Odszkodowanie za lot. Co stanowi prawo Unii Europejskiej?
Eksperci firmy AirCashBack przybliżają prawne zawiłości w przypadku komplikacji z samolotem.
Zgodnie z prawem Unii Europejskiej, jeśli pasażerom przytrafi się odwołany lot, opóźnienie lotu lub podróżni nie zostaną wpuszczeni na pokład samolotu z powodu overbookingu, należy im się odszkodowanie. Zgodnie z Rozporządzeniem europejskim WE 261/2004, które ustanawia wspólne zasady odszkodowania, jeżeli zakłócenie lotu jest winą przewoźnika lotniczego, jest on zobowiązany do zapłaty rekompensaty. Jeżeli jednak odwołanie lotu lub opóźnienie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, wówczas pasażerom nie przysługuje odszkodowanie za lot.
Czym są okoliczności nadzwyczajne wpływające ujemnie na szansę odszkodowania?
Linie lotnicze są zwolnione z obowiązku wypłaty odszkodowania m.in. w przypadku trudnych warunków pogodowych, zamieszek politycznych, usterek technicznych samolotu, których nie dało się przewidzieć, a także strajku obsługi lotniska. Okolicznością nadzwyczajną jest też zderzenie samolotu z innym obiektem. Dochodzenie roszczeń od linii lotniczej w każdym ze wspomnianych przypadków jest niemożliwe.
Odszkodowanie za opóźniony lot
Opóźnienie lotu jest jednym z najczęściej występujących zakłóceń w transporcie lotniczym. Według praw pasażerów opisanych w europejskim prawie, w przypadku, w którym samolot dotrze do miejsca docelowego z ponad 3-godzinnym opóźnieniem, pasażerom przysługuje odszkodowanie za opóźniony lot.
Istotną kwestią jest fakt, iż podstawa otrzymania odszkodowania nie zależy od czasu oczekiwania pasażerów na lotnisku. Odszkodowanie za opóźniony lot jest uzależnione od opóźnienia w dotarciu do lotniska końcowego. Jest to niezwykle istotne, ponieważ linia lotnicza zawsze może nadrobić opóźnienie w powietrzu.
Odszkodowanie za lot z powodu opóźnienia poprzedniego lotu
W niektórych przypadkach może nam przytrafić się sytuacja, w której przez opóźnienie poprzedniego samolotu spóźniamy się na lot przesiadkowy. Jeżeli opóźnienie wynosi więcej niż 3 godziny, przewoźnik lotniczy na wniosek pasażera zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Warunkiem, który stanowi podstawę na złożenie reklamacji jest fakt, iż obydwa loty muszą być objęte tym samym numerem rezerwacji.
Odszkodowanie za odwołany lot
Prawa pasażerów stanowią także o przypadkach, w których z powodu zaniedbania linii lotniczej nasz lot zostanie odwołany. Aby móc domagać się odszkodowań lotniczych od przewoźnika lotniczego, o odwołaniu lotu linie lotnicze muszą nas poinformować na krócej niż 14 dni przed planowanym wylotem. Jeżeli do odwołana lotu dojdzie przed tym terminem, linie lotnicze zwolnione są z obowiązku wypłaty odszkodowania.
Prawo do odszkodowania, a odmowa przyjęcia na pokład
Odszkodowanie za lot przysługuje w przypadku odwołania lotu, opóźnionego lotu, ale także odmowy przyjęcia na pokład z powodu overbookingu. Jeżeli linia lotnicza odmówi Ci wejścia do samolotu z powodu nadsprzedaży biletów, również można złożyć wniosek o odszkodowanie.
Overbooking jest niestety coraz częstszą praktyką, dlatego jeżeli linie lotnicze nie sprzedają biletów w ilościach adekwatnych do miejsc w samolocie, prawa pasażera dają podróżnym prawo do odszkodowania.
Wysokość odszkodowania za lot
W prawach pasażera zostały także ujęte stawki odszkodowania za lot. Najważniejszą kwestią jest fakt, iż wysokość odszkodowania jest zależna od długości trasy. I tak, w zależności od dystansu pasażerom przysługuje od 250 do 600 euro. Szczegółowe stawki wyglądają następująco:
- €250 na pasażera za loty do 1500 km,
- €400 na pasażera za loty powyżej 1500 km w obrębie UE,
- €400 na pasażera dla lotów o długości od 1500 km do 3500 km,
- €600 na pasażera dla lotów o długości powyżej 3500 km.
Proces dochodzenia wypłaty odszkodowania od linii lotniczych
Podsumowując, linia lotnicza zobowiązana jest do wypłaty rekompensaty w przypadku odmowy przyjęcia na pokład z powodu overbookingu, kiedy opóźniony lot dotrze do miejsca docelowego z opóźnieniem dłuższym niż 3 godziny lub gdy lot został odwołany, a pasażerowie zostali poinformowani o tym fakcie na krócej niż 14 dni przed wylotem.
Aby otrzymać odszkodowanie, można złożyć reklamację do przewoźnika. W tym celu warto posiadać kartę pokładową, a także numer lotu i numer rezerwacji. Często jednak mimo złożenia wniosku, linia lotnicza odmawia wypłaty odszkodowania. Wówczas możemy pozwać linię lotniczą i dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Batalia z linią lotniczą może nas jednak kosztować dużo czasu i energii.
Odszkodowanie za opóźniony lot – wyjątki
TSUE podjął znaczącą decyzję z punktu widzenia praw pasażerów. Dotyczy ona odpowiedzialności przewoźnika w kwestii ukrytej wady silnika samolotu. Może się ona przełożyć się na odmowę wypłaty odszkodowań za loty przez przewoźników lotniczych.
W dniu 13 czerwca 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) podjął istotną decyzję dotyczącą odszkodowań za opóźnione loty spowodowane wadliwym silnikiem samolotu. Zgodnie z tym orzeczeniem, jeśli opóźnienie wynika z ukrytej wady konstrukcyjnej silnika, przewoźnik lotniczy może być zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania, pod warunkiem, że udowodni, że aby uniknąć takiej sytuacji, zostały podjęte wszelkie środki ostrożności.
- Trybunał podtrzymał dotychczasowo jednolitą linię orzeczniczą, zgodnie z którą ukryte wady konstrukcyjne stanowią nadzwyczajną okoliczność i uzasadniają zwolnienie przewoźnika lotniczego z odpowiedzialności odszkodowawczej. Dla oceny zasadności zwolnienia przewoźnika lotniczego z odpowiedzialności odszkodowawczej bez znaczenia pozostaje to, kiedy ujawniono fakt, że dana usterka stanowi wadę konstrukcyjną, a istotna jest jedynie ocena, czy dana usterka stanowi wadę konstrukcyjną. Samo stwierdzenie, że dana usterka techniczna stanowiła wadę konstrukcyjną w konkretnym przypadku, nie zwalnia automatycznie przewoźnika lotniczego z obowiązku wypłaty odszkodowania. Drugim kryterium oceny jest to, czy przewoźnik lotniczy podjął wszelkie racjonalne środki celem uniknięcia zaburzenia lotu czy ograniczenia wymiaru opóźnienia w dotarciu do miejsca docelowego przez pasażera – podkreśla David Jaroszek, prawnik AirCashBack.