Co to jest zachowek?
Dziś wchodzi w życie ustawa o fundacji rodzinnej, wprowadzając zmiany w Kodeksie cywilnym dotyczące spadkobrania, szczególnie instytucji zachowku. Osoba zobowiązana do zapłacenia zachowku będzie mogła odroczyć termin płatności lub wnioskować o jego obniżenie, ostatecznie decydując o tym sąd, uwzględniając sytuację osobistą i majątkową zarówno osoby uprawnionej do zachowku, jak i tej, która ma obowiązek go uiścić. Przepisy umożliwiają zmianę ustawowej kolejności dziedziczenia i zapisanie w testamencie majątku wybranym osobom. Ale nie prowadzi to automatycznie do pozbawienia prawa do spadku najbliższych krewnych nieuwzględnionych w dokumencie. Małżonek, zstępni (np. dzieci) i rodzice, nawet w obliczu pominięcia ich w testamencie, mają prawo dochodzić zachowku od spadkobierców. Zachowek należy się także w sytuacji, kiedy najbliższy krewny zmarłego na mocy testamentu otrzymał mniej, niż odziedziczyłby z mocy ustawy. Najbliższym spadkodawcy należy się zachowek również , gdy spadkodawca nie sporządził testamentu, a majątek lub znaczną jego część rozdysponował w formie darowizn.
Komu należy się zachowek?
Nie każdy krewny uprawniony do dziedziczenia ustawowego może liczyć na zachowek. Zachowek przysługuje on tylko:
• zstępnym, czyli dzieciom, wnukom, prawnukom itd.;
• małżonkowi
• rodzicom spadkodawcy – jeśli nie ma zstępnych.
Ważne ! Zachowek w żadnym wypadku nie przysługuje rodzeństwu spadkodawcy, pomimo iż jest ono zaliczane do kręgu osób najbliższych.
Ile wynosi zachowek?
◗ połowa udziału spadkowego, jaki przypadłby osobie uprawnionej do zachowku, gdyby dziedziczyła z mocy ustawy,
◗ 2/3 wartości udziału spadkowego, jeśli osoba uprawniona do zachowku jest małoletnia lub trwale niezdolna do pracy. Zachowek wypłacany jest zawsze w gotówce.
Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni. Co trzeba ustalić:
* udziały spadkowe uprawnionych do zachowku, które by im przypadały, gdyby dziedziczyli z ustawy;
* co wchodzi w skład masy spadkowej, czyli jaki majątek pozostawił zmarły;
* jaka jest wartość tego majątku;
* czy zmarły za życia dokonywał darowizn na rzecz spadkobierców ustawowych, kiedy i w jakiej wartości
* czy w testamencie uczynił zapisy windykacyjne i jaka jest ich wartość Ponadto uprawniony do zachowku musi pamiętać, że na poczet należnej mu kwoty zostanie zaliczone to, co otrzymał od spadkodawcy.
Roszczenie o zachowek. Jak zgłosić się po wypłatę?
Roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu. Niestety, uprawnieni do zachowku nie są zawiadamiani o ogłoszeniu testamentu, bo jako osoby pominięte zwykle nie są w nim wymienieni. Muszą więc sami ustalić, czy zmarły pozostawił jakieś rozporządzenia testamentowe i kogo powołał do dziedziczenia – np. w notarialnym rejestrze testamentów. Wtedy trzeba zwrócić się do spadkobiercy testamentowego z żądaniem zachowku – wysłać mu żądanie wypłaty listem poleconym z wyznaczeniem terminu zapłaty, a po jego bezskutecznym upływie wystąpić z powództwem do sądu.
Polecany artykuł:
Czego najbardziej boją się polscy seniorzy?
Posłuchaj całej prawdy o jesieni życia.
Listen to "Czego boją się seniorzy? DROGOWSKAZY" on Spreaker.
Podcasty
Playlisty tematyczne
