Po 8 latach rządów PO-PSL, w październiku zeszłego roku wybory parlamentarne wygrało Prawo i Sprawiedliwość (prawie 38 proc. głosów). Politycy PiS zwyciężyli obiecując Polakom wiele reform, które w opinii ekspertów i komentatorów, niosą za sobą wielomiliardowe koszty dla budżetu.
Czytaj koniecznie: Andrzej Duda od ponad roku jest prezydentem RP. Czy spełnił zakładane obietnice?
Eksperci podsumowujący pierwszy rok rządów Beaty Szydło, podkreślają, że poza wprowadzeniem programu "500 Plus", PiS zamroził lub mocno zmienił swoje wyborcze zapowiedzi. I to nie tylko w kwestii dotyczących portfeli Polaków, ale np. wyjaśnienia przyczyn katastrofy smoleńskiej, o których politycy PiS mówili od kilku lat. Do dziś wrak samolotu pozostaje w Moskwie, z czego czyniono zarzut pod adresem Donalda Tuska i Ewy Kopacz. A jak w przeciągu ostatniego roku wygląda realizacja gospodarczych obietnic?
1. Program "500 Plus" - [SPEŁNIONA]
To główny gospodarczy sukces obecnego rządu. Wprowadzone w kwietniu świadczenie zapewnia milionom rodzin finansowe wsparcie (wydano na ten cel już ponad 11 mld zł). Dodatkowe dochody rodzin wpływają też na wzrost PKB, ale jak zaznacza w "Rzeczpospolitej" Janusz Jankowiak, główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu, Polacy kupują głównie dobra importowane wspierając zagraniczne gospodarki. Innym problemem z "500 Plus", może być finansowanie w kolejnych latach, kiedy wyniesie 23 mld zł rocznie.
Sprawdź również: Obniżenie wieku emerytalnego z ograniczeniami
2. Podatek bankowy - [SPEŁNIONA]
Sukcesem należy też określić wprowadzenie podatku bankowego, który od 1 lutego tego roku obejmuje nie tylko banki, ale również firmy ubezpieczeniowe, SKOK-i i firmy pożyczkowe. Ustawa o podatku od niektórych instytucji finansowych przewidują obłożenie tzw. podatkiem bankowym, wynoszącym rocznie 0,44 proc. wartości ich aktywów.
3. Obniżenie wieku emerytalnego do 60 i 65 lat [W TRAKCIE REALIZACJI]
To jedna z bardziej wyczekiwanych reform przez Polaków. Rząd pozytywnie odniósł się do prezydenckiego projektu ustawy, który w listopadzie ma zostać przegłosowany w Sejmie - co wydaje się jedynie formalnością. Oficjalnie wejście w życie nowego-starego wieku emerytalnego planowane jest na 1 października 2017 r.
Z informacji „Pulsu Biznesu" wynika jednak, że rząd cały czas szuka sposobu na obniżenie kosztów reformy. Za rozbrajanie emerytalnej bomby wziął się wicepremier Mateusz Morawiecki.
— W rządzie wciąż panuje przekonanie, że wiek emerytalny musi być obniżony, ale jest też pewność, że nie stać nas na to w takim kształcie, jaki proponuje prezydent — mówi „PB" jeden z ministrów, chcący zachować anonimowość. Z wyliczeń ZUS wynika, że w pierwszym pełnym roku obniżki wieku emerytalnego deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych powiększy się o 9,5 mld zł.
Zobacz także: Nowe skutki 500 plus. Więcej zasiłków rodzinnych, mniej pomocy społecznej
Coraz głośniej mowa o powrocie do pomysłu byłego już ministra finansów Pawła Szałamachy, który chciał połączenia obniżki wieku emerytalnego z wprowadzeniem minimalnego stażu pracy ubezpieczonego (35/40 lat).
4. Kwota wolna od podatku z 3 tys. zł do 8 tys. zł [NIESPEŁNIONA]
Osoba, która dziś zarabia jedynie 300 zł miesięcznie, jest zmuszona płacić podatek dochodowy. A to dlatego, że kwota wolna od podatku wynosi zaledwie 3091 zł. Nie dotyczy to polityków, których obowiązuje limit 30 tys. zł! Andrzej Duda i PiS obiecali podnieść ją obywatelom do 8002 zł. W grudniu prezydencki projekt pojawił się w parlamencie, ale podobnie jak z reformą emerytalną, na długo ugrzązł w sejmowych komisjach.
Początkowo - wbrew obietnicy, politycy PiS chcieli stopniowego podnoszenia kwoty np. o 1 tys. zł rocznie. Obecnie planowane jest włączenie jej do tzw. podatku jednolitego. Planowany termin dopiero na 2018 r. Co ciekawe, rządzący mieli już w tej kadencję okazję, aby zrealizować w pełni obietnicę prezydenta. Bliźniaczy projekt zgłosiła opozycyjna PO, ale posłowie PiS zagłosowali przeciwko niemu. Ówczesny minister finansów Paweł Szałamacha ogłosił wówczas, że "kwota wolna od podatku będzie wprowadzona w następnych latach" i to na zasadach PiS.
Z kolei wiceminister finansów zapowiedział już, że kwota wolna od podatku nie wzrośnie ani o złotówkę do 2018 roku.
5. Podatek handlowy [W TRAKCIE REALIZACJI]
To jedna z większych gospodarczych kompromitacji rządu. Zapowiadany jako podatek od hipermarketów, sprzedaży detalicznej, a ostatnio po prostu handlowy, po wielkich bojach wszedł w życie 1 września, a chwilę później zostaje wycofany pod presją Brukseli. Rząd nadal nie zdradził w jaki sposób chce go wprowadzić nie narażając się na zarzuty Komisji Europejskiej, mówiące o dyskryminacji dużych podmiotów na rynku. Oficjalnie od 19 października pobór nowej daniny został zawieszony (do 1 stycznia 2018 r.)
Rządzący starają się bagatelizować sprawę, tłumacząc że podatek handlowy nie jest istotnym składnikiem wpływów budżetowych. Wcześniej jednak był zapowiadany jako ten, który obok uszczelnienia systemu podatkowego, sfinansuje 500+, niższe emerytury i wyższą kwotę wolną od podatku.
Ustawą o podatku od sprzedaży detalicznej wprowadzono dwie stawki podatku od handlu: 0,8 proc. od przychodu między 17 mln zł a 170 mln zł miesięcznie i 1,4 proc. od przychodu powyżej 170 mln zł miesięcznie. Kwotę wolną od podatku ustalono w skali roku w wysokości 204 mln zł.
6. Darmowe lek idla seniorów [SPEŁNIONA]
W expose wygłoszonym w Sejmie pod koniec zeszłego roku, premier Beata Szydło zapewniała, że seniorzy dostaną dostęp do darmowych leków w ciągu 100 dni. Niedługo później minister zdrowia Konstanty Radziwiłł prostował, że nie dotyczy to wszystkich medykamentów. Ostatecznie rząd opublikował listę części darmowych leków dla seniorów, która obowiązuje od 1 września bieżącego roku (cały wykaz znajdziesz TUTAJ)
7. Inne obietnice
Wśród innych ważnych projektów warto podkreślić ustawę o obrocie ziemią rolną, która wprowadziła ograniczenia przy obrocie gruntami rolnymi. Swobodnie nabywać mogą je jedynie rolnicy indywidualni i wąska grupa podmiotów wybrana przez ustawodawcę (bliscy zbywcy, skarbu państwa, samorządów czy Kościoła). Wszyscy inni, by stać się właścicielami ziemi, muszą uzyskać zgodę prezesa ANR i spełnić wiele wymagań.
Sprawdź też: 1000 zł brutto. Tak niską emeryturę dostaną dzisiejsi 50-latkowie
Obiecująco zapowiada się również "Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju", nazywana roboczo planem Morawieckiego. Jednak miesiące mijają, a poza slajdami z prezentacji niewiele więcej o nim wiadomo. Na realną ocenę planu przyjedzie jeszcze poczekać.
Trudno też pominąć dymisję dwóch gospodarczych ministrów: Dawida Jackiewicz (skarb państwa) oraz Pawła Szałamachy (finansów). Przy okazji tego pierwszego zarzuty dotyczyły rozdawnictwa w spółkach skarbu państwa, które przybrały twarz Bartłomieja Misiewicza - 26-letniego rzecznika MON, który bez odpowiedniego wykształcenia i kompetencji zasiadał aż w dwóch radach nadzorczych państwowych spółek, w tym w potężnej Polskiej Grupie Zbrojeniowej.
Lepiej z kolei wygląda uszczelnienie podatków i walka z szarą strefą. W życie weszła już klauzula unikania opodatkowania, tzw. pakiet paliwowy, Jednolity Plik Kontrolny, a w gotowości jest jeszcze projekt dużej nowalizacji o podatku VAT, który z jednej strony ma uszczelnić budżet, a z drugiej oddala w czasie spełnienie obietnicy o niższym podatku VAT.
W dorobku rządu jest jednak nie tylko uszczelnianie podatków - gabinet Beaty Szydło postanowił np. obniżyć z 19 do 15 proc. podatek CIT dla firm, których obroty roczne nie przekraczają równowartości 1,2 mln euro.
Źródło: "Rzeczpospolita", "Puls Biznesu", Superbiz.pl
Podcasty
Playlisty tematyczne
