Ile można dorobić do emerytury? Praca dorywcza na emeryturze

Limity dorabiania na emeryturze 2022

Jeśli na emeryturze pracujesz i jesteś już w powszechnym wieku emerytalnym, ZUS nie zmniejszy ani nie obniży twojego świadczenia emerytalnego. Wyjątkiem są emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego. Jeżeli ich przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do emerytury minimalnej, emeryturę za dany okres będą mieli mniejszą - bez dopłaty do minimum.

Bez ograniczeń możesz dorabiać również wtedy, jeśli pobierasz rentę dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową albo rentę rodzinną przysługującą po osobach uprawnionych do tych świadczeń. 

Rozwiązanie umowy o pracę z pracującym emerytem

Jeśli nadal jesteś zatrudniony w tym samym miejscu co przed przejściem na emeryturę - a ty nie rozwiązałeś umowy o pracę - ZUS zawiesi twoje świadczenie – bez względu na wysokość twoich zarobków – do czasu, aż rozwiążesz umowę o pracę i złożysz wniosek o wypłatę świadczenia.

Dorabianie a przeciętne wynagrodzenie

To, ile maksymalnie można dorobić do emerytur i rent zależy od wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Wysokość kwot wpływających na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia zmienia się cztery razy do roku: w marcu, czerwcu, we wrześniu i w grudniu. Bez żadnych konsekwencji możesz dorabiać do emerytury, jeśli twój przychód nie jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za poprzedni kwartał. Zgodnie z ogłoszeniem prezesa GUS, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w I kwartale 2022 roku wyniosło 6235,22 zł brutto. Emeryt lub rencista od czerwca 2022 roku (czerwiec, lipiec, sierpień) może więc dodatkowo dorobić:

1. Nie więcej niż 4364,65 zł brutto miesięcznie (pierwszy próg przychodu – 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia):

Po przekroczeniu tej kwoty pobierane świadczenie jest zmniejszane. Jeżeli zarobki seniora z działalności dodatkowej nie przekraczają tej kwoty, jego emerytura bądź renta pozostają niezmniejszone. To oznacza, że emeryt może dorobić bez konsekwencji o ponad 160 zł miesięcznie więcej niż w poprzednim kwartale. Gdy osiągnął przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy niż 130 proc. tego wynagrodzenia, jego świadczenie zostanie zmniejszone.

2. Nie więcej niż 8105,79 zł brutto miesięcznie (drugi próg przychodu - 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia):

Obecnie 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2022 r. wynosi 8105,79 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie przez ZUS wypłaty świadczenia za wybrany miesiąc. Podane limity dotyczą tylko osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Wysokości swoich dochodów muszą więc pilnować osoby dorabiające, które są na wcześniejszej emeryturze czy rencie.

Kiedy ZUS zmniejsza lub zawiesza świadczenie?

ZUS może zmniejszyć lub zawiesić świadczenie emerytalne, bądź rentowe, po przekroczeniu limitów przychodu tym, którzy mają:

• emeryturę,
• emeryturę pomostową,
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, w drodze do pracy lub z pracy lub chorobą zawodową,
• rentę inwalidy wojskowego, jeżeli jego niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową,
• rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym, jeśli śmierć inwalidy nie pozostawała w związku ze służbą wojskową,
• rentę rodzinną.

Kto może dorabiać do renty lub emerytury bez ograniczeń?

Bez żadnych konsekwencji i ograniczeń ze strony ZUS mogą dorabiać:

• mający prawo do emerytury częściowej,
• mający prawo do renty inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tych inwalidach,
• mający prawo do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową lub renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową,
• pobierający renty rodzinne po uprawnionych do tych świadczeń. Jeżeli osoba pobiera rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego – również może zarobkować bez ograniczeń.

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, jeśli przekroczone zostaną limity przychodów z działalności, od której odprowadza się obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Głównie są to przychody z pracy na podstawie:

• stosunku pracy,
• umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów,
• umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy umowie zlecenia,
• umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu,
• umowy o dzieło,
• z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
• z pracy nakładczej i innych, ale także np. z przychodów z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych.

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie także wtedy, gdy przekroczone zostaną limity przychodów z dodatkowej pracy, przy której jest się wyłączonym z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ:

• pobiera się emeryturę lub rentę,
• opłaca się składki na ubezpieczenia społeczne z innego tytułu.

Zasady zawieszania renty socjalnej

Od 2022 r. stosowane są w stosunku do tej renty te same reguły, co do renty z tytułu niezdolności do pracy. Renta socjalna jest zmniejszana, jeśli przychód jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ale nie przekroczy 130 proc. tej kwoty. Jest zawieszana, gdy przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zobacz GALERIĘ, ile miesięcznie dorobisz na emeryturze