Prowadzący własną działalność gospodarczą przynajmniej raz w roku powinni przygotować bilans, który zilustruje miniony okres rozrachunkowy. Koniec roku to najlepszy moment na takie podsumowania. Dzięki sporządzeniu bilansu sprawdzisz stan majątku twojego przedsiębiorstwa i dowiesz się, co można w firmie poprawić.
Bilans przedsiębiorstwa to najważniejsza i obowiązkowa część sprawozdania finansowego. Sporządza się go na podstawie danych księgowych (np. ksiąg rachunkowych). Musi być rzetelny i dokładnie odzwierciedlać faktyczny stan finansów twojej firmy, dlatego jego przygotowanie nierzadko zabiera nawet kilka dni. Opracowanie bilansu jest stosunkowo proste, więc możesz spróbować to zrobić we własnym zakresie. Jeśli jednak nie znosisz tzw. papierkowej roboty i obawiasz się, że popełnisz błąd, to lepiej sporządzenie bilansu zleć profesjonalistom, np. w biurze rachunkowym.
Bilans prawdę ci powie...
Takie zestawienie powinien wykonać każdy przedsiębiorca, nawet prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. To istotny element finansów firmy. Bilans ma przede wszystkim na celu przedstawienie stanu całkowitego majątku oraz tego, jak rozwija się twoja działalność. Obrazuje rozplanowanie środków (aktywa) oraz źródła ich finansowania (pasywa). Bez corocznego podsumowania zysków i strat, które ilustruje bilans, nie sprawdzisz, jaki jest ogólny stan majątku twojego przedsiębiorstwa. Ciężko jest również planować jakiekolwiek nowe inwestycje, jeśli nie masz dokładnego przedstawienia tego, jak faktycznie powodziło się twojej firmie w minionym roku.
Bilans niejedno ma imię...
Zwykle sporządza się go okresowo w celu zamknięcia danego roku rozrachunkowego (tzw. bilans roczny), ale nie tylko. Bilans można przygotować także na początku okresu rozrachunkowego (bilans otwarcia). Duże przedsiębiorstwa, które częściej sporządzają zestawienia finansowe, między innymi na potrzeby zarządu, muszą robić bilans krótkookresowy, np. na koniec miesiąca czy kwartału.
Należy go opracować również wtedy, gdy dopiero zaczynasz działalność gospodarczą (bilans rozpoczęcia) oraz w trakcie jej likwidacji (bilans likwidacyjny).
Bilans roczny najczęściej jest sporządzany dla potrzeb własnych. Średnie i małe przedsiębiorstwa w ten sam sposób mogą przygotować też sprawozdanie w celach urzędowych, np. na żądanie banku w przypadku, kiedy starasz się o kredyt (bilans uproszczony).
Przygotowanie bilansu krok po kroku
W rocznym rozliczeniu małego przedsiębiorstwa powinny znaleźć się aktywa, czyli to, co firma posiada, oraz pasywa, czyli źródła finansowania majątku oraz zobowiązania. Suma aktywów oraz suma pasywów powinna być równa. Jeśli podczas sporządzania bilansu zauważysz jakieś nieprawidłowości, poproś o pomoc kogoś, kto zajmuje się księgowością. Pamiętaj, że podstawą dobrze sporządzonego bilansu są prawidłowe dane księgowe.
Obowiązkowe pozycje bilansu
Suma aktywów trwałych - np. nieruchomości, pojazdów mechanicznych, maszyn należących do firmy.
Suma aktywów obrotowych - np. suma należności od odbiorców, zapasów (towary, produkcja w toku, zaliczki dla dostawców), środków w banku.
Suma zobowiązań krótkoterminowych - np. wobec dostawców, wynagrodzenia, podatki.
Suma zobowiązań długoterminowych - wszystkie zobowiązania o terminie spłaty powyżej 12 miesięcy, np. kredyty i pożyczki.
Kapitał zapasowy - zatrzymana część zysku z roku ubiegłego.
Kapitał podstawowy - wkład wniesiony w momencie zakładania przedsiębiorstwa.
Zysk netto - wynik z danego roku obrotowego.