Aktywizacja zawodowa osób po 50 roku życia. Czy to rozwiąże problem z niedoborem pracowników?

Rynek pracy w Polsce. Grupy aktywne zawodowo

"Największy odsetek pracujących stanowią obecnie osoby w wieku 25-34 lat oraz 35-44 – łącznie to ponad 50 proc. aktywnych zawodowo. Podczas gdy udział osób w wieku 25-34 lat w całkowitej liczbie aktywnych zawodowo spada (-5,8 pp. na przestrzeni ostatnich 10 lat), rośnie odsetek pracujących w wieku 55-64 lat (+4,3 pp.) oraz 65+ (+2,6 pp.)" - napisano w komentarzu do raportu „Pokolenia na polskim rynku pracy” firmy Grafton Recruitment.

Zdaniem dyrektor operacyjnej Grafton Recruitment, Ewy Michalskiej, "jednym z kluczowych rozwiązań pogłębiającego się niedoboru pracowników jest wdrażanie polityki różnorodności w firmach i aktywizacja starszego pokolenia na dużo większą skalę niż obecnie. "Warto pamiętać, że 50+ to nie tylko rosnąca grupa, ale wbrew utartym opiniom – nadal otwarta na wyzwania zawodowe, mająca wartościowe doświadczenia, którymi chce się dzielić" - stwierdziła.

Baby boomers, pokolenie X i pokolenie Z na rynku pracy

Podano w raporcie, że przedstawiciele pokolenia Baby Boomers (urodzeni w latach 1946-1964) stanowią 25 proc. pracujących, o 20 proc. więcej niż najmłodsze "Zetki" (1996-2000). Pomiędzy nimi plasują się "Igreki" (Millenialsi – 1980-1995) z 35 proc. udziałem w rynku pracy oraz 33 proc. aktywnych zawodowo "Iksów" (1965-1979).

Zdaniem autorów raportu, pandemia COVID-19, skutki wojny w Ukrainie oraz obecna sytuacja gospodarcza wpływają nie tylko na funkcjonowanie konkretnych branż, ale również na morale samych pracowników. Jak wskazali, jest to szczególnie widoczne w kontekście wartości, jakimi kierują się obecnie poszczególne pokolenia.

Zdrowie dla "boomersów", pieniądze dla "zetek". Co jest istotne w pracy?

"Poza oczywistymi wyróżnikami pokoleń ich wspólnym mianownikiem okazuje się docenianie zdrowia i życia rodzinnego jako wartości mających bezwzględnie największe znaczenie w życiu prywatnym. Niezależnie od wieku wszyscy przedkładają zdrowie i rodzinę ponad pieniądze, pasję, karierę czy życie towarzyskie. Baby Boomers są grupą najbardziej zgodną w ocenie znaczenia zdrowia – aż 52,6 proc. respondentów przypisuje mu pierwsze miejsce" - podali. Wśród trzech najistotniejszych wartości w życiu zawodowym wszystkie grupy wskazały atmosferę w pracy, wysokie wynagrodzenie oraz stabilność i bezpieczeństwo zatrudnienia. Dobra atmosfera jest zdecydowanie najważniejsza w opinii Zetek (56 proc. wskazań), następnie Iksów (52,8 proc.) i Baby Boomersów (52,6 proc.), a najmniej Igreków (48 proc.).

Autorzy raportu wskazali też, że wysokie wynagrodzenie to z kolei najbardziej znaczący czynnik według Iksów – znalazło się na pierwszym miejscu wśród wskazań (59 proc.). W przypadku Igreków było to 57 proc., Zetek – 51 proc., a Baby Boomers – 46 proc.

"Stabilność i bezpieczeństwo zatrudnienia najmniejsze znaczenie ma dla pokolenia Y (41 proc.), następnie Zetek (48 proc.) i Iksów (51 proc.). Najbardziej doceniają je przedstawiciele najstarszego pokolenia – ten czynnik znalazł się u nich na pierwszym miejscu (59 proc. wskazań). To oni również są najbardziej spójni w obszarze wartości wyznawanych zarówno w kontekście swojego życia zawodowego, jak i prywatnego" - podano w raporcie.

 Polski rynek pracy. Benefity docenią wszyscy

Z raportu wynika ponadto, że wśród atrakcyjnych dla poszczególnych grup wiekowych benefitów znalazły się m.in. elastyczne godziny pracy (BB – 33 proc.; Iksy – 31 proc.; Millenials – 30 proc.; Zetki – 28 proc. wskazań) i bezpłatne posiłki (BB – 33 proc.; Iksy – 25 proc.; Millenials – 23 proc.; Zetki – 26 proc.). Jednak to opieka medyczna jest najbardziej docenianym przez pracowników dodatkiem pozapłacowym (BB – 46 proc.; Iksy – 45 proc.; Millenials – 33 proc.; Zetki – 34 proc. wskazań). "Nie dziwi fakt, że każda z grup wiekowych na pierwszym miejscu wskazała prywatną opiekę medyczną jako najatrakcyjniejszy dla nich benefit. W świetle ostatnich wydarzeń i doświadczeń takich jak: pandemii COVID-19, wojny w Ukrainie oraz trudnej sytuacji społeczno-gospodarczej perspektywa dofinansowania do prywatnej opieki medycznej zyskuje na wartości. Zapewnienie łatwiejszego dostępu do ochrony zdrowia znacznie zwiększa poczucie bezpieczeństwa" - ocenili autorzy raportu.

Kwestia aktywizacji zawodowej. Wartość pokolenia "55 plus"

Jak zwrócili uwagę, wśród najstarszego pokolenia notuje się najwyższy odsetek osób wykonujących pracę zgodną z ich wykształceniem (niemal 58 proc. wskazań). Oznacza to, że w obliczu obecnego deficytu wykwalifikowanych pracowników kandydaci 55+ stanowią ciekawą grupę dla pracodawców.

Według Danuty Protasewicz z Grafton Recruitment, różnice między pokoleniami były, są i zawsze będą. "Przedstawiciele każdego z nich wnoszą inne umiejętności, doświadczenia, odmienne postawy, sposoby komunikowania, a także zainteresowania czy energię. Warto patrzeć na pokolenia nie przez pryzmat często krzywdzących stereotypów, ale potencjału wynikającego zarówno z podobieństw, jak i dzielących ich różnic" – oceniła.

"Pokolenia na polskim rynku pracy"

Raport „Pokolenia na polskim rynku pracy” został przygotowany przez ekspertów Grafton Recruitment na podstawie badań zrealizowanych w sierpniu 2022 r. przez agencję badawczą SW Research oraz Grafton Recruitment. W okresie 12.08-22.08 br. SW Research przeprowadziła 1011 ankiet na reprezentatywnej próbie pracujących Polek i Polaków w wieku 22-65 lat, mieszkających w miastach liczących powyżej 100 tys. mieszkańców. Ankieta skierowana do pracodawców (przedstawicieli małych, dużych i średnich przedsiębiorstw, N=98) została przeprowadzona metodą CAWI przez Grafton Recruitment w okresie 09.08.2022-07.09 2022 roku.