Co emeryci zyskali w 2023 roku? Aktualne zestawienie dodatków do emerytury

Spis treści

1. Waloryzacja emerytur
2. Zwrot podatku dla emerytów 2023
3. 13. emerytura
4. 14. emerytura
5. Emerytura honorowa
6. Mama 4+
7. 500 plus dla seniora
8. 300 plus dla sołtysów
9. 200 plus dla strażaków
10. Ryczałt energetyczny
11. Dodatki dla dotkniętych przez wojnę
12. Dodatek kompensacyjny
13. Dodatek pielęgnacyjny
14. Zasiłek pielęgnacyjny
15. Emerytura po zmarłym seniorze - świadczenie niezrealizowane

Waloryzacja emerytur

Tegoroczna waloryzacja w marcu z tytułu wyższej inflacji spowodowała podwyższenie rent i emerytur. Świadczenia zostały zwaloryzowane systemem kwotowo-procentowym, który gwarantował minimalną podwyżek najniżej uposażonym emerytom w wysokości 250 zł brutto, tj. 227,50 zł netto. Z gwarantowanej podwyżki nie skorzystały jedynie osoby, które nie wypracowały emerytury minimalnej.

Zwrot podatku dla emerytów 2023

W 2023 emeryci mogą liczyć na zwrot podatku dochodowego za rok 2022. Zwrot podatku dla emerytów to konsekwencja wprowadzenia reformy podatków tzw. Polskiego Ładu.

Od lipca 2022 r. obowiązuje zmiana stawek podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli tzw. PIT. Wysokość podatku obniżono z 17 do 12 proc. Dzięki temu od lipca emeryci i renciści, którzy płacili podatek dochodowy od swojej emerytury lub renty, pobierają wyższe świadczenia Niższa stawka PIT obowiązuje wstecz – od 1 stycznia 2022 r. Stąd nadpłata podatku dochodowego za miesiące od stycznia do czerwca 2022 r. włącznie.

Uwaga! Zwrot podatku dotyczy tylko tych seniorów, którzy otrzymują emeryturę wyższą niż 2500 zł brutto. Emeryci, którzy pobierają świadczenie w niższej wysokości, są zgodnie z ustawą zwolnieni z obowiązku opłacania podatku dochodowego. Osobom pobierającym świadczenia poniżej 2500 zł brutto, Urząd Skarbowy nie zwróci zatem pieniędzy. 

Urząd skarbowy będzie zwracał nadpłacony podatek dopiero po złożeniu rozliczeń rocznych za 2022 r. Termin ostatecznego złożenia deklaracji podatkowych przez podatników, w tym emerytów i rencistów, upłynął 2 maja 2023. Zwrot podatku wynikającego ze zmiany stawki podatkowej nastąpi do końca lipca 2023 roku.

13. emerytura

Trzynastka to ustawowy dodatek dla wszystkich emerytów i rencistów. Nie jest uzależniona od wysokości podstawowego świadczenia i wypłacana jest w kwocie najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca danego roku. W kwietniu wypłacono zwaloryzowaną 13. emeryturę w wysokości 1588,44 zł brutto, czyli 1445,48 zł netto. Niewątpliwie dla wielu seniorów był oczekiwany zastrzyk pieniędzy.

14. emerytura

14. emerytura jest kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniem pieniężnych dla emerytów i rencistów i będzie wypłacana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z urzędu. W tej sytuacji nie trzeba będzie składać wniosków o przyznanie dodatkowego wsparcia. Czternastka w pełnej wysokości wyniesie 1588,44 zł brutto, czyli tyle ile wynosi obecnie minimalna emerytura. Czternastka jest wolna od potrąceń, w tym zajęć komorniczych. Nie jest również wliczana do dochodu przy ubieganiu o pomoc społeczną, alimenty, czy 500 plus dla seniorów. W przypadku osób ze świadczeniem głównym między 2900 zł a 4438,44 zł czternastka zostanie zmniejszona zgodnie z zasadą złotówka za złotówkę. Czternastka zostanie wypłacona w sierpniu i wrześniu tego roku.

Zobacz także: Koniec 14. emerytury. Specjalny dodatek co miesiąc! Ekspert wyjaśnia

Emerytura honorowa

Z dniem setnych urodzin seniorzy otrzymują z automatu dodatkowo comiesięczne specjalne świadczenie emerytalne. I to bez względu na wysokość innych świadczeń emerytalnych! Wysokość dodatkowej, honorowej emerytury zależy od tzw. kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu ukończenia 100 lat. Kwota bazowa, która jest podstawą wyliczenia emerytury honorowej, stanowi 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedni pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne. Od 1 marca 2023 emerytura dla stulatka wynosi 5540,25 zł brutto.

Mama 4+

Mama 4 plus - rodzicielskie świadczenie uzupełniające - to dodatek do emerytury dla rodzica (zarówno matek, jak i ojców) za wychowanie co najmniej czwórki dzieci i rezygnację z pracy lub jej niepodjęcie. Dodatek przyznawany jest na wniosek, a jego wysokość równa się najniższej emeryturze. Od 1 marca 2023 r. świadczenie wynosi 1588,44 zł brutto.

500 plus dla seniora

Świadczenie uzupełniające 500 plus dla seniora mogą otrzymać niepełnosprawni emeryci oraz ci, którzy są chorzy i którym choroba uniemożliwia zadbanie o siebie. Wypłacane jest dożywotnio co miesiąc. Aby otrzymać świadczenie należy złożyć wniosek w ZUS.

Świadczenie 500 plus dla niepełnosprawnych emerytów otrzyma senior, jeśli:

• jest niezdolny do samodzielnej egzystencji i ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji;
• nie ma prawa do emerytury ani renty, innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, np. zasiłku stałego albo zasiłku okresowego (warunek nie dotyczy jednorazowych świadczeń) ani nie jest uprawniony do świadczenia z zagranicznej instytucji emerytalno-rentowej oraz ma prawo do emerytury, renty albo innych świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, ale łączna wysokość tych świadczeń nie przekracza kwoty 2157,80 zł brutto.

Świadczenie przysługuje w wysokości 500 zł, jeśli:

• nie jest uprawniony do emerytury ani renty i nie mas ustalone prawa do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, lub
• ma takie świadczenia, ale ich łączna kwota brutto nie przekracza 1657,80 zł brutto.

Świadczenie zostanie pomniejszone według zasady złotówka za złotówkę od kwoty 1657,80 zł brutto do kwoty 2157,80 zł brutto – powyżej tej kwoty 500 plus nie przysługuje.

Sprawdź: Bon turystyczny też dla seniorów? Jest szansa na dodatkowe 500 plus dla emerytów!

300 plus dla sołtysów

Od 1 lipca obowiązywać będzie nowy dodatek, tzw. sołtysowe, w wysokości 300 zł. Otrzymają go sołtysi, którzy pełnili swoja funkcję prze okres dwóch kadencji, czyli 8 lat, oraz osiągnęli powszechny wiek emerytalny 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni). Sołtysowe wypłacać będą Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) z środków budżetu państwa.

200 plus dla strażaków

Świadczenie 200+ to dodatek do emerytury dla seniora - strażaka-ochotnika lub ratownika górskiego. Dodatek jest dożywotni, przyznawany bez względu na wysokość otrzymywanej emerytury i podlega waloryzacji co trzy lata. Wniosek o jego wypłatę należy złożyć do komendanta powiatowego lub miejskiego Państwowej Straży Pożarnej właściwego dla siedziby odpowiedniej jednostki OSP. Wypłatę tego świadczenia właśnie w wysokości 200 zł realizuje Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA.

Ryczałt energetyczny

Świadczenie dla kombatantów, żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych np. w kopalniach węgla lub kamieniołomach, wdów i wdowców mających emeryturę lub rentę po kombatantach, emerytek lub rencistek będących wdowami po żołnierzach zatrudnianych przymusowo. Wynosi 255,17 zł., które wypłacane jest co miesiąc. Należy złożyć wniosek w ZUS, dołączając do niego decyzję szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych lub zaświadczenie WKU, a wdowy zaświadczenie właściwego organu wojskowego.

Dodatki dla dotkniętych przez wojnę

Wypłacane są co miesiąc przez ZUS. Przysługują za tajne nauczanie (294,39 zł), jako dodatek do renty inwalidy wojennego (1127,12 zł) i dodatek kombatancki (294,39 zł). Żołnierzom górnikom oraz osobom deportowanym przyznaje się dodatek w wysokości 294,39 zł. Świadczenie dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR, w zależności od czasu trwania pracy, wynosi od 14,76 zł do 294,39 zł.

Dodatek kompensacyjny

Wypłaca go ZUS osobom uprawnionym do dodatku kombatanckiego i ryczałtu energetycznego lub dodatku za tajne nauczanie i ryczałtu energetycznego, a także wdowom lub wdowcom po nich. Wysokość świadczenia wypłacanego co miesiąc wynosi 44,16 zł.

Dodatek kompensacyjny wynosi 15% wysokości dodatku kombatanckiego. W przypadku zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia emerytalno-rentowego przysługuje jeden dodatek kompensacyjny.

Dodatek pielęgnacyjny

Przysługuje emerytom lub rencistom, którzy ukończyli 75 lat lub są całkowicie niezdolni do pracy i samodzielnej egzystencji. Świadczenie wynosi 294,39 zł miesięcznie, a dla inwalidy wojennego, uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji, to 441,59 zł. Osoby, które ukończyły 75 lat, nie muszą składać wniosku – ZUS (lub KRUS) sam rozpoczyna wypłatę dodatku. Z kolei osoby całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji otrzymają świadczenie na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

Zasiłek pielęgnacyjny

To świadczenie dla seniorów powyżej 75. roku życia niezdolnych do samodzielnej egzystencji ze względu na niepełnosprawność lub zaawansowany wiek. Zasiłek wynosi 294,39 zł miesięcznie. Przysługuje niezależnie od dochodów w rodzinie lub samodzielnym gospodarstwie. Aby go uzyskać, trzeba złożyć wniosek o ustalenie prawa do tego zasiłku w urzędzie gminy lub miasta, lub w ośrodku pomocy społecznej.

Ważne! Czym się różni dodatek pielęgnacyjny od zasiłku pielęgnacyjnego? Dodatek pielęgnacyjny dla seniora wypłacany jest przez ZUS, podczas gdy zasiłek pielęgnacyjny wypłaca gmina. 

Emerytura po zmarłym seniorze - świadczenie niezrealizowane

Czasem dochodzi do sytuacji, gdy pieniądze nie trafią do zmarłego w ostatnim miesiącu jego życia, choć należą się jego rodzinie. Wtedy można złożyć wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia. Wnioskować należy przed upływem 12 miesięcy od dnia śmierci świadczeniobiorcy.

W sytuacji, gdy Zakład Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał wypłatę, jeszcze w tym samym miesiącu, w którym nastąpił zgon, uprawniony członek rodziny może złożyć wniosek do ZUS o wypłatę tzw. świadczenia niezrealizowanego.

Listen on Spreaker.