Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw. Celem projektu jest zaniechanie poboru opłat za przejazd autostradą od pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (czyli samochodów osobowych oraz motocykli) na odcinkach autostrad płatnych zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Aktualnie takie opłaty funkcjonują na autostradzie A2 Konin – Stryków oraz A4 Wrocław – Sośnica.
"Natomiast nadal będzie pobierana opłata elektroniczna przez Szefa KAS od pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i autobusów poruszających się tymi odcinkami autostrad" - wskazano w uzasadnieniu. Dodano, że celem nadrzędnym ustawy jest utrzymanie bądź nawet zwiększenie możliwości komunikacyjnych obywateli oraz zmniejszenie faktycznych wydatków, które ponoszą kierowcy samochodów osobowych. "Brak odpłatności oznaczać będzie bowiem, że na ponad 1300 km sieci autostrad zarządzanych przez stronę publiczną kierowcy pojazdów osobowych będą poruszać się swobodnie, bez konieczności uiszczania opłat" - dodano.
Przypomniano też wcześniejsze zapowiedzi Ministerstwa Infrastruktury, że nie będzie kontynuacji koncesji na odcinku autostrady A4 Katowice – Kraków, a fragment ten, zgodnie z projektem ustawy będzie bezpłatny dla samochodów osobowych. Koncesja na zarządzanie tym odcinkiem autostrady, która należy do Stalexportu, wygasa w 2027 r. Jak podano w uzasadnieniu, w wyniku rezygnacji z odpłatności autostrad od samochodów osobowych przychody z opłat ulegną zmniejszeniu – o ok. 230 mln złotych średniorocznie w perspektywie 10 lat.
W Ocenie Skutków Regulacji podano, że zniesienie opłat za przejazd autostradami państwowymi od pojazdów osobowych spowoduje przeniesienie części ruchu z dróg alternatywnych, wybieranych obecnie przez kierowców z uwagi na opłaty na autostradach. Zwiększy się zatem poziom bezpieczeństwa na drogach krajowych i samorządowych w okolicy autostrad. Zaoszczędzone zostaną dzięki temu też środki na ich utrzymanie i remonty. Jak podano w projekcie ustawa ma wejść w życie z dniem 1 lipca 2023 r.
W projekcie znalazły się też zapisy, które znoszą możliwość wprowadzenia w przyszłości opłat za przejazd autostradami państwowymi. Obecnie obowiązujące przepisy zakładają domyślnie, że za przejazd autostradami budowanymi przez państwo powinny być pobierane opłaty.