Pracownik, który ukończył 16, a nie przekroczył 18 lat, jest tzw. pracownikiem młodocianym. Możesz z nim zawrzeć każdy rodzaj umowy o pracę. Młodociany musi posiadać orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania danej pracy. Przed osiągnięciem pełnoletności musi też uzyskać od rodziców zgodę na podjęcie pracy.
Zatrudnianie dzieci
W przypadku zatrudniania dziecka w wieku między 13. a 16. rokiem życia do zawarcia umowy konieczna jest zgoda przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka oraz inspektora pracy (obowiązek ten dotyczy nie tylko umów o pracę, ale i umów cywilnoprawnych). Nieletni może pracować tylko w firmach prowadzących działalność kulturową, artystyczną, sportową lub reklamową.
Tylko lekka praca
Młodociany ma wykonywać tylko lekką pracę. Lekką, czyli taką, która nie spowoduje zagrożenia dla jego zdrowia i życia albo dla rozwoju psychofizycznego. Praca ta nie może też utrudniać wypełnienia obowiązku szkolnego.
Wykaz dozwolonych młodocianym prac ustala sam pracodawca po konsultacji z lekarzem medycyny pracy i zatwierdzeniu przez inspektora pracy. Na tej liście nie mogą się znaleźć prace wzbronione młodocianym określone w Kodeksie pracy, np. prace załadunkowe i wyładunkowe przy przewożeniu ciężarów czy prace związane z produkcją i sprzedażą alkoholu. Lekką pracą jest np. zbieranie owoców, pomocnicze prace biurowe, czy prace porządkowe.
Te założenia dotyczą pracy etatowej, czyli wykonywanej w oparciu o Kodeks pracy.
Możesz także zawrzeć z osobą młodocianą umowę cywilnoprawną, czyli np. umowę-zlecenie lub o dzieło. Zgodę na jej zawarcie muszą wyrazić prawni opiekunowie osoby małoletniej. W tym wypadku szczegółowe warunki współpracy ustalasz indywidualnie.
Obowiązki pracodawcy wobec młodocianego pracownika
* ustalenie wymiaru i rozkładu czasu pracy,
* przed nawiązaniem stosunku pracy uzyskanie od młodocianego oświadczenia o zatrudnieniu albo o niepozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy,
* zapewnienie opieki i pomocy niezbędnej do wykonywania pracy,
* udzielenie w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy.
Pamiętaj, że młodociany pracownik:
* nie może pracować dłużej niż 6 godzin na dobę (jeśli nie ma jeszcze 16 lat) lub 8 godzin na dobę (jeśli ma więcej niż 16 lat),
* nie może pracować w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej,
* ma prawo do 30-minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy, jeżeli w ciągu doby pracuje dłużej niż 4,5 godziny,
* ma prawo do nieprzerwanego 14-godzinnego odpoczynku w porze nocnej,
* ma prawo do 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu tygodnia, w tym w niedzielę.
* ma prawo do urlopu wypoczynkowego po 6 miesiącach od rozpoczęcia pierwszej pracy.
Ważne!
Od 1 września 2018 roku zostaną wprowadzone zmiany dotyczące wieku osób młodocianych. Od tego czasu według Kodeksu pracy osobą młodocianą będzie osoba w wieku od 15 do 18 lat.