z NSZZ Solidarność. 

Jak podaje PAP, w projekcie nowelizacji ustawy zapisano m.in. uchylenie wygaszającego charakteru emerytur pomostowych. Wyjaśniając: emerytury pomostowe to świadczenia okresowe, które przysługują do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Emerytura pomostowa jest skierowana do osób wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, u których wraz z wiekiem bardzo istotnie zmniejsza się możliwość wykonywania pracy, związana z malejącą wydolnością psychofizyczną pracownika. 

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, postęp technologiczny, który był zakładany w momencie wprowadzania przepisów ustawy nie poprawił warunków pracy w stopniu upoważniającym do stwierdzenia, że warunki szkodliwe zostały w całości wyeliminowane. Dlatego autorzy projektu uznali, że potrzebne jest zniesienie wymogu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1999 r, jako warunku nabycia prawa do emerytury pomostowej.

Zmiana, której dotyczy porozumienie, polegać ma właśnie na tym, że zlikwidowany zostanie wygaszający charakter przepisów. To oznacza, że prawo do świadczenia będą miały osoby pracujące w szczególnych warunkach, nawet jeśli nie pracowały przed 1 stycznia 1999 r. Ta granica do tej pory powodowała, że coraz mniej młodszych ludzi mogło dostać emeryturę pomostową.

Instytucja rekompensaty

To nie koniec zmian. Jak podaje PAP, w projekcie zaznaczono, że zmiany wymaga także przewidziana w ustawie o emeryturach pomostowych, instytucja rekompensaty. Rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy o szczególnym charakterze. W projekcie zapisano m.in., że okres takiej pracy, który uprawnia do ustalenia rekompensaty musi przypadać przed 1 stycznia 2009 r.

Dodatkowo - jak czytamy w uzasadnieniu - w praktyce stosowania przepisów ustawy o emeryturach pomostowych pojawił się, sygnalizowany przez organizacje związkowe, problem obchodzenia prawa, które reguluje kwestie zawieszania prawa do tego świadczenia.

Zgodnie z ustawą prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Regulacja ta pozwala na zawieszenie prawa do emerytury pomostowej tylko w sytuacji świadczenia przez nich pracy w ramach stosunku pracy.

Organizacje związkowe, jak też sami zatrudnieni wskazywali tymczasem na problem wykonywania pracy kierowców autobusów (motorniczych tramwajów) w komunikacji miejskiej przez osoby pobierające emerytury pomostowe na podstawie umów cywilnoprawnych (np. zlecenia). Zdaniem tych podmiotów zarówno osoby świadczące takie usługi, jak i pracodawcy omijają w ten sposób przepisy o emeryturach pomostowych i odprowadzania składek na FEP (Fundusz Emerytur Pomostowych).

Jak podaje PAP, autorzy projektu podkreślają, że praktyka ta stanowi istotne zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, w związku z wykonywaniem tego rodzaju pracy o szczególnym charakterze przez osoby powyżej 60 roku życia. Stąd propozycja zmiany przepisów w ten sposób, aby każda forma wykonywania tego rodzaju pracy, bez względu na jej podstawę prawną, powodowała zawieszenie prawa do emerytury pomostowej.

Według szacunków podanych w uzasadnieniu wzrost wydatków na emerytury pomostowe wyniesie w pierwszym roku (2024 r.) 12,6 proc. (w kwotach dyskontowanych 220 mln zł) i systematycznie będzie wzrastać w stosunku do prognozowanych wydatków. Wydatki te będą finansowane z budżetu państwa.