Korzyści z odroczenia emerytury: wyższa pensja teraz, większa emerytura w przyszłości

Spis treści

1. Wydłużenie aktywności zawodowej
2. Ulga podatkowa dla seniorów
3. Gdzie pracę znajdą emeryci?
4. Emeryt i własna firma
5. Działalność nierejestrowana
6. Ile może dorobić emeryt i rencista? 

Dzięki PIT-0 senior otrzymuje więcej pieniędzy na rękę. Inne korzyści to większe świadczenie emerytalne, możliwość dalszego rozwoju zawodowego oraz praca jako źródło utrzymania, gdy emerytura jest zbyt niska.

Odroczenie emerytury to decyzja, którą warto przemyśleć, biorąc pod uwagę wszystkie za i przeciw.

Oto kilka pytań, które warto sobie zadać przed podjęciem decyzji:

• Czy mam wystarczające środki finansowe na utrzymanie się po przejściu na emeryturę?
• Czy chcę i mogę nadal pracować?
• Czy obawiam się, że po odejściu z pracy nie będę miał/a co robić?

Odpowiedzi na te pytania mogą pomóc w podjęciu świadomej decyzji o odroczeniu emerytury.

Wydłużenie aktywności zawodowej

Ulga dla pracujących seniorów jest jednym z elementów polityki prozatrudnieniowej rządu. Jej celem jest zachęcenie seniorów do pozostania na rynku pracy, aby mogli przez dłuższy czas odkładać składki na swoje konto emerytalne.

Dodatkowe składki na koncie emerytalnym i późniejsze przejście na emeryturę poskutkują wyższym świadczeniem pobieranym do końca życia.

Najważniejszą zachętą do odraczania emerytury jest formuła obliczania wysokości świadczenia po reformie z 1999 r.

W myśl tej formuły, wysokość emerytury zależy od:

• Liczba przepracowanych lat - im więcej lat przepracujemy, tym więcej składek odprowadzimy do ZUS, a tym samym nasze świadczenie będzie wyższe.
• Wysokość zarobków - im wyższe zarobki, tym więcej składek odprowadzimy do ZUS, a tym samym nasze świadczenie będzie wyższe.
• Średniemu dalszemu trwaniu życia - im dłużej będziemy żyć, tym dłużej będziemy pobierać emeryturę, a tym samym opłaca się nam opóźnić jej rozpoczęcie.

Oznacza to, że każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego przekłada się na wzrost wysokości świadczenia o około 10-20%.

Liczba pracujących emerytów (pobierających swoje świadczenie z ZUS) wzrosła w Polsce w ostatnich latach. Według danych ZUS, w 2015 roku liczba pracujących emerytów wynosiła 750 tys. osób. W 2022 roku liczba ta wzrosła do 1,07 mln osób, co stanowi wzrost o blisko 44%.

W Polsce pracuje 1,2 miliona seniorów, w tym 826 tys. z nich łączy pracę z pobieraniem emerytury.

Ulga podatkowa dla seniorów

Z danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że w 2022 roku z ulgi dla pracujących seniorów skorzystało 132 tys. osób. Łączna kwota przychodu objętego zwolnieniem wyniosła ponad 7 mld zł.

Ulga dla pracujących seniorów polega na zwolnieniu z podatku dochodowego przychodów z pracy na etacie, zleceniu lub działalności gospodarczej, uzyskanych przez osoby, które ukończyły 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna), i które nie pobierają emerytury lub renty. Z tytułu uzyskania powyższych przychodów trzeba koniecznie podlegać ubezpieczeniom społecznym. Z tego powodu ulga dla seniorów nie dotyczy np. umowy o dzieło.

Kwota przychodu objętego zwolnieniem w 2022 roku wynosiła 85 528 zł. Oznacza to, że pracujący senior, który nie pobiera emerytury lub renty, może zarobić do 85 528 zł rocznie bez konieczności płacenia podatku PIT. Przychody powyżej kwoty 85 528 zł są opodatkowane na zasadach ogólnych.

Ważne! PIT-0 dla seniorów, którzy:

• osiągają dochody z pracy na etacie (np. umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy,
• są zleceniobiorcami (umowa zlecenia),
• są przedsiębiorcami (opodatkowanymi wg. skali podatkowej, podatku liniowego, ryczałtu). 

Z tej ulgi można skorzystać tylko na wniosek, który należy złożyć u pracodawcy. Pracujący emeryt może uwzględniać zerowy PIT już na etapie zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego lub dopiero w rozliczeniu rocznym.

Możliwość skorzystania z PIT-0 istnieje zarówno w zeznaniu rocznym składanym po zakończeniu roku podatkowego, jak i w trakcie jego trwania. Pracujący seniorzy mogą wyrazić chęć zastosowania ulgi podczas pobierania zaliczek na podatek przez pracodawcę lub zleceniodawcę.

Gdzie pracę znajdą emeryci?

Kontynuacja dotychczasowej pracy jest atrakcyjna dla wielu seniorów, ponieważ pozwala im na pozostanie w środowisku zawodowym, w którym czują się komfortowo i mają doświadczenie.

Przedsiębiorcy często poszukują pracowników 50+, ponieważ są oni doświadczeni, dyspozycyjni i lojalni.

Ze statystyk portali z ofertami pracy wynika, że coraz więcej jest ofert pracy dla seniorów w różnych branżach. Najwięcej ofert dotyczy stanowisk lub branż takich jak: 

• Kierowca - to jedna z najpopularniejszych ofert pracy dla seniorów. Seniorzy mogą pracować jako kierowcy ciężarówek, taksówek lub autobusów.
• Pracownik ochrony - seniorzy mogą pracować jako ochroniarze w sklepach, centrach handlowych lub obiektach przemysłowych.
• Administracja - seniorzy mogą pracować jako pracownicy administracyjni w biurach, urzędach lub instytucjach.
• Opieka społeczna - emeryci mogą wykorzystać swoje doświadczenie i umiejętności do pracy z osobami starszymi, niepełnosprawnymi lub potrzebującymi pomocy.
• Edukacja - emeryci mogą pracować jako nauczyciele lub wykładowcy, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodszym pokoleniem.
• Handel - emeryci mogą pracować w sklepach, punktach usługowych lub jako sprzedawcy internetowi.
• Przemysł - niektóre firmy oferują pracę emerytom na stanowiskach, na których doświadczenie jest bardziej ważne niż siła fizyczna.

Oczywiście, nie wszyscy seniorzy są zainteresowani pracą w tych samych branżach. Niektórzy preferują pracę w zawodach, w których mają doświadczenie i umiejętności. Inni są otwarci na nowe wyzwania i możliwości.

Ważne jest, aby seniorzy, którzy chcą kontynuować pracę, byli otwarci na nowe możliwości i potrafili wykorzystać swoje doświadczenie i umiejętności.

Emeryt i własna firma

Wielu emerytów decyduje się na samozatrudnienie, czyli założenie własnej działalności gospodarczej. W skali kraju na koniec grudnia 2022 roku aż 29 proc. pracujących emerytów prowadziło własną firmę. 

Jakie składki ZUS obowiązują seniora, zakładającego własną firmę? Czy musi płacić składkę zdrowotną? Senior, który zakłada własną firmę, może, ale nie musi płacić pełnych składek do ZUS. Składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe są dobrowolne. Decyzja o tym, czy senior prowadzący działalność gospodarczą będzie płacił składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, powinna być podjęta na podstawie indywidualnej sytuacji i możliwości finansowych. Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pozwala na zwiększenie wysokości emerytury. Każda wpłacona składka zwiększa kapitał emerytalny, z którego wypłacana jest emerytura.

Składka zdrowotna jest obowiązkowa i nie zależy od wieku przedsiębiorcy. Obecnie wynosi 9 proc. podstawy wymiaru składki, która jest obliczana jako 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w poprzednim kwartale. Senior nie musi opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne, jeśli spełnione są następujące warunki:

• Emerytura brutto nie przekracza minimalnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w poprzednim kwartale. Od lipca 2023 r. jest to kwota 3600 zł brutto (2 783,86 zł netto).
• Przychody z działalności nie przekraczają miesięcznie 50 proc. najniższej emerytury w danym roku. Od 1 marca 2023 r. jest to kwota 1588,44 zł brutto (1445,48 zł netto).
• Senior opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej. 

Działalność nierejestrowana

Działalność nierejestrowana jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą rozpocząć działalność gospodarczą, ale nie chcą ponosić dużych kosztów i formalności. Jest to również dobry sposób na sprawdzenie, czy dany pomysł na biznes jest opłacalny. Nie wymaga rejestracji w CEIDG. Zasady dotyczące działalności nierejestrowanej reguluje Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. 

Aby móc prowadzić działalność nierejestrowaną, należy spełnić następujące warunki:

• Przychody z działalności nie mogą przekraczać 50% minimalnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w poprzednim kwartale. Od lipca 2023 r. limit przychodów wynosi 1745 zł.
• Działalność nie może być wykonywana w sposób ciągły, zorganizowany i nakierowany na zysk.
• Działalność nie może być wykonywana w ramach stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej.

Ile może dorobić emeryt i rencista? 

Osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 w przypadku mężczyzn, mogą dorabiać bez żadnych ograniczeń. Bez ograniczeń mogą również dorabiać świadczeniobiorcy renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową albo renty rodzinnej przysługującej po osobach uprawnionych do tych świadczeń. Emeryci, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, muszą kontrolować, czy zarobki nie są zbyt wysokie i nie doprowadzą do zmniejszenia lub zawieszenia wypłat z ZUS.

Emeryci, którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego mogą bez żadnych konsekwencji dorabiać do emerytury, jeśli ich przychód nie jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (za poprzedni kwartał ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS). Ich emerytura zostanie zmniejszona, gdy osiągną przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy niż 130 proc. tego wynagrodzenia. Jeśli ich przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ZUS zawiesi im wypłatę emerytury.

Obecnie obowiązujące limity (do końca listopada 2023) są następujące:

• 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2023 r. wynosi 4904 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty,
• 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2023 r. wynoszą 9107,50 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty.