Rewolucja w kredytach hipotecznych. Od 2023 nowe zasady

WIRON zastąpi WIBOR

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to w pierwszej kolejności wysokość oprocentowania na rynku międzybankowym w Polsce. Gdy banki pożyczają między sobą pieniądze, wskaźnik służy do wyliczenia finalnej kwoty spłaty składającej się z pożyczki oraz jej oprocentowania. WIBOR nie jest wskaźnikiem stałym. Jego wysokość poznajemy w każdym dniu roboczym o godz. 11.00 na podstawie danych udostępnianych przez banki. Ponieważ jednak ostatnio działające w Polsce banki z reguły cechuje nadpłynność finansowa i nie muszą posiłkować się pożyczkami, pojawiły się głosy krytyki, że WIBOR stał się wskaźnikiem wręcz fikcyjnym. 

By zmienić obecną sytuację, powstała Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych. W lipcu br. Ministerstwo Finansów poinformowało, że jej celem jest „przygotowanie harmonogramu działań służących sprawnemu i bezpiecznemu wdrożeniu poszczególnych elementów procesu prowadzącego do zastąpienia wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR nowym wskaźnikiem referencyjnym”. Działania związane z wprowadzeniem następcy WIBOR-u mają polegać m.in. na przystosowaniu systemów rozliczeń i obrotu oraz tabel odsetkowych do nowego wskaźnika referencyjnego, a także zbudowaniu krzywej terminowej umożliwiającej wyznaczenie terminowych stóp procentowych. Grupa ma również m.in. podjąć prace nad oprocentowaniem obligacji czy emisjami własnymi banków.

Co się zmieni po wprowadzeniu WIRON?

Docelowo WIRON, którego administratorem został GPW Benchmark, ma na kolejne lata stać się kluczowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej, stosowanym w umowach finansowych, np. kredytowych, ale także instrumentach finansowych, czyli m.in. papierach dłużnych. Od grudnia 2022 roku banki będą mogły wprowadzać do swojej oferty kredyty bazujące na indeksie WIRON, równolegle do kredytów indeksowanych przez WIBOR. Już teraz pojawiają się jednak pierwsze głosy, że przynajmniej część banków całkowicie zrezygnuje z WIBOR-u i zaoferuje kredyty oparte wyłącznie na wskaźniku WIRON.

Nowy indeks transakcyjny będzie opracowywany na podstawie transakcji depozytowych zawieranych przez podmioty przekazujące dane z instytucjami finansowymi oraz z dużymi przedsiębiorstwami. Wskaźnik ma okazać się korzystny dla kredytobiorców z uwagi na cykle obowiązywania. Dziś oprocentowanie rat kredytów reguluje się w zależności od wybranego WIBOR-u, na okresy np. trzech lub sześciu miesięcy. Tymczasem WIRON ma być wskaźnikiem jednodniowym. Kredytobiorca pozna zatem ostateczną wysokość raty w dniu spłaty.

Proces reformy wskaźników referencyjnych będzie rozłożony w czasie. Według Mapy Drogowej, zaprezentowanej przez Narodową Grupę Roboczą, ma zostać zrealizowany w całości do końca 2024 roku. Uczestnicy rynku będą jednak mogli wdrażać nowe produkty finansowe, w tym m.in. kredyty hipoteczne oparte na WIRON, już od grudnia 2022 roku. Równolegle w ofercie mogą pozostawać te bazujące na wskaźniku WIBOR. Plan zakłada również całkowite wycofanie wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID od początku 2025 roku.