Luka VAT coraz mniejsza. Miliardy złotych zasiliły polski budżet

Wyliczenia europejskich instytucji pokazywały, że od 2008 roku w Polsce pogłębiał się problem luki VAT. W 2015 roku wynosiła ona 24,2 proc, co znacząco przekładało się na mniejsze wpływy do budżetu państwa. Rząd zdecydował o wprowadzeniu pakietu rozwiązań mających na celu ukrócić ten proceder. Dzięki szeregowi podjętych działań Polska zajęła 3 miejsce w Unii Europejskiej w zwiększaniu przychodów z VAT w latach 2015 - 2018. W minionym roku wartość luki wyniosła 12,2 proc, a skumulowany jednoroczny efekt uszczelnienie systemu w latach 2016 - 2018 wyniósł 21,7 mld złotych.

Na konferencji BGK oraz Polskiego Instytutu Ekonomicznego, premier Mateusz Morawiecki nazwał uszczelnienie systemu VAT "małym cudem gospodarczym". Premier w rozmowie z Wojciechem Surmaczem, prezesem PAP, przyznał także, że w czasie gdy objął stanowiska Ministra Finansów zastał sytuację, gdy pieniądze z VAT-u wyciekały z Polski strumieniami. Walka z mafią vatowską tradycyjnymi metodami była bardzo trudna, dlatego też rząd zadecydował o zwalczaniu nieuczciwości poprzez zaawansowane analizy finansowe. Wdrożono procedury przeciwdziałaniu "praniu pieniędzy" w systemie VAT. Przyniosło to oczekiwany skutek, w 2018 roku wpływy VAT wyniosły 8,3 proc. do PKB.

Jak przyznaje premier Morawiecki wprowadzone w Polsce rozwiązania spodobały się na arenie międzynarodowej i jako kraj dzielimy się z innymi naszym doświadczeniem. Również Komisja Europejska chwali wprowadzony system uszczelnienia VAT.

Jakie narzędzia pozwoliły na uszczelnienie VAT?

Wiceminister finansów, Filip Świtał podkreślił, że pierwszym znaczącym ruchem w kierunku zmniejszenia luki VAT była konsolidacja KAS. Krajowa Administracja Skarbowa stała się lepszym partnerem dla przedsiębiorców, co pozwoliło na skuteczniejsze zwalczanie nieuczciwości. Wprowadzono także szereg analitycznych rozwiązań działających na podobnych analizach jak Big Data. Tylko w 2018 roku zweryfikowano 1,3 mln rozbieżności opiewających na sumę 106 mld złotych. Kolejnymi etapami było między innymi wprowadzenie Systemu Teleinformacyjnego Izby Rozliczeniowej, która sprawdza przepływy finansowe pomiędzy firmami, a także uruchomienie Systemu Monitorowania Przewozu Towarów, dotyczy to alkoholi, leków, paliw oraz suszu tytoniowego. Wprowadzono także mechanizmy podzielonej płatności (Split Payment), w której dokonano już 7 mln transakcji. Do 2020 roku planuje się aby system ten był obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.