Wcześniejsze emerytury 2024. Ważne zmiany od stycznia

Kto ma prawo do wcześniejszej emerytury?

* Osoby pracujące w trudnych warunkach lub narażone na szkodliwe czynniki środowiskowe: aby osobie z tego tytułu przysługiwała wcześniejsza emerytura, czas pracy w szczególnych warunkach musi wynosić 15 lat dla kobiet do osiągnięcia przez nie 55 lat i dla mężczyzn do osiągnięcia przez nich 60 lat.

Do takich prac zalicza się np.: praca w górnictwie i elektryce, w hutnictwie i przemyśle metalowym, w zakładach chemicznych, w transporcie i łączności, w służbie zdrowia i opiece społecznej, nauczycieli, wychowawców oraz innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę na określonych zasadach, żołnierzy zawodowych itd.

* Osoby wykonujące działalność twórczą lub artystyczną: wiek emerytalny uzależniony jest od rodzaju działalności.

* Osoby zajmujące się dzieckiem wymagającym stałej opieki: potrzebny jest staż składkowy i nieskładkowy (kobieta - co najmniej 20 lat, mężczyzna co najmniej 25 lat), ukończony przed 1999 r.

* Ratownicy górscy - ze świadczenia mogą skorzystać osoby, które ukończyły konkretny wiek – kobiety 50, a mężczyźni 55 lat wykazujący 10 lat stażu pracy.

Emerytury pomostowe

Emerytury pomostowe to wcześniejsze świadczenia dla osób, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze i spełniają dodatkowe kryteria. Świadczenie jest wypłacane do momentu uzyskania prawa do emerytury, lub do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Prace w szczególnych warunkach to zawody związane z czynnikami ryzyka, które wraz z wiekiem pracownika) mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia. Z kolei prace o szczególnym charakterze wymagają niezwykłej odpowiedzialności oraz wyjątkowej sprawności psychofizycznej.

Nowe zasady wypłacania emerytur pomostowych

Do 1 stycznia 2024 r. pomostówka przysługiwała tylko osobom, które w tych szczególnych warunkach pracowały przed 1 stycznia 1999 r. Od nowego roku prawo do wcześniejszych wypłat z ZUS zyskały też osoby, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 1998 r. Dzięki zmianie przepisów prawo do emerytury pomostowej będą nabywały kolejne roczniki pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Aby nabyć prawo do emerytury pomostowej, w dalszym ciągu trzeba spełniać łącznie pozostałe warunki przyznania tego świadczenia.

Komu przysługuje wcześniejsza emerytura według nowych zasad?

Według nowych zasad świadczenie przysługuje pracownikowi, który:

 *urodził się po 31 grudnia 1948 r.,

 * osiągnął wiek co najmniej 55 lat (w przypadku kobiety) i 60 lat (w przypadku mężczyzny),

 * ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wynoszący co najmniej 15 lat,

 * ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,

 * po 31 grudnia 2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (od tego wymogu obowiązuje wyjątek, nie zawsze trzeba go spełniać).