Rządowy program Rodzina 500 plus został wprowadzony 1 kwietnia 2016 roku. To 500 zł miesięcznie na drugie i kolejne dziecko, bez dodatkowych warunków. Takie samo wsparcie przysługuje także na pierwsze lub jedyne dziecko wychowujące się w rodzinie o niskich dochodach. W tym drugim przypadku warunkiem przyznania świadczenia jest spełnienie kryterium dochodowego w wysokości 800 zł lub - w przypadku wychowywania w rodzinie dziecka niepełnosprawnego - 1200 zł.
Świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500 plus jest nieopodatkowane. Nie są od niego odprowadzone również żadne składki. A to oznacza, że przysługuje w pełnej wysokości. Co więcej, nie jest liczone do dochodu przy ustalaniu prawa do świadczeń z innych systemów wsparcia. Dotyczy to w szczególności świadczeń z pomocy społecznej, funduszu alimentacyjnego, świadczeń rodzinnych, dodatków mieszkaniowych oraz stypendiów dla uczniów i studentów.
Wspomniane powyżej zasady - jako fundament programu Rodzina 500 plus - pozostają niezmienne. Wprowadzone zostały natomiast ułatwienia w zakresie ubiegania się o świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500 plus. Polegają one na ujednoliceniu terminów składania wniosków o świadczenia wychowawcze oraz świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Wnioski o przyznanie wszystkich tych świadczeń w tym roku będą przyjmowane od 1 sierpnia. Z kolei od 2018 roku składanie wniosków drogą elektroniczną będzie możliwe już w lipcu.
Sprawiedliwe zasady
Zmiany w programie Rodzina 500 plus dotyczą również likwidacji nielicznych, aczkolwiek niepożądanych zjawisk. Polegały one m.in. na dopasowywaniu przez rodziców dochodu do kryterium dochodowego uprawniającego do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko, deklarowaniu niezgodnie ze stanem faktycznym samotnego wychowywania dziecka oraz pobieraniu świadczenia wychowawczego przez osoby niezamieszkujące w Polsce.
Utrata dochodu
Wyeliminowanie pierwszego ze zjawisk będzie możliwe dzięki wyłączeniu stosowania przepisów dotyczących utraty i uzyskania dochodu w sytuacji, gdy wnioskodawca lub członek jego rodziny utraci dochód z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo z zakończenia działalności gospodarczej i w okresie trzech miesięcy od daty utraty dochodu ponownie uzyska dochód u tego samego pracodawcy, zleceniodawcy lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpocznie pozarolniczą działalność gospodarczą. Nowe przepisy zostaną zastosowane po raz pierwszy przy ustalaniu prawa do świadczeń na okres rozpoczynający się od 1 października 2017 roku.
Świadczenie 500 plus, a działalność gospodarcza
W stosunku do osób rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne został wprowadzony wymóg dołączenia do wniosku o 500 plus zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego o formie opłacanego podatku, wysokości przychodu, stawce podatku oraz wysokości opłaconego podatku w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego. Wymóg dołączania takiego zaświadczenia wszedł w miejsce obowiązku składania oświadczenia o deklarowanych dochodach.
Samotni rodzice
Likwidacja nadużyć związanych z niezgodnymi ze stanem faktycznym deklaracjami o samotnym wychowywaniu dziecka będzie możliwa dzięki wprowadzeniu wymogu ustalenia alimentów na rzecz dziecka od drugiego rodzica. Zgodnie z konstytucyjną zasadą pomocniczości świadczenie wychowawcze na dziecko powinno być bowiem przyznawane osobie samotnie wychowującej dziecko dopiero po wyczerpaniu możliwości dochodzenia świadczeń alimentacyjnych od drugiego rodzica dziecka. Analogiczne rozwiązanie jest stosowane od 2005 roku przy przyznawaniu zasiłku rodzinnego. Nowa regulacja wejdzie w życie 1 sierpnia 2018 roku.
Opieka naprzemienna
W wyniku uchwalenia przez parlament w połowie lipca pakietu zmian dla rodzin została również uregulowana kwestia ustalania prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci pozostające pod opieką naprzemienną rodziców, którzy nie tworzą rodziny. Przyjęte rozwiązanie zakłada, że dziecko będzie zaliczało się jednocześnie do członków rodzin obydwojga rodziców w sytuacji, gdy - zgodnie z orzeczeniem sądu - będzie pod opieką naprzemienną obojga rodziców rozwiedzionych lub żyjących w separacji bądź rozłączeniu, o ile opieka naprzemienna będzie sprawowana w porównywalnych i powtarzających się okresach. Konsekwencją tej zmiany jest ustalenie, że w tego typu sytuacji każdemu z rodziców świadczenie będzie przysługiwało po połowie.
Szybciej i sprawniej
Na tym jednak nie koniec. W myśl nowych przepisów sprawy z zakresu unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, które do tej pory pozostawały w gestii marszałków województw, od przyszłego roku zostaną przekazane wojewodom. Powód? Samorządy województw nie radzą sobie z realizacją tego zadania, w konsekwencji czego dochodzi do znacznych opóźnień w zakresie wydawania decyzji administracyjnych i wypłaty świadczeń. Przekazanie wojewodom rozpatrywania spraw dotyczących unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego jest tym bardziej uzasadnione, że jest to zadanie z zakresu administracji rządowej, które zostało jedynie zlecone samorządom województwa. Dzięki zmianie minister rodziny zyska znacznie większy wpływ na egzekwowanie efektywnej realizacji tego zadania.
Osoby niezamieszkujące w Polsce
W przypadku wątpliwości co do spełnienia przez osobę otrzymującą świadczenie wychowawcze warunków uprawniających do tego świadczenia - w szczególności warunku zamieszkiwania w Polsce - organ właściwy, czyli gmina, będzie mógł wezwać osobę otrzymującą świadczenie do osobistego złożenia odpowiednich wyjaśnień. Wypłata świadczenia wychowawczego będzie wstrzymana, jeżeli osoba otrzymująca to świadczenie odmówiła udzielenia lub nie udzieliła wyjaśnień w wyznaczonym terminie. W przypadku udzielenia wyjaśnień świadczenie wychowawcze wypłaca się od miesiąca, w którym wpłynęły wyjaśnienia, do końca okresu, w jakim przysługuje świadczenie wychowawcze. Nowe zasady zaczną obowiązywać od 1 sierpnia 2017 roku.
Zobacz: Od dziś składamy nowe wnioski o 500 Plus. Jak złożyć wniosek? [KROK PO KROKU]
Sprawdź: Oszuści wyłudzają pieniądze na wniosek 500 plus!
Czytaj też: 500 plus jest droższe niż zakładał rząd! Czy pieniędzy starczy dla wszystkich?
Podcasty
Playlisty tematyczne
