- Zasiłek pogrzebowy wzrośnie z 4000 zł do 7000 zł od 1 stycznia 2026 roku, a od marca będzie corocznie waloryzowany o inflację
- Pieniądze trafią na konto w 14 dni zamiast obecnych 30, można też przekazać je bezpośrednio zakładowi pogrzebowemu
- Koniec z dostarczaniem oryginałów dokumentów - wystarczą skany i oświadczenia, ZUS sam pobierze akt zgonu
- Prawo do zasiłku ma rodzina i osoby, które pokryły koszty pogrzebu, ale tylko bliscy dostaną pełną kwotę niezależnie od wydatków
Spis treści
Wreszcie podwyżka po 14 latach!
Kwota zasiłku pogrzebowego nie zmieniała się od ponad 14 lat. Przez ten czas koszty organizacji pochówku znacząco wzrosły. Rodziny często musiały dopłacać z własnej kieszeni nawet kilka tysięcy złotych. Od 1 stycznia 2026 roku zasiłek wzrośnie do 7000 zł, co znacznie lepiej pokryje rzeczywiste wydatki związane z pogrzebem.
Co ważne, od 1 marca 2026 roku wprowadzony zostanie mechanizm waloryzacji. Jeśli inflacja w poprzednim roku przekroczy 5 proc., kwota zasiłku będzie automatycznie podwyższana. To oznacza, że w przyszłości nie będziemy już musieli czekać kolejnych kilkunastu lat na dostosowanie świadczenia do realiów ekonomicznych.
UWAGA! Zasiłek pogrzebowy jest wolny od podatku. Otrzymana kwota nie podlega opodatkowaniu, niezależnie od tego, czy wynosi 4000 czy 7000 zł.
Kto może otrzymać zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która faktycznie pokryła koszty pogrzebu osoby ubezpieczonej w ZUS lub członka jej rodziny. Może to być:
- Pracownik, emeryt lub rencista
- Członek rodziny zmarłego: małżonek, rodzice, dzieci (własne, przysposobione, z rodziny zastępczej), rodzeństwo, dziadkowie, wnuki, osoby pod opieką prawną
Świadczenie mogą również otrzymać instytucje, które pokryły koszty pogrzebu:
- Pracodawca
- Dom pomocy społecznej
- Gmina lub powiat
- Instytucja religijna (kościół, związek wyznaniowy)
Ważna różnica: rodzina kontra osoby z zewnątrz
Tutaj uwaga na kluczową zasadę! Członkom rodziny zmarłego przysługuje pełna kwota zasiłku pogrzebowego – niezależnie od faktycznie poniesionych kosztów. Jeśli zatem wydaliście na pogrzeb 3000 zł, a jesteście rodziną, i tak otrzymacie pełne 7000 zł (od 2026 r.).
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja osób spoza rodziny. Otrzymają one zasiłek tylko do wysokości faktycznie poniesionych wydatków, nie więcej niż ustalony limit (4000 zł w 2025 r., 7000 zł od 2026 r.).
Jeśli koszty pogrzebu pokrywa kilka osób lub instytucji, zasiłek jest dzielony proporcjonalnie do poniesionych wydatków.
Przykład:
Na pogrzeb w 2026 roku wydano łącznie 14 000 zł. Dwie osoby spoza rodziny pokryły te koszty: pierwsza zapłaciła 4000 zł (około 29%), druga 10 000 zł (około 71%). Zasiłek w wysokości 7000 zł zostanie podzielony proporcjonalnie: pierwsza osoba otrzyma około 2000 zł, druga – około 5000 zł.
Jakie koszty uznaje ZUS?
Zasiłek ma pokryć wydatki związane bezpośrednio z pochówkiem. ZUS uznaje udokumentowane rachunkami koszty powstałe od chwili śmierci do momentu zakończenia pochówku. Chodzi o wydatki bezpośrednio związane z pochowaniem ciała lub prochów zmarłego.
Nie można natomiast rozliczyć:
- Kosztów nagrobka
- Opłat za złożenie przez zakład pogrzebowy wniosku w ZUS
- Wydatków na stypy i konsolacje
- Kosztów wieńców i kwiatów od osób spoza najbliższej rodziny
Rewolucyjne zmiany od stycznia 2026 roku
To tutaj dzieje się prawdziwa rewolucja! Dotychczasowy system był czasochłonny i wymagał dostarczania wielu dokumentów w oryginale. Od 1 stycznia 2026 roku wprowadzane są rozwiązania, które znacznie ułatwią życie osobom w trudnej sytuacji.
1. Krótszy termin wypłaty Dotychczas ZUS miał 30 dni na wypłatę zasiłku. Od 2026 roku będzie to tylko 14 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do świadczenia. To oznacza, że pieniądze trafią do nas niemal dwukrotnie szybciej.
2. Wypłata bezpośrednio na konto zakładu pogrzebowego To jedna z najważniejszych zmian! Od nowego roku będzie można upoważnić zakład pogrzebowy do otrzymania zasiłku – w całości lub w części – bezpośrednio na jego rachunek bankowy. W praktyce oznacza to, że jeśli zakład pogrzebowy wycenił usługi na 6000 zł, możecie upoważnić ZUS do wypłaty tej kwoty bezpośrednio firmie pogrzebowej, a różnicę (1000 zł) otrzymacie na swoje konto. Nie musicie już martwić się, skąd wziąć pieniądze na pokrycie rachunku od zakładu pogrzebowego w oczekiwaniu na zasiłek z ZUS.
UWAGA! Zakład pogrzebowy może pomóc złożyć wniosek o zasiłek. Jest do tego upoważniony z mocy ustawy, ale to Ty decydujesz, czy zasiłek ma trafić bezpośrednio do firmy, czy na Twoje konto.
3. Dokumenty elektronicznie – koniec z oryginałami Do wniosku składanego elektronicznie będzie można dołączać skany dokumentów (np. rachunków). Będą one równoważne dokumentom w formie papierowej. Tylko w przypadku wątpliwości ZUS może poprosić o okazanie oryginału.
4. Mniej wymaganych dokumentów ZUS będzie samodzielnie pozyskiwał wiele dokumentów, które dotychczas musiał dostarczyć wnioskodawca. Nie trzeba będzie już załączać: – Odpisu skróconego aktu zgonu (ZUS pobierze go sam z USC) – Dokumentów potwierdzających pokrewieństwo (wystarczy oświadczenie) – Zaświadczenia płatnika składek (wystarczy oświadczenie o podleganiu ubezpieczeniom). Wnioskodawca będzie musiał złożyć jedynie te dokumenty, których ZUS nie może pozyskać samodzielnie: – Rachunki poniesionych kosztów pogrzebu (lub potwierdzone przez bank kopie) – Kartę zgonu lub zaświadczenie o martwym urodzeniu (jeśli nie został sporządzony akt urodzenia dziecka)
5. Zakłady pogrzebowe będą składać wnioski elektronicznie Ta zmiana wejdzie w życie po 12 miesiącach od publikacji rozporządzenia (ZUS musi dostosować system informatyczny). Zakłady pogrzebowe będą mogły składać wnioski w imieniu klientów w formie elektronicznej przez specjalny profil w systemie ZUS.
6. Brak decyzji w prostych sprawach To techniczna, ale ważna zmiana. W typowych przypadkach ZUS nie będzie już wydawał formalnej decyzji o przyznaniu zasiłku – wystarczy wypłata świadczenia. Decyzja będzie wydawana tylko w skomplikowanych sytuacjach (np. gdy zasiłek jest dzielony między kilka osób).
Jak złożyć wniosek w 2026 roku?
Podstawą jest wypełnienie wniosku o wypłatę zasiłku pogrzebowego – formularza Z-12. Możesz to zrobić na kilka sposobów:
Bezpośrednio w ZUS:
- Osobiście w oddziale ZUS
- Przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE/eZUS)
- Pocztą tradycyjną
Przez zakład pogrzebowy:
- Zakład pogrzebowy może złożyć podpisany przez Ciebie wniosek w ZUS (jest do tego upoważniony z mocy ustawy)
- Możesz jednocześnie upoważnić zakład do otrzymania zasiłku na jego konto – wówczas zaznaczysz to we wniosku
Co musi zawierać wniosek?
We wniosku należy podać:
- Swoje dane (imię, nazwisko, PESEL, adres)
- Dane osoby zmarłej (imię, nazwisko, PESEL, data i miejsce zgonu)
- Oświadczenie o stopniu pokrewieństwa ze zmarłym
- Oświadczenie o pokryciu kosztów pogrzebu
- Oświadczenie o niepobraniu zasiłku z innego tytułu
- Numer rachunku bankowego (jeśli wypłata ma być na konto)
Jeśli korzystasz z pośrednictwa zakładu pogrzebowego:
- Dane zakładu (nazwa, NIP, REGON, adres)
- Upoważnienie do wypłaty zasiłku na konto zakładu (jeśli chcesz)
- Informacja, czy zasiłek ma być wypłacony w całości czy w części zakładowi
UWAGA! Data zgłoszenia wniosku przez zakład pogrzebowy to data przyjęcia wniosku przez ten zakład, a nie data dotarcia do ZUS. Zakład potwierdza ją pieczęcią i podpisem.
Pamiętaj o terminach!
Wniosek o zasiłek pogrzebowy z załącznikami należy złożyć:
- Do 12 miesięcy od dnia śmierci – w standardowych przypadkach
- Do 12 miesięcy od dnia pogrzebu – jeśli był problem z odnalezieniem zwłok lub identyfikacją zmarłego
W tym drugim przypadku musisz dołączyć dokument potwierdzający powód opóźnienia:
- Zaświadczenie z policji lub prokuratury
- Odpis zupełny aktu zgonu
- Inny dokument urzędowy potwierdzający okoliczności uniemożliwiające wcześniejsze złożenie wniosku
Pamiętaj, że w razie wątpliwości zawsze możesz skontaktować się z najbliższym oddziałem ZUS lub zadzwonić na infolinię ZUS: 22 560 16 00.
Podcasty
Playlisty tematyczne
