Prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego
W zależności od stażu pracy pracownik z umową o pracę ma prawo do 26 lub 20 dni urlopu wypoczynkowego w ciągu roku. Zgodnie z art. 152 Kodeksu pracy nie można zrzec się prawa do urlopu – nie wolno tego zrobić ani pracownikowi, ani jego przełożonemu – przypomina portal bussinesinsider.pl. Najczęściej o terminie urlopu decyduje sam pracownik po uzyskaniu zgody pracodawcy. W celu zapewnienia ciągłości pracy przygotowuje się plan urlopów, żeby nie dopuścić do sytuacji, że w pracy nie ma jednocześnie kilku pracowników. Z tego powodu w większości przypadków nie trzeba wysyłać pracowników na urlop przymusowy. Zdarzają się sytuacje, że wysłanie podwładnego na urlop jest konieczne. Zgodnie z Kodeksem pracy przymusowy urlop może mieć miejsce w dwóch przypadkach. Wszelkie odstępstwa od tej zasady stanowią naruszenie prawa, przez co powinny zostać zgłoszone przez pracownika do urzędu Państwowej Inspekcji Pracy.
Przymusowy urlop w okresie wypowiedzenia
Jeśli pracownik ma niewykorzystany płatny urlop, a przechodzi na okres wypowiedzenia – wówczas musi wykorzystać go do momentu ustania stosunku pracy, czyli do końca wypowiedzenia. Nie zmienia się prawo do pobierania normalnego świadczenia w identycznej wysokości, jak w ciągu normalnego miesiąca pracy. W przypadku, gdy urlop powinien trwać dłużej niż ustalony okres wypowiedzenia, pracodawca ma obowiązek wypłacenia należnego ekwiwalentu za pozostały czas.
Przymusowy urlop za zaległe dni wolne
Drugim z przypadków, kiedy pracodawca może wysłać na urlop, jest niewykorzystanie zaległego zeszłorocznego płatnego wolnego. Zgodnie z art. 168 Kodeksu pracy, pracownik ma obowiązek wykorzystania swojego urlopu najpóźniej do 30 września kolejnego roku. Przykładowo, jeśli dana osoba nie wzięła wolnego od pracy w roku 2021, ma obowiązek wykorzystania płatnego urlopu najpóźniej do 30 września 2022 roku. W praktyce oznacza to, że pracownik powinien rozpocząć urlop najpóźniej w dniu 30 września. Jeżeli pracownik odmówi skorzystania z tego rozwiązania, przełożony może wysłać go na przymusowy urlop.