Rozliczamy PIT. Razem czy osobno?

PIT 2018
Wspólne rozliczanie się z małżonkiem to możliwość dostępna dla podatników, którzy w całym roku podatkowym pozostawali w związku małżeńskim i mieli w tym czasie wspólność majątkową. Wspólne rozliczenie jest także możliwe, gdy małżonek podatnika zmarł w roku podatkowym, a związek małżeński został zawarty przed rokiem podatkowym lub w przypadku, gdy małżeństwo trwało cały rok podatkowy, a małżonek zmarł w roku następnym przed złożeniem zeznania. Żaden z małżonków rozliczających się wspólnie nie może być opodatkowany podatkiem liniowym, ryczałtem (chyba, że jest to ryczałt od prywatnego najmu), kartą podatkową ani podatkiem tonażowym.

UWAGA! W deklaracji PIT należy wskazać sposób rozliczenia – wspólnie z małżonkiem (kwadrat 2 albo 3 w PIT-36 lub PIT-37), a pod wspólną deklaracją podatkową wystarczy podpis jednego z małżonków.

Wspólny podatek
Obliczenie wysokości podatku dochodowego przez małżonków rozliczających się wspólnie polega na: zsumowaniu dochodów małżonków - podzieleniu sumy dochodów przez dwa - obliczeniu od tej kwoty podatku według skali podatkowej - pomnożeniu wyniku przez dwa.

Sprawdź też: Jak rozliczyć PIT za 2017 rok

Sposób opodatkowania
Skala podatkowa jest sposobem opodatkowania PIT, polegającym na tym, że wraz ze wzrostem dochodów stosuje się rosnące stawki podatku. Rozliczenie według skali (rozliczają się w ten sposób osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, o dzieło, umowy zlecenia) stwarza możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku. W deklaracji PIT za rok 2017 należny podatek trzeba obliczyć według skali podatkowej uwzględniającej nową kwotę wolną od podatku.

Kwota wolna od podatku
Jest to wartość dochodów podatnika, niepodlegających opodatkowaniu. Jednak jeśli roczny dochód jest mniejszy od kwoty wolnej od podatku, to nie zwalnia to ze złożenia zeznania podatkowego PIT. W porównaniu z ubiegłoroczną kwotą wolną od podatku, kwota tegoroczna (uwzględniana w rozliczeniu za rok 2017) jest większa o 3509 zł. Kwota wolna od podatku za rok 2017 to 6600 zł, poprzednia wynosiła 3091 zł. Ponadto obecnie jej wysokość jest uzależniona od dochodów podatników. Zatem im wyższe są wspólne dochody małżonków, tym kwota wolna od podatku jest niższa.

Skala podatkowa dla PIT za rok 2017:
- dochody roczne od 1 do 6600 zł: podatek 18 proc. pomniejszony o kwotę obniżającą podatek wynoszącą 1188 zł, kwota wolna od podatku: 6600 zł.
- dochody przekraczające 6600 zł ale jednocześnie nie większe od 11 000 zł: podatek 18 proc. pomniejszony o kwotę obniżającą podatek, kwota wolna od podatku wynosi od 6600 do 3091 zł.
- przy dochodach od 11001 do 85528 zł, podatek 18 proc. pomniejszony o kwotę obniżającą podatek 556,02 zł, kwota wolna od podatku: 3091 zł.
- przy dochodach powyżej 85 528, ale mniejszych niż 127 000 zł: podatek 32 proc. pomniejszony o kwotę obniżającą podatek, kwota wolna od podatku od 3091 do 0 zł.
- przy dochodach powyżej 127000 zł: podatek 32 proc., kwota wolna od podatku: brak
Można zauważyć, że dla PIT za rok 2017 kwota obniżająca podatek waha się od 1188 zł przez 556,02 zł do 0 zł – w zależności od wysokości podstawy opodatkowania.

Przeczytaj też: Kiedy dostaniesz zwrot podatku

Kiedy nie rozliczać się z małżonkiem:
Kwota wolna od podatku maleje wraz ze wzrostem dochodu, a rozliczanie się wspólnie oznacza sumowanie dochodów męża i żony. W niektórych sytuacjach nie warto rozliczać się w ten sposób. Rozliczając się wspólnie, zapłacą większy podatek niż gdyby rozliczali się osobno pary, w których przykładowo:
- dochód jednego z małżonków wynosi 20 000 zł, a drugiego 7000 zł.
Rozliczając się należy więc zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy wysokością kwoty wolnej od podatku w przypadku rozliczenia osobno i wspólnie. Na wspólnym rozliczeniu tracą pary z dużymi różnicami w zarobkach. Jeśli jeden z małżonków osiąga zarobki na granicy progu podatkowego, dodanie dochodu małżonka powoduje znalezienie się razem w wyższym progu podatkowym, ze wszystkimi tego konsekwencjami: zmianą wysokości podatku, zmianą kwoty wolnej od podatku.

Rozliczając się wspólnie, zyskają pary, w których:
- jedna osoba zarabia sporo, a druga nie ma dochodów do wykazania,
- zarobki jednego małżonka znacznie przewyższają zarobki drugiego, ale dochody tego drugiego są na tyle niskie, aby skorzystać na obniżonej stawce i ewentualnie kwocie wolnej od podatku.

Gdy w małżeństwie zarabia jednak osoba, a druga zajmuje się domem, za co (niestety) nie osiąga żadnego dochodu, dzięki zsumowaniu zarobków pary i podzieleniu ich na pół, małżonek zarabiający na tyle dużo, że rozliczając się sam osiągnąłby stawkę podatku PIT 32 procent, dzięki wspólnemu rozliczeniu może obniżyć tę stawkę do 18 proc.

Rozliczenie z dzieckiem
Samotni rodzice mogą skorzystać z preferencji podatkowej, jaką jest rozliczenie podatku na zasadach preferencyjnych. Potocznie mówi się w tym przypadku o rozliczeniu z dzieckiem, co nie jest prawdą, gdyż dochody dziecka nie są wykazywane w zeznaniu w taki sam sposób, jak dochody małżonka. Podatek oblicza się w takim przypadku od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko, a następnie mnoży przez 2. Do dochodów nie wlicza się dochodów opodatkowanych ryczałtem. Decydując się na rozliczenie dla osób samotnie wychowujących dzieci zaznaczamy kwadrat nr 4 w PIT-36 lub PIT-37.

Rodzic, aby skorzystać z omawianej preferencji, powinien faktycznie wychowywać samotnie dziecko i podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (preferencja ta dostępna jest również dla osób podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu ale pod pewnymi warunkami). . Nieograniczony obowiązek podatkowy polega na tym, że mieszkając na terenie RP, podlega się obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na to, gdzie się te dochody uzyskało.

Dowiedz się: Jakie błędy popełniamy w PIT

Preferencja ta przysługuje osobom samotnie wychowującym dzieci:
1) małoletnie,
2) bez względu na ich wiek, dzieci niepełnosprawne, które otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) do ukończenia 25 roku życia uczące się lub studiujące które nie uzyskało dochodów (opodatkowanych wg skali podatkowej i z kapitałów pieniężnych opodatkowanych na zasadach ogólnych) przekraczających 3089 zł. Trzeba podkreślić, że do dochodów tych nie zalicza się renty rodzinnej dziecka.

Rozliczenie takie jest najbardziej korzystne:
Gdy dochody rodzica samotnie wychowującego dziecko przekroczyły pierwszy próg podatkowy (dochody powyżej 85 528 zł). Gdyby ten rodzic rozliczył się indywidualnie, nadwyżka jego dochodu zostałaby opodatkowana stawką 32 proc. Rozliczając się przy zastosowaniu omawianej preferencji, jego dochody w całości zostaną opodatkowane stawką 18 proc. Największą korzyść ze wspólnego rozliczenia wyniesie rodzic uzyskujący wysokie dochody – 171 056 zł,. Zysk z ich wspólnego rozliczenia to nawet 13 086 zł (maksymalna możliwa kwota obniżenia). Rozliczając się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko, nie zapomnij o dołączeniu załączników, w których wykazane są ulgi i odliczenia przysługujące podatnikom w roku podatkowym.