Rachunki oszczędnościowe i lokaty. Jakie oprocentowanie chroni przed inflacją?

Spis treści

1. Rachunki oszczędnościowe
2. Ranking kont oszczędnościowych przy kwocie 10000 zł na okres 12 miesięcy
3. Lokaty oszczędnościowe
4. Inflacja a oprocentowanie lokaty
5. Jakie oprocentowanie chroni przed inflacją?
6. Ranking lokat bankowych przy kwocie 10000 zł 
7. Lokaty krótkoterminowe przyciągają drobnych ciułaczy
8. Prognozy inflacyjne a opłacalność lokat
9. Oszczędzanie zawsze się opłaca

Narodowy Bank Polski poinformował 16 października br., że we wrześniu 2024 roku inflacja bez uwzględnienia cen żywności i energii wyniosła 4,3 proc. w porównaniu do tego samego miesiąca poprzedniego roku. Całkowity wskaźnik inflacji (CPI), który obejmuje wszystkie ceny, wzrósł o 4,9 proc. w skali roku. Pieniądze przechowywane w domu, choć bezpieczne, nie przynoszą żadnych zysków, a wręcz tracą na wartości z powodu inflacji, która stopniowo je „zjada”. Alternatywą mogą być lokaty bankowe i rachunki oszczędnościowe, które pozwalają na ochronę kapitału i generowanie odsetek. Choć nie oferują one tak wysokich zysków jak inwestycje, zapewniają większe bezpieczeństwo i mogą pomóc w częściowym zrekompensowaniu wpływu inflacji.

Rachunki oszczędnościowe

Konto oszczędnościowe nie jest zwykłym rachunkiem, z którego codziennie przelewamy pieniądze czy wypłacamy je w bankomatach. Na klasycznym koncie nie zarabiamy, a nawet jeśli jest ono darmowe, oszczędności na nim tracą wartość przez inflację, która we wrześniu wyniosła 4,3 proc. rok do roku. Konto oszczędnościowe różni się od zwykłego tym, że jest oprocentowane, co pozwala na zysk. Najlepsze jest oczywiście takie, które oferuje oprocentowanie powyżej wartości inflacji. Z takiego konta można w każdej chwili wypłacić pieniądze bez obaw o utratę naliczonych odsetek. Jednak nie służy ono do codziennych transakcji, dlatego zazwyczaj nie ma do niego karty, a liczba darmowych przelewów wychodzących jest ograniczona do jednego w miesiącu. Natomiast wpłaty można dokonywać bez opłat – w dowolnej kwocie i z dowolną częstotliwością. Im więcej środków zgromadzimy na koncie oszczędnościowym, tym wyższe odsetki zostaną naliczone. Banki zazwyczaj wypłacają je raz w miesiącu w ramach tzw. kapitalizacji miesięcznej, po czym automatycznie potrącają 19 proc. podatku Belki. Warto pamiętać, że oprocentowanie podawane przez banki dotyczy skali rocznej i nie uwzględnia podatku Belki.

Przykład: Jeśli na koncie oszczędnościowym z oprocentowaniem 2 proc. rocznie umieścimy 10 tys. złotych, po miesiącu dostaniemy 16,66 zł odsetek, które za sprawą podatku Belki skurczą się do 13,50 zł.

Ranking kont oszczędnościowych przy kwocie 10000 zł na okres 12 miesięcy

Nr	Nazwa konta	Bank	Kwota na koniec	Odsetki	Oprocentowanie
1	Konto Lokacyjne w promocji 'Jesień z Kontem Lokacyjnym'	BNP Paribas Bank Polska	10 667,14 zł	667,14 zł	8,0%
2	Konto oszczędnościowe	Bank Pekao	10 581,57 zł	581,57 zł	7,0%
3	Otwarte Konto Oszczędnościowe	ING Bank Śląski	10 578,81 zł	578,81 zł	7,0%
4	'Nowe środki na Elastycznym Koncie Oszczędnościowym'	VeloBank	10 581,57 zł	581,57 zł	7,0%
5	Konto Oszczędnościowe Profit	Bank Millennium	10 517,82 zł	517,82 zł	6,25%
6	'Nowe środki na Elastycznym Koncie Oszczędnościowym'	VeloBank	10 513,58 zł	513,58 zł	6,2%
7	Konto Lokacyjne	BNP Paribas Bank Polska	10 496,63 zł	496,63 zł	6,0%
8	'Nowe środki na Elastycznym Koncie Oszczędnościowym'	VeloBank	10 479,72 zł	479,72 zł	5,8%
9	Konto oszczędnościowe Plus	PKO Bank Polski	10 412,30 zł	412,30 zł	5,0%
10	eKonto oszczędnościowe (promocja mKonto Intensive)	mBank	10 403,90 zł	403,90 zł	4,9%

Lokaty oszczędnościowe

Lokaty najczęściej są oprocentowane nieco wyżej niż konta oszczędnościowe. Warto dodać, że środki do kwoty 100 tys. euro ulokowane na lokatach są objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Oznacza to, że nawet w przypadku upadłości banku, nasze pieniądze oraz naliczone odsetki zostaną nam zwrócone. Lokaty mają jednak pewną wadę w porównaniu do kont oszczędnościowych – jeśli wypłacimy środki przed terminem określonym w umowie, zazwyczaj tracimy wszystkie odsetki, co może być uciążliwe zwłaszcza przy dłuższych lokatach, np. kilkuletnich. Lokata daje pewność co do wysokości zysku po zakończeniu okresu umowy, ale nie można na nią dopłacać dodatkowych środków w trakcie jej trwania.

Przykład: Najczęściej minimalna wpłata na lokatę to 1000 zł. Po roku od wpłaty 1000 zł na lokatę oprocentowaną 2 proc. rocznie można odebrać 1020 zł pomniejszone o podatek Belki płacony od zysków (od 20 zł). W rezultacie zarobimy 16,20 zł.

Inflacja a oprocentowanie lokaty

Od początku 2024 roku lokaty bankowe i konta oszczędnościowe generowały niewielkie, ale jednak zyski, które pozwalały Polakom ochronić swoje oszczędności przed inflacją. Niestety, eksperci ostrzegają, że ten okres powoli dobiega końca, ponieważ inflacja wzrosła do poziomu, przy którym oprocentowanie lokat nie jest już wystarczające, aby uniknąć utraty kapitału z powodu inflacji i podatku Belki. Przy obecnej inflacji wynoszącej 4,2 proc., aby lokata przynosiła realny zysk, jej oprocentowanie powinno wynosić co najmniej 5,3 proc. Wydawałoby się logiczne, że banki powinny podnosić oprocentowanie lokat, aby dopasować się do rosnącej inflacji, jednak w rzeczywistości tego nie robią. Zwiększają oprocentowanie jedynie nieznacznie i głównie dla krótkoterminowych lokat trwających nie dłużej niż trzy miesiące.

Jakie oprocentowanie chroni przed inflacją?

Skok inflacji do poziomu 4,2 proc. w lipcu 2024 roku spowodowany był przede wszystkim uwolnieniem cen energii elektrycznej i gazu dla gospodarstw domowych. Ten wzrost cen negatywnie wpływa na opłacalność lokat, ponieważ wyższa inflacja „pożera” procent oferowany przez banki. Eksperci szacują, że aby obecnie nie stracić na lokacie bankowej, jej oprocentowanie powinno wynosić co najmniej 5,3 proc. Tylko wtedy lokata będzie skutecznie chronić oszczędności przed inflacją na poziomie 4,2 proc. Świadomi tej sytuacji oszczędzający aktywnie poszukują ofert lokat o wyższym oprocentowaniu, starając się zabezpieczyć swoje środki przed dalszym wzrostem cen.

Ranking lokat bankowych przy kwocie 10000 zł 

Nr	Nazwa lokaty	Bank	Okres	Odsetki	Kwota na koniec	Oprocentowanie
1	Lokata promocyjna	mBank	3 mies.	152,78 zł	10 152,78 zł	7,5%
2	Lokata Mobilna na Start	VeloBank	2 mies.	94,50 zł	10 094,50 zł	7,0%
3	Lokata 'Lubię to Polecam'	Bank Millennium	3 mies.	122,22 zł	10 122,22 zł	6,0%
4	Lokata Urodzinowa	Bank Millennium	1 mies.	37,72 zł	10 037,72 zł	5,5%
5	Lokata Facto	BFF Banking Group	9 mies.	317,82 zł	10 317,82 zł	5,25%
6	Lokata Facto	BFF Banking Group	6 mies.	211,80 zł	10 211,80 zł	5,25%
7	Lokata Facto	BFF  Banking Group	3 mies.	106,94 zł	10 106,94 zł	5,25%
8	Lokata standardowa	Inbank	12 mies.	425,01 zł	10 425,01 zł	5,25%
9	Lokata standardowa	Inbank	6 mies.	207,77 zł	10 207,77 zł	5,15%
10	Lokata na Start	Inbank	3 mies.	102,86 zł	10 102,86 zł	5,05%

Lokaty krótkoterminowe przyciągają drobnych ciułaczy

Banki oferujące wyższe oprocentowanie lokat najczęściej kierują swoje oferty do drobnych oszczędzających, którzy skłonni są inwestować w krótkoterminowe depozyty. Jednak opłacalność lokat zależy przede wszystkim od średniego oprocentowania w dłuższym okresie, zazwyczaj przekraczającym pół roku. Obecnie średnie oprocentowanie lokat jest o połowę niższe niż najwyżej promowane oferty. W 2024 roku, mimo niewielkich zysków z lokat i kont oszczędnościowych, Polacy cieszyli się dodatnimi wynikami dzięki niskiej inflacji oraz wysokim stopom procentowym ustalanym przez Radę Polityki Pieniężnej. Ekonomiści przewidują jednak, że inflacja na poziomie 2 procent, którą notowano w pierwszej połowie 2024 roku, nie wróci tak szybko.

Prognozy inflacyjne a opłacalność lokat

Prognozy ekonomiczne przewidują wzrost inflacji w kolejnych miesiącach, co oznacza, że depozyty w bankach mogą nie przynosić realnych zysków. W grudniu inflacja ma wynieść nawet 5,6 proc., a średnia za cały rok ma osiągnąć poziom 3,8 proc. Taka tendencja będzie niekorzystna dla oszczędzających, zwłaszcza w pierwszej połowie 2025 roku. Obecnie większość banków oferuje lokaty trwające trzy lub sześć miesięcy z przeciętnym oprocentowaniem wynoszącym 4,4 proc. Aby osiągnąć zysk netto na poziomie 1 proc. przy takiej lokacie, inflacja musiałaby spaść do poziomu 2,6 proc. Niestety, obecnie jest ona znacznie wyższa, co sprawia, że lokaty przestają chronić oszczędności przed jej negatywnymi skutkami.

Oszczędzanie zawsze się opłaca

Pomimo rosnącej inflacji i często niewystarczającego oprocentowania rachunków oszczędnościowych i lokat, warto pamiętać, że trzymanie oszczędności na rachunku lub lokacie, nawet z niskim oprocentowaniem, jest bardziej korzystne niż pozostawianie ich na zwykłym rachunku bankowym. Pieniądze na nieoprocentowanym koncie bankowym tracą swoją wartość szybciej pod wpływem inflacji, podczas gdy nawet niskoprocentowa lokata pozwala ograniczyć jej negatywne skutki.