Masz prawo do zasiłku dla bezrobotnych za każdy dzień po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, jeżeli urząd nie ma dla ciebie propozycji odpowiedniej pracy, skierowania do prac interwencyjnych, robót publicznych lub na utworzone dodatkowo miejsce pracy. Jednak pod warunkiem, że w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni:
Czytaj również: Ukraińcy zabierają Polakom miejsca pracy?
• byłeś zatrudniony na podstawie umowy o pracę i otrzymywałeś przynajmniej najniższe wynagrodzenie;
• pracowałeś chałupniczo i miałeś dochód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia
• pracowałeś na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo współpracowałeś przy wykonywaniu tych umów i odprowadzałeś składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy od co najmniej najniższego wynagrodzenia;
• prowadziłeś działalność gospodarczą i opłacałeś składki na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy od co najmniej najniższego wynagrodzenia;
• pracowałeś w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub w spółdzielni kółek rolniczych i byłeś członkiem tej spółdzielni, pod warunkiem, że odprowadzano za ciebie składki na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy od co najmniej najniższego wynagrodzenia;
• opłacałeś składkę na Fundusz Pracy pracując za granicą,
• pracowałeś za granicą i jesteś repatriantem,
• byłeś zatrudniony lub wykonywałeś inną pracę zarobkową i osiągałeś wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.
• byłeś zatrudniony w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Dowiedz się: Co może dostać od państwa rodzina z dziećmi
Do 365 dni zalicza się również m.in. okresy:
- zasadniczej służby wojskowej, nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych, służby wojskowej pełnionej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego, ćwiczeń wojskowych, okresowej służby wojskowej oraz zasadniczej służby w obronie cywilnej i służby zastępczej,
- urlopu wychowawczego, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów,
- pobierania gwarantowanego zasiłku okresowego z pomocy społecznej,
- pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, świadczenia rehabilitacyjnego oraz przypadające po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestania prowadzenia pozarolniczej działalności - okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego, jeżeli podstawę wymiaru tych zasiłków stanowiła kwota w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia,
- za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę oraz okres, za który wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę.
Zobacz też: Waloryzacja 2018. O ile wzrosły dodatki do świadczeń
Jak długo masz prawo do zasiłku
To jak długo masz prawo do pobierania zasiłku zależy od tego, gdzie mieszkasz i wynosi:
*180 dni – jeśli mieszkasz w powiecie, w którym stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;
* 365 dni – jeśli:
- mieszkasz w powiecie, w którym stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju,
albo
- masz powyżej 50 roku życia i co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku,
albo
- masz na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek jest także osobą bezrobotną i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez ciebie,
albo
- samotnie wychowujesz co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat.
Uwaga! O tym, jakie jest bezrobocie na twoim terenie, dowiesz się w powiatowym urzędzie pracy.
Ile kasy?
Wysokość zależy od łącznego stażu pracy (wlicza się m.in. pracę etatową i inne prace zarobkowe, a także m.in. działalność gospodarczą, urlop wychowawczy)
Zasiłek obniżony przysługuje:
• Jeżeli przepracowałeś 5 lat (80 proc. podstawowego zasiłku dla bezrobotnych) – 664,90 zł w okresie pierwszych trzech miesięcy i 522,10 zł w kolejnych miesiącach posiadania prawa do zasiłku
Zasiłek podstawowy:
• Jeżeli przepracowałeś więcej niż 5 lat, ale mniej niż 20 lat (100 proc. zasiłku dla bezrobotnych) – 831,10 zł w okresie pierwszych 90 dni i 652,60 zł w kolejnych miesiącach posiadania prawa do zasiłku
Zasiłek podwyższony:
• Jeżeli pracowałeś ponad 20 lat (120 proc. zasiłku dla bezrobotnych) – 997,40 zł w okresie pierwszych trzech miesięcy i 783,20 zł w kolejnych miesiącach posiadania prawa do zasiłku.
Bezrobotny pobierający zasiłki oraz stypendia podczas odbywania szkolenia lub stażu u pracodawcy ma prawo do zasiłku porodowego.
Kiedy stracisz prawo do zasiłku
* gdy upłynie okres, na który został on przyznany,
* gdy odmówisz bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy
* gdy po skierowaniu nie podejmiesz szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, stażu, wykonywania prac społecznie użytecznych lub innej formy pomocy
Przeczytaj koniecznie: Kto musi oddać 500 plus
STYPENDIA DLA BEZROBOTNYCH
Świadczenie to przysługuje:
• jeśli zostaniesz skierowany na szkolenie,
• jeśli zostaniesz skierowany na staż,
• jeśli zostaniesz skierowany na przygotowanie zawodowe dorosłych,
• jeśli nie masz kwalifikacji zawodowych i podejmiesz dalszą naukę w szkole ponadgimnazjalnej dla dorosłych albo w szkole wyższej w formie studiów niestacjonarnych w okresie 12 miesięcy od dnia zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy,
• jeśli uczestniczysz w zajęciach studiów podyplomowych, których koszty są finansowane z Funduszu Pracy.
Ile dostaniesz
W okresie odbywania szkolenia
• 120% zasiłku – 997,40 zł, pod warunkiem, że liczba godzin szkolenia wynosi nie mniej niż 150 godzin miesięcznie
W okresie odbywania stażu
* 120% zasiłku – 997,40 zł
Za okres, za który przysługuje stypendium, zasiłek nie przysługuje.
W okresie odbywania przygotowania zawodowego dorosłych
*120% zasiłku – 997,40 zł
W okresie kontynuowania nauki
* 100% zasiłku – 831,10 zł
Stypendium może być przyznane na okres 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia nauki.
W okresie odbywania studiów podyplomowych
* 20 proc. zasiłku – 166,30 zł
Uwaga!
Jeśli w tym samym okresie masz prawo do stypendium oraz zasiłku, przysługuje ci prawo wyboru świadczenia. Stypendium przysługuje pod warunkiem nieprzekroczenia wysokości dochodu - 477 zł dla osoby samotnie gospodarującej, 351 zł dla osoby w rodzinie.
Jakie dokumenty:
* wniosek o przyznanie stypendium,
* zaświadczenie wystawione przez szkołę potwierdzające podjęcie nauki lub kontynuowanie,
* zaświadczenia o miesięcznych dochodach osób wspólnie zamieszkujących i gospodarujących.
DODATEK AKTYWIZACYJNY
Jeżeli masz prawo do zasiłku dla bezrobotnych, a podejmiesz pracę (ale nie działalność gospodarczą) zanim upłynie okres, w którym by ci on przysługiwał, masz prawo do dodatku aktywizacyjnego:
* jeśli na podstawie skierowania urzędu pracy podjąłeś pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy i otrzymujesz wynagrodzenie niższe od minimalnego - masz prawo do dodatku w wysokości stanowiącej różnicę między minimalnym wynagrodzeniem za pracę a otrzymywanym wynagrodzeniem, nie większej jednak niż 50 proc. zasiłku dla bezrobotnych, który by ci przysługiwał, czyli do 380,70 zł,
* jeśli sam znalazłeś pracę - w wysokości do 50 proc. zasiłku dla bezrobotnych (415,60 zł) przez połowę okresu, w jakim przysługiwałby ci ten zasiłek.
Warto wiedzieć: Jak starać się o dodatek mieszkaniowy
ŚWIADCZENIE Z TYTUŁU WYKONYWANIA PRAC SPOŁECZNIE UŻYTECZNYCH
Jeśli nie masz już prawa do zasiłku, a jednocześnie korzystasz ze świadczeń pomocy społecznej albo uczestniczysz (skierowany przez powiatowy urząd pracy) w kontrakcie socjalnym, indywidualnym programie usamodzielnienia, lokalnym programie pomocy społecznej lub w indywidualnym programie zatrudnienia socjalnego, możesz dostać skierowanie do wykonywania prac społecznie użytecznych na terenie gminy, w której mieszkasz lub przebywasz w wymiarze do 10 godzin w tygodniu. Przysługuje ci wtedy wynagrodzenie w maksymalnej wysokości 8,10 zł za każdą godzinę pracy.
PRACE INTERWENCYJNE I ROBOTY PUBLICZNE
Urząd pracy może cię skierować do wykonywania prac interwencyjnych. Okres twojego zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych może wynosić od 6 do 18 miesięcy a jeśli jesteś osobą bezrobotną powyżej 50. roku życia - od 6 miesięcy do 4 lat. Dodatkowo po zakończeniu prac interwencyjnych pracodawca zobowiązany jest zatrudniać cię jeszcze przez okres 3 miesięcy (gdy prace trwały do 6 miesięcy) lub 6 miesięcy (gdy prace trwały 12 miesięcy lub dłużej). Przyznanie wsparcia jest uzależnione od profilu pomocy, który zostanie ustalony w wyniku analizy twojej sytuacji i twoich szans na rynku pracy oraz indywidualnego planu działania ustalonego z twoim doradcą w urzędzie.
WAŻNE: W jakim trybie przyznawane są zasiłki
Roboty publiczne oznaczają zatrudnienie bezrobotnego w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy przy wykonywaniu prac finansowanych lub dofinansowanych ze środków samorządu terytorialnego, budżetu państwa, funduszy celowych, organizacji pozarządowych, spółek wodnych i ich związków. Skierowanie do podjęcia zatrudnienia w ramach robót publicznych może otrzymać każda osoba bezrobotna, na podstawie ustalonego profilu pomocy i zgodnie z indywidualnym planem działania.
ZWROT KOSZTÓW PRZEJAZDU
Możesz starać się o zwrot kosztów przejazdu, jeśli - na podstawie skierowania urzędu pracy – pracujesz, odbywasz szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe w miejscu pracy albo masz zajęcia z zakresu poradnictwa zawodowego poza miejscem zamieszkania, a twoje wynagrodzenie nie przekracza 200 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (4200 zł). W takiej sytuacji możesz też dostać zwrot kosztów zakwaterowania, jeśli jest to miejscowość, do której czas dojazdu i powrotu do miejsca stałego zamieszkania wynosi łącznie ponad 3 godziny dziennie; Warunek: twoje wynagrodzenie nie może przekraczać 200 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (4200 zł).
BON NA ZASIEDLENIE
Jeśli jesteś osobą bezrobotną do 30 roku życia, możesz ubiegać się o bon na pokrycie kosztów zamieszkania w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej poza miejscem dotychczasowego zamieszkania. Starosta może przyznać ci bon na zasiedlenie, jeżeli:
* osiągniesz co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę i z tego tytułu będziesz podlegał ubezpieczeniom społecznym,
* odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości, w której zamieszkasz w związku z podjęciem pracy wynosi co najmniej 80 km lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania przekracza łącznie co najmniej 3 godziny dziennie,
* będziesz zatrudniony lub będziesz prowadził działalność przez co najmniej 6 miesięcy.
Bon na zasiedlenie zostanie przyznany w wysokości określonej w umowie, nie wyższej jednak niż 200% przeciętnego wynagrodzenia.
POŻYCZKA SZKOLENIOWA
To nieoprocentowana pożyczka udzielona przez powiatowy urząd pracy (starostę) z Funduszu Pracy na sfinansowanie kosztów szkolenia osobie bezrobotnej i poszukującej pracy. Jej wysokość nie może przekroczyć czterokrotności przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu podpisania umowy. Okres spłaty pożyczki szkoleniowej nie może przekroczyć 18 miesięcy od ustalonego w umowie dnia zakończenia szkolenia.
Zobacz też: Idziesz na rozmowę o pracę? Przygotuj się na te pytania
REFUNDACJA KOSZTÓW OPIEKI NAD DZIECKIEM
Jeśli wychowujesz dziecko do lat 6 (do 18 – jeśli dziecko jest niepełnosprawne), możesz starać się o refundację kosztów opieki, pod warunkiem, że:
• podjąłeś zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, lub zostałeś skierowany przez urząd pracy na staż, przygotowanie zawodowe dorosłych lub szkolenie oraz
• osiągasz z tego tytułu miesięcznie przychody nieprzekraczające minimalnego wynagrodzenia za pracę. Możesz liczyć na refundację w wysokości zgodnej z przedstawionymi dokumentami potwierdzającymi faktycznie poniesione koszty, jednak w wysokości nie wyższej jednak niż 50% zasiłku dla bezrobotnych na każde dziecko, na opiekę którego poniesiono koszty (415, 60 zł). Refundacja przysługuje:
- do 6 miesięcy w przypadku podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- na czas odbywania stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub szkolenia.
DOTACJA NA ZAŁOŻENIE FIRMY
Bezrobotny może ubiegać się o przyznanie jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej w wysokości nie wyższej niż 6 – krotność przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu podpisania umowy – obecnie 27.100,14 zł.
Wniosek o przyznanie dotacji może zostać przyjęty jeśli:
- w okresie 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku nie odmówiłeś przyjęcia propozycji pracy, szkolenia, bądź przygotowania zawodowego,
- nie otrzymałeś dotychczas z Funduszu Pracy lub z innych środków publicznych bezzwrotnych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej, założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej;
- w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku nie prowadziłeś własnej firmy albo zakończyłeś działalność gospodarczą w dniu przypadającym w okresie przed upływem co najmniej 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień złożenia wniosku,
- nie podejmiesz zatrudnienia w okresie 12 miesięcy po dniu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej,
- nie byłeś karany w okresie ostatnich 2 lat przed dniem złożenia wniosku za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu,
- zobowiązujesz się do prowadzenia działalności gospodarczej w okresie 12 miesięcy od dnia jej rozpoczęcia oraz nieskładania w tym okresie wniosku o zawieszenie jej wykonywania,
- nie złożyłeś wniosku w innym urzędzie pracy o przyznanie dofinansowania lub przyznanie jednorazowo środków na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej,
- w okresie 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku nie odmówiłeś przyjęcia propozycji pracy, szkolenia, bądź przygotowania zawodowego.
Dotacji nie musisz zwracać, jeśli działalność będziesz prowadzić co najmniej przez rok.
Sprawdź także: Podatki 2018. Do kiedy trzeba złożyć PIT?
INNE FORMY POMOCY
Jako zarejestrowany bezrobotny możesz starać się o:
* jednorazowe środki na:
- podjęcie działalności gospodarczej w ramach tworzonej spółdzielni socjalnej - (do 600 % przeciętnego wynagrodzenia) – 27.100,14 zł
- przystąpienie do istniejącej spółdzielni socjalnej (do 600 % przeciętnego wynagrodzenia) - 27.100,14 zł
* pożyczkę na sfinansowanie kosztów szkolenia (do 400 % przeciętnego wynagrodzenia 18.066,76
* ryczałt z tytułu kosztów przejazdu do i z miejsca odbywania stażu przez bezrobotnego do 30 roku życia, który otrzymał bon stażowy – maksymalnie 605,40 zł
Poza tym:
* urząd pracy opłaca za ciebie składkę zdrowotną , ale tylko w sytuacji, gdy nie jesteś objęty ubezpieczeniem z innego tytułu - prawo do świadczeń opieki zdrowotnej ustaje po upływie 30 dni od dnia utraty statusu bezrobotnego,
* urząd pracy opłaca za ciebie składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, jeśli pobierasz zasiłek dla bezrobotnych oraz otrzymujesz,stypendium za szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe - od dnia nabycia do dnia utraty prawa do tych świadczeń.
FUNDUSZ GWARANTOWANYCH ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
Jeśli twój pracodawca jest niewypłacalny np. wskutek upadłości, możesz zwrócić się o wypłatę zaległego wynagrodzenia do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Możesz odzyskać ze środków funduszu pensje za okres nie dłuższy niż 3 miesiące poprzedzające dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy albo za okres nie dłuższy niż 3 miesiące poprzedzające ustanie stosunku pracy, jeżeli ustanie stosunku pracy przypada w czasie nie dłuższym niż 9 miesięcy poprzedzających dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy. Na ogół do Funduszu występuje syndyk lub likwidator. Jeśli jednak nie uczynił tego, możesz zrobić to indywidualnie – trzeba wystąpić z wnioskiem do kierownika terenowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w ciągu dwóch tygodni od momentu upłynięcia terminu do złożenia takiego wniosku przez syndyka (lub likwidatora). Wniosek składasz w dwóch egzemplarzach, a wzór wniosku jest dostępny w każdym biurze terenowym.