Po ośmiogodzinnych negocjacjach trwających do późnej nocy, niemiecka koalicja rządowa wypracowała kompromis w sprawie kontrowersyjnej reformy systemu świadczeń społecznych. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku i fundamentalnie odmienią sposób wspierania bezrobotnych.
- Zasiłek obywatelski zostanie zastąpiony świadczeniem skoncentrowanym na aktywnym pośrednictwie pracy z obowiązkowymi spotkaniami doradczymi
- Wielokrotne niestawiennictwo w urzędzie pracy będzie skutkować obniżeniem świadczeń o 30 proc., a w skrajnych przypadkach całkowitym ich pozbawieniem
- Osoby w wieku emerytalnym będą mogły dorabiać do 2000 euro miesięcznie bez opodatkowania w ramach programu "aktywna emerytura"
- Gospodarstwa o niskich i średnich dochodach otrzymają wsparcie na zakup samochodów elektrycznych w ramach nowego programu mobilności
Spis treści
Koniec zasiłku obywatelskiego – nowe zasady pomocy społecznej
Reforma oznacza faktyczny kres zasiłku obywatelskiego w jego obecnej formie. Nowe świadczenie będzie znacznie bardziej restrykcyjne i skoncentrowane na szybkim powrocie na rynek pracy. Według dokumentów koalicyjnych, do których dotarł tygodnik "Der Spiegel", osoby ubiegające się o pomoc już przy składaniu wniosku będą zapraszane na obowiązkową rozmowę doradczą.
Na podstawie indywidualnego planu współpracy, określającego precyzyjnie prawa i obowiązki beneficjenta, działania urzędów pracy staną się bardziej intensywne i wiążące. To fundamentalna zmiana w filozofii niemieckiego państwa opiekuńczego, którą kanclerz Friedrich Merz określa jako część "jesieni reform".
Sankcje za niestawiennictwo – możesz stracić wszystkie świadczenia
Najbardziej kontrowersyjnym elementem reformy jest zaostrzenie sankcji. Osoby, które wielokrotnie nie pojawią się na umówionych spotkaniach w urzędzie pracy, muszą liczyć się z redukcją świadczeń nawet o 30 procent. W przypadku dalszych uchybień przepisy przewidują możliwość całkowitego cofnięcia pomocy finansowej.
Przewidziano jednak pewne wyjątki od surowych zasad. Sankcje nie będą stosowane automatycznie w przypadkach uzasadnionych względami zdrowotnymi. System ma być zróżnicowany – długotrwale bezrobotni zostaną objęci ściślejszym wsparciem i sklasyfikowani według stopnia gotowości do podjęcia pracy.
Szczególny nacisk położono na młodych ludzi. Osoby poniżej 30. roku życia mają być silniej zachęcane – a faktycznie zobligowane – do udziału w szkoleniach i programach podnoszących kwalifikacje zawodowe.
Polecany artykuł:
Aktywna emerytura – 2000 euro bez podatku
Pozytywnym elementem pakietu reform jest wprowadzenie tzw. aktywnej emerytury. Jak zapowiedział kanclerz Merz, rozwiązanie to pozwoli osobom w wieku emerytalnym dorabiać do 2000 euro miesięcznie bez opodatkowania. To istotne wsparcie zarówno dla budżetów seniorów, jak i rynku pracy borykającego się z niedoborem pracowników.
Rząd ma przyjąć projekt w najbliższą środę, a nowe przepisy – podobnie jak reforma zasiłków – wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku, zgodnie z informacjami agencji dpa.
Presja AfD zmusza do zmian
Reformy wpisują się w szerszy kontekst polityczny. Na koalicję rządową nasila się presja w związku z rosnącym poparciem dla prawicowo-populistycznej Alternatywy dla Niemiec (AfD). Według sondażu instytutu INSA opublikowanego w poniedziałek, AfD uzyskała 26,5 proc. poparcia, wyprzedzając chadeków (24,5 proc.) i SPD (14,5 proc.).
Kanclerz Merz wielokrotnie podkreślał, że Niemcy muszą przygotować się na głębokie zmiany w systemie państwa opiekuńczego. Reforma zasiłków to pierwszy krok w kierunku bardziej wymagającego, ale też – jak zapewnia rząd – bardziej efektywnego systemu wsparcia społecznego.
Podcasty
Playlisty tematyczne
