Cmentarz parafialny. Czy ksiądz może odmówić pochówku?

Cmentarze komunalne i parafialne

Zgodnie z polskimi przepisami, każda osoba zmarła musi zostać pochowana na cmentarzu. Może to być cmentarz świecki (komunalny),zarządzany przez gminę  lub cmentarz wyznaniowy. Tereny, na których znajdują się cmentarze parafialne, stanowią własność parafii, i to jej administratorzy ustalają regulaminy dotyczące nekropolii. Utrzymanie i zarząd cmentarza należy do proboszcza danej parafii.

Kiedy ksiądz może nie pochować zmarłego?

Sytuacje, w której kapłan może odmówić pochówku reguluje Prawa Kanonicznego. Istnieją trzy przypadki, kiedy ksiądz nie może pochować po katolicku osoby. Są to:

* notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy;

* osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej;

* inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych.

W takich przypadkach ksiądz nie tylko może, ale powinien odmówić katolickiego pogrzebu. Rodzina zmarłego powinna wówczas zorganizować świecki pogrzeb, czyli bez udziału księdza, ale z obecnością mistrza ceremonii.

Ważne!

Kościół nie zgadza się też na rozsypywanie prochów w powietrzu, na wrzucanie ich do wody czy też na przerabianie ich na biżuterię lub inne produkty.

Czy ateista może być pochowany na cmentarzu parafialnym?

Pochówek świecki na ogół odbywa się na cmentarzach komunalnych, które są zarządzane przez władze gminy. W miejscowościach, w których nie ma cmentarzy komunalnych, cmentarz parafialny jest zobowiązany do pochowania zwłok osoby niezależnie od jej wyznania (lub jego braku). Zarząd cmentarza nie może im odmówić miejsca na cmentarzu, ale ksiądz może nie zgodzić się, by ceremonię pogrzebową odbywano w cmentarnej kaplicy lub w samym kościele. Ksiądz nie może  też odmówić pochowania zwłok osób, które posiadają nabyte prawo do pochówku w określonym miejscu cmentarza – nawet, jeśli wykupili sobie to miejsce będąc wiernymi katolikami, a później stali się niewierzącymi. Dotyczy to także ich krewnych.

Obowiązujące prawo uniemożliwia zarządowi cmentarza wyznaniowego jakiekolwiek próby utrudniania pochówku. Dotyczy to zarówno miejsca pochówku (zmarły nie może być bez powodu, celowo chowany w miejscu na obrzeżach cmentarza), jak i samej ceremonii pogrzebowej.

Pogrzeby samobójców

Najnowszy Kodeks Prawa Kanonicznego (z 1983 roku) wśród tych, którzy powinni być pozbawieni pogrzebu kościelnego, nie wymienia samobójców. Zgodnie z wiedzą psychiatryczną, osoby odbierające sobie życie nie są w pełni odpowiedzialne za swój czyn. Dlatego, jeżeli w ciągu życia były wierzące, nie odmawia się im pogrzebu kościelnego.